به گزارش پلاتو هنر، فیلم کوتاه «دنیا، منم فوعه» روایت محاصره چهار ساله مناطق فوعه و کفریا در کشور سوریه است که به عنوان سخت‌ترین محاصره تاریخ شناخته شده است. مصطفی محمدلو نویسنده و کارگردان این اثر، سال‌ها با تبادل‌شدگان و افراد در محاصره در ارتباط مستقیم بوده و ایده اولیه فیلم را حین تولید یک مستند با موضوع این محاصره به دست آورده است.
مسعود صالحی آهنگساز فیلم کوتاه «دنیا منم فوعه» درباره این فیلم کوتاه در گفتگو با پلاتو هنر توضیح داد: این فیلم کوتاه داستان محاصره منطقه‌ای را در سوریه توسط داعش روایت می‌کند که در مدت محاصره فوعه هیچ گونه امکان راه یابی به فضای بیرون وجود نداشت. این فیلم یک داستان جنگی و به تصویر کشیدن داعش نیست و در حقیقت این داستان مربوط به اتفاقی است که برای انسان رقم می‌خورد و در آن انواع قومیت ها حضور دارند.
او در ادامه گفت: من به واسطه یکی از دوستانم به مصطفی محمدلو کارگردان این فیلم معرفی شدم. محمدلو بسیار با فضای این فیلم آشنا بوده و به خوبی تمام آنچه که باید را در فیلم رعایت می‌کند.
صالحی فارغ التحصیل رشته موسیقی ساز بربت (عود) متولد سال 1368 در تهران است که تا به امروز آهنگسازی فیلم های کوتاه «لاک پشت‌های یخ‌زده»، «دوازده سال و هشت روز» و «صبح روز نهم» و فیلم سینمایی «پارتیتور» و سریال «راه پاک» را انجام داده است.
«دنیا، منم فوعه»، روایت ایثار و مقاومت
این آهنگساز مطرح کرد: فیلم کوتاه «دنیا، منم فوعه» آسیب هایی که به یک انسان در هر حکومتی با هر ایدئولوژی وارد می‌شود و زخم هایی که می‌خورد را روایت می‌کند. این فیلم کوتاه تصویر مادری است که کودکش را در مقابل چشمانش از دست می‌دهد و بلعکس. «دنیا، منم فوعه» فداکاری که انسان ها در شرایط خاص نسبت به یکدیگر انجام می‌دهند، به درستی نشان می‌دهد. انسانیت در صحنه هایی در این فیلم به خوبی درک و لمس می‌شود. انسان های که در شرایط محاصره ترجیح می‌دهند به جای ترک یکدیگر بمانند و ایثار و مقاومت کنند.
استفاده از نی و فلوت عربی و عود در مقام شور عرب
این هنرمند عنوان کرد: داستان فیلم کوتاه «دنیا، منم فوعه» یک داستان واقعی است. این فیلم روایت یک اتفاق انسانی است که برای من خوشایند بود. در همین جهت پذیرفتم کار موسیقی این پروژه را انجام دهم و موسیقی مقامی که شور عرب مشخصه این موسیقی است را برای این فیلم انتخاب کردم. چون این داستان در روسیه اتفاق می‌افتد، موسیقی باید حال و هوای این منطقه را به مخاطب القا کند. من هم به همین واسطه از نی و فلوت عربی و عود در مقام شور عرب استفاده کردم. یکی از دلایلی که از موسیقی منطقه برای این فیلم استفاده کردم این بود که مخاطب حس آن فضا را به درستی درک و لمس کند. در حقیقت با دانش موسیقایی ایرانی خودم موسیقی این فیلم را نساختم بلکه با توجه به منطقه کویری روسیه و اشراف به این منطقه این موسیقی را ساختم.
لالایی برای القای ترس به مخاطب
صالحی در ادامه توضیح داد: موسیقی که برای این فیلم ساخته شده تنها برای تیتراژ استفاده نمی‌شود بلکه موسیقی متن آن فیلم را هم شامل می‌شود. در یک جا متناسب با اتفاقاتی که در فیلم می افتد و کودکی که مادرش را از دست می دهد، به خاطر ترس مادر و دخترش از آوای یک خانم به صورت لالایی در موسیقی استفاده شده است.
او افزود: مدت زمان فیلم کوتاه «دنیا منم فوعه» 20 دقیقه است که در مجموع یک تیتراژ و ۴ عدد پلان به مدت ده دقیقه برای این فیلم کوتاه ساخته شده است.
در فیلم کوتاه فرصت کافی برای مقدمه‌سازی موسیقی وجود ندارد
صالحی عنوان کرد: در فیلم سینمایی بلند فرصت کافی برای ارائه موسیقی وجود دارد. همچنین شما فرصت کافی دارید تا مقدمه سازی کنید تا به لحظه تاثیرگذاری موسیقی در داستان برسید. باور دارم ساخت موسیقی فیلم کوتاه بسیار سخت تر از فیلم سینمایی بلند است به خاطر اینکه فرصت فضاسازی وجود ندارد. در فیلم کوتاه، موسیقی در همان لحظه باید به صورتی باشد که تاثیری گذاری خود را نشان دهد و فرصت مقدمه سازی برای رسیدن به لحظه مورد نظر وجود ندارد.
یک مجموعه زیرصدا برای نشان دادن ترس و هیجان
این آهنگساز تصریح کرد: در فیلم «دنیا، منم فوعه» هم فضاسازی امکان پذیر نبود. من یک مجموعه زیرصدای کلی برای این داستان انتخاب کردم که حالت ترس و هیجان در آکوردهایی که استفاده شده را نشان دهد. در صحنه هایی که نیاز بود صدای موسیقی بلندتر اجرا شد. پس از آن موسیقی به حالت سکون در می‌آید و تنها یک هاله ای از صدا باقی می‌ماند و سپس در پلان بعدی این اتفاق مجدد تکرار می‌شود.
صدای ساز فلوت و عود حق مطلب را ادا کرد
او تاکید کرد: سعی کرده‌ایم در لحظاتی مثل لحظه خداحافظی دردناک مادر و دختر از صدای خانم برای لالایی همراه با صدای سازهای فلوت و عود استفاده کنیم که حق مطلب به درستی ادا شود.
حضور آهنگساز در صحنه فیلم‌برداری اهمیت دارد
مسعود صالحی در پایان گفت: متاسفانه زمان فیلم برداری در ایران نبودم و امکان حضور در لوکیشن فیلم‌برداری را نداشتم. قسمتی از فیلم در شهرک سینمایی غزالی فیلم‌برداری شده است. در ابتدا فیلم نامه را خواندم. با محمدلو به این توافق رسیدیم که صحنه هایی که مورد نظرم است را برای من بفرستد تا برای ساخت موسیقی حس لازم و کافی را دریافت کنم. قاعدتا اگر آهنگساز در صحنه فیلم‌برداری حضور داشته باشد، شرایط بهتری فراهم می‌شود اما متاسفانه من امکان حضور در این پروژه را نداشته‌ام.
فیلم کوتاه «دنیا، منم فوعه» با همکاری مشترکِ انجمن سینمای جوانان ایران، باشگاه فیلم سوره، سازمان هنری رسانه‌ای اوج و موسسه آوینی تولید شده است.
در خلاصه داستان این فیلم کوتاه آمده است: «اُمّ‌علی زنی اهل فوعه است که به همراه همسرش در حال رسیدگی به شیعیان رنج دیده، اما ایستاده در حصار است؛ خبر تبادل به فوعه می‌رسد. لیست خروج تنها چهار نفر جا دارد و اکنون زمان یک انتخاب سخت است.»
حسین پوریده، ابتسام بغلانی، سیدجواد حسینی، مهسان خداکرمی، امین محمودی، پوریا سلطان‌زاده، حمیدرضا شاه‌پسند، پروین شایگان، نازنین رضوانی، آیلین جاهد، محمدمبین موسی‌لو و گرشا بیات، ترکیب بازیگران این فیلم کوتاه را تشکیل داده‌اند.
سمیرا اسدیان
بیشتر بخوانید:
