«به همدان، پایتخت تاریخ و تمدن ایران خوش آمدید»
پس از عبور از تابلوی ورودی شهر همدان تا زمانی که به هتل رسیدیم، تابلوها و بنرهای بیست و نهمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان خودنمایی میکردند. اتوبوسها، ونها، کنارههای خیابان و روی بنرهای اعلانات سراسر شهر، نام این جشنواره میدرخشید. به نوعی از زمانی که وارد شهر میشدی خواسته یا ناخواسته متوجه رویدادی که در این شهر در حال برگزاری است، میشدید.
سفر 3 روزه من و خبرنگارانی که از طرف روابط عمومی جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان به این رویداد دعوت شده بودیم، سرشار از اتفاقات خوب بود.
شاید در ابتدا لازم باشد توضیحی درمورد جشنواره تئاتر کودک و نوجوان بدهم، جشنوارهای که تا امروز بیست و نه دوره را به خود دیده و تا امروز 11 دبیر عوض کرده است.
نخستین دوره این جشنواره به دبیری محمدحسین صوفی از 29 شهریور تا 4 مهر 1370 در شهر همدان برگزار شد.
پوستر اولین دوره جشنواره تئاتر کودک و نوجوان
شاید یکی از مسائل قابل بحث در طول دوران برگزاری این جشنواره محل برگزاری این رویداد بوده است. چرا که خاستگاه جشنواره تئاتر کودک و نوجوان از شهر همدان بوده اما در دوره دهم به شهر بم منتقل میشود. در دوره یازدهم به زاهدان، دوره دوازدهم به گچساران، سپس چهار دوره پیاپی در شهر اصفهان میماند.
درنهایت در آغاز دوره هفدهم در سال 1389 به همدان بازمیگردد و 11 دوره دیگر تا سال 1401 در این شهر برگزار میشود. جشنواره بیست و هشتم با مشکلاتی از سوی استاندار سابق رو به رو میشود و حتی برگزاری جشنواره را به تاخیر میاندازد که ابتدا از سوی دبیرخانه این جشنواره مطرح گردید که این دوره از این رویداد در شهر یزد برگزار میشود که درنهایت به اردکان تغییر یافت.
خوشبختانه با همت شهرداری استان همدان بیست و نهمین دوره جشنواره تئاتر کودک و نوجوان پس از یک وقفه، مجددا به زادگاه اصلی خود بازگشت.
اجراهای بیست و نهمین دوره جشنواره تئاتر کودک و نوجوان به هشت دسته «مسابقه تئاتر کودک، مسابقه تئاتر نوجوان، مسابقه تئاتر خردسال، مسابقه تئاتر خیابانی- نمایش خیابانی، نقالی، میهمان و بخش ویژه» تقسیم بندی میشدند و 59 اثر در طول این جشنواره اجرا شدند.
میزبانی و استقبال همدانیها از جشنواره تئاتر کودک و نوجوان
بدون شک جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان یکی از مهمترین جشنوارههای فرهنگی و هنری در ایران به حساب میآید چرا که به مهمترین جامعه هدف کشور یعنی کودکان و نوجوانان میپردازد. خوشبختانه در این دوره از جشنواره آموزش و پرورش به یاری جشنواره آمده بود و کودکان و نوجوانان سراسر شهر همدان از طرف مدارس در این جشنواره شرکت کردند و به تماشای آثار نشستند.
استقبال بینظیر مردم همدان در این دوره رنگ و روی جدیدی به این جشنواره بخشیده بود. نباید این نکته را از یاد برد که برگزاری جشنواره در شهرهای مختلف سراسر ایران مزایای زیادی ازجمله ایجاد شور و نشاط در پی دارد. همانطور که در این دوره نیز شاهد این اتفاق بودیم و هیچ اجرایی در سرتاسر این دوره بدون مخاطب روی صحنه نرفت و از هر اجرا در این چند روز استقبال ویژه و بینظیر صورت گرفت.
علاوه بر این مسئله، حضور گروههای ایرانی و خارجی، داوران و تمامی علاقهمندانی که از شهرها یا روستاهای مجاور استان همدان برای شرکت در این رویداد آمده بودند نیز امتیاز مثبت دیگری است که به وجوه اقتصادی و اجتماعی مثبت و موثر میانجامد.
کاهش چشمگیر تعداد آثار جشنواره بیست و نهم
در میان تمام نقاط ضعف و قوتی که جشنواره بیست و نهم داشت شاید بتوان به این نکته اشاره کرد که تعداد تولیدات تازه برای تئاتر تا مقدار قابل توجهی کاهش داشته است. شاید یکی از عوامل ایجاد کننده این مشکل را بتوان اتفاقاتی که در چند سال گذشته در داخل ایران و سراسر جهان رخ داده است، دانست؛ زیرا قطعا وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه بر تولیدات هنری نیز تاثیرگذار است.
متاسفانه بیست و نهمین دوره این جشنواره در افزایش خلاقیت یا تولید نمایشهایی با موضوع جدید، موفق عمل نکرده بود و شاید یکی از مهمترین ضعفهایی که از این دوره میتوان گرفت، کاهش تعداد آثار و عدم افزایش خلاقیت یا کارهای جدید بود.
داوران بیست و نهمین جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان
حمایت همه جانبه شهرداری همدان
ازجمله نکات مثبت دیگر این جشنواره نیز میتوان به برگزاری منظم و حرفهای تیم برگزاری، تلاش مثبت در زمینه تبلیغات و همچنین حمایت همه جانبه شهردار همدان برای بهبود زیرساختها اشاره کرد.
از دیرباز شهرداری همدان متولی برگزاری این جشنواره بوده و خوشبختانه امسال نیز در کنار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت تا از این رویداد برای هنرمندان، هم ظرفیت تمرین و گفتوگو و هم فضای رقابتی را فراهم کند تا استعداد و نبوغ هنرمندان حوزه کودک و نوجوان را به ظهور و بروز برساند.
کیفیت سالنها و حضور ستارگان سینما و تلویزیون در قامت داور
حضور ستارگانی چون الیکا عبدالرزاقی، گیتی قاسمی، رضا بابک، سیدجواد هاشمی، سروش جمشیدی، مونا فرجاد، علیرضا استادی و… که در این جشنواره به عنوان داور حضور داشتند نیز اتفاقی بود که بر جذابیت این رویداد و داوریهای آن افزود.
علیرغم درخواست و اعتراض هنرمندان و اصحاب رسانه در سالهای اخیر، متاسفانه هنوز مشکل سالن نه تنها در شهرستانها، بلکه در تهران نیز حل نشده است. سالنهای قدیمی و رنگ و رفته شهر همدان نیز به همین منوال تحت هیچ عنوان، جوابگوی نیاز این جشنواره نبودند.
باتوجه به اینکه سالها استان همدان میزبان این رویداد بوده است، توقع میرود که چند تماشاخانه و پلاتو یا حداقل چند سالن باکیفیت در این شهر مهیا باشد اما از همچین امکاناتی خبری نبود و کودکان و نوجوانان همراه خانوادههایشان برای تماشای اثر باید در سالنهایی مینشستند که نه تنها استاندارد نیستند، بلکه حتی از سیستم تهویه خوبی هم برخوردار نبودند.
طبق صحبتهایی که در چند روز اخیر با شهردار و مسئولان جشنواره شد، امید میرود برای دورههای بعدی، شهر همدان با آمادگی بیشتری ظاهر شود و جانی نو به قامت خسته و فرتوت تئاتر کودک و نوجوان ایران، حتی برای چند روز بدهد.
بیست و نهمین جشنواره تئاتر کودک، باوجود تمام مزایا و معایب به اتمام رسید. امید است که در آینده، دسترسی به تئاتر کودک و نوجوان برای همه کودکان و نوجوانان، صرف نظر از موقعیت جغرافیایی و شرایط اقتصادی، فراهم شود و تئاتر کودک و نوجوان به ابزاری قدرتمند برای ارتقای فرهنگ و دانش و رشد شخصیت کودکان و نوجوانان تبدیل گردد و نقش موثرتری در جامعه ایفا کند.
بیشتر بخوانید:
جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان، برگزیدگان خود را شناخت