در پلاتو هنر تلاش خواهیم کرد تا به جوانب و حوزه‌های مختلف فعال در سینما بپردازیم. یکی از حوزه‌های مهم و تاثیرگذار سینما، مستند است. در این مطلب به معرفی مستند «حرمان» به کارگردانی حمید عبدالله زاده خواهیم پرداخت.
معرفی مستند «حرمان»
مستند «حرمان» به تهیه کنندگی عرفان طالبی و کارگردانی حمید عبدالله زاده روایتی جسورانه و جستجوگرایانه از داعش است که در قلب خلافت این گروه تروریستی یعنی شهر موصل ساخته شده است. این فیلم، ماجرای دعوت از یک جوان کرد سنی ساکن در ایران، به داعش است. جوانی که پسر عمویش به عضویت داعش درآمده و او را نیز ترغیب به عضویت در این گروهک می‌کند. با این حال، این جوان نسبت به تبلیغات داعش تردید دارد و تصمیم می‌گیرد که به شهر موصل، به قلب خلافت داعش برود تا همه چیز را از نزدیک ببیند. مستند «حرمان» سعی دارد ناگفته‌هایی را درباره این گروه تروریستی از زبان مردمی که تحت خلافت این جریان تکفیری بودند افشا کند و بنابراین صحنه‌های نابی را از طراحی عملیات‌ها، گفتگوهای بین اعضا و … گرفته است.
راوی مستند «حرمان»، یک مرد جوان کرد سنی است که نسبتش بین دو جبهه در ابتدای فیلم، بی‌طرفی است و سعی دارد با جستجو در شهر موصل حقیقت را کشف کند. این موضوع، تأثیرگذاری این فیلم را بسیار بیشتر کرده است و به مخاطب کمک می‌کند تا بدون پیش زمینه ذهنی به ماهیت گروه‌های تکفیری پی ببرد. موضوع مهمی که در این فیلم برجسته است، نمایش نزدیکی و رفاقت شیعه و سنی است. همه مسلمانان برای نابودی یک دشمن مشترک که داعش است تلاش می‌کنند و در این راه هیچ اختلافی با هم ندارند. این فیلم محصول کشور ایران و در ژانر مستند و سیاسی تاریخی است.
حمید عبدالله زاده کارگردان مستند «حرمان» درباره این مستند توضیح داده است که اواخر جنگ با داعش در عراق، آخرین شهری که قرار بود آزاد شود، شهر موصل بود. آن زمان ما به دنبال آزادسازی موصل بودیم و ائتلاف آمریکایی‌ها هم به دنبال نفوذ به شهر موصل بودند. حدود ۶ ماه در انتظار آغاز این عملیات بودیم اما آمریکایی‌ها به بهانه‌های مختلف، آزادسازی این شهر را به تأخیر می‌انداختند. حدس بچه‌های مقاومت این بود که آمریکایی‌ها می‌خواهند برای داعشی‌ها زمان بخرند. بعدها هم متوجه شدیم تعدادی از فرماندهان ارشد داعش در همین بازی زمانی با هلی‌برد از آن منطقه خارج کرده بودند. حدس نیروهای مقاومت این بود که آمریکا به‌دنبال پا گرفتن داعش در نقطه دیگر است و حتی گفته می‌شد برخی از این نیروها به افغانستان منتقل شده‌اند.
این کارگردان در گفتگویی که با خبرگزاری مهر داشته است، درباره حضور در آن منطقه و تولید این مستند مطرح کرد: خاطرم هست زمانی که می‌خواستیم برای این کار وارد منطقه شویم، آمریکایی‌ها ورود به آن منطقه را ممنوع کرده بودند. ما با استفاده از ارتباطاتی که داشتیم، به صورت مخفیانه به آنجا رفتیم تا کارمان را انجام دهیم. اجازه ورود هیچ خبرنگار ایرانی را به ما نمی‌دانند. ما در همان مقطع زمانی که به آنجا رفتیم، تصاویر دو مستند را ضبط کردیم. یکی از آن‌ها همین کار «حرمان» بود. بچه‌های دیگر در حدود ۴۵ روز در آن منطقه حضور داشتند. در آن مقطع داعش، جذب بالایی از اهل تسنن داشت و حتی شنیده بودیم برخی افراد از داخل ایران به آن‌ها پیوسته بودند. در آن شرایط ما با مستند «حرمان» به دنبال طرح این سوژه بودیم که این جریان، هزینه بالایی را برای خود اهل سنت به همراه خواهد داشت. حتی در بخش‌هایی از مستند به ماجراهای مرتبط با اختلافات شیعه و سنی هم اشاره‌هایی داشتیم. آن زمان برخی گروه‌های تلگرامی در ایران فعال بودند که داعش از طریق آن‌ها اقدام به جذب نیرو می‌کرد. ما تلاش کردیم از طریق لینک‌هایی که در همین گروه‌ها ارسال می‌شد، عضو گروه‌های دیگر آن‌ها بشویم. در یکی دو گروه آن‌ها عضو هم شدم اما به محض اینکه به واسطه اشتباهی متوجه شیعه بودن ما می‌شدند، حذف‌مان می‌کردند. حضور در گروه‌هایی که با هم گفتگو می‌کردند، اطلاعات خوبی را در اختیار ما می‌گذاشت. در یک مورد به‌واسطه تصویر تربتی که در گوشه تصویر پروفایل من بود، از یکی از این گروه‌ها حذف شدم.
بیشتر بخوانید:
