به گزارش پلاتوهنر، نخستین جایزه پژوهش سال تئاتر ایران به همت اداره کل هنرهای نمایشی، عصر امروز مورخ ۲۴ آذرماه ۱۴۰۳ در بنیاد رودکی با حضور هنرمندان و اصحاب رسانه برگزار شد.
در این مراسم نادره رضایی معاون هنری وزارت فرهنگ، اتابک نادری، سرپرست اداره کل هنرهای نمایشی، ناظرزاده کرمانی، مهدی شفیعی، رحمت امینی، مرتضی اسماعیل کاشی، سید جواد روشن، اردشیر صالح پور، محمدحسین ناصر بخت، محمد شیری، مریم معتمد، عطالله کوپال، امین اشرفی، رضا سرور، منوچهر اکبرلو، مسلم قاسمی و جمعی دیگر از هنرمندان حضور داشتند.
سیدجواد روشن مدیر انتشارات نمایش در ابتدای این برنامه گفت: تلاش داشتیم در بخش های کتاب، تئاتر و … داشته باشبم و نگاهمان پژوهش در تئاتر ایران بود، در این مدت ۱۰ محور موضوعی مطرح شد اما بازه زمانی محدودی داشتیم.
او ادامه داد: خرسندم که برای جایزه‌ای مستقل در حوزه پژوهش و قلم دور هم گرد آمدیم. قطعا تا پژوهش علمی صورت نگیرد مسیر ما درست نخواهد شد. از همه کسانی که در این حوزه همراه ما بودند متشکرم.
در ادامه به پاس سال‌ها فعالیت مستمر در عرصه کتاب از عماد شاطریان مدیر انتشارات «بیدگل» و همچنین رضا سرور مترجم و نمایشنامه‌نویس تجلیل شد.
محمدرضا خاکی مدرس، مترجم و کارگردان تئاتر در ادامه گفت: به من فرصتی داده شده درمورد یکی از مترجمان خوب این کشور که در عرصه شکوفانی و پویایی فرهنگ و هنر تئاتر فعالیت می‌کند صحبت کنم و همگی به او ادای احترام کنیم. مترجم نه به معنای فردی که کارش ترجمه است و ترجمه نه فقط انتقال واژه‌ها از زبانی به زبان دیگر، بلکه برای خلق دوباره اثری که باید در ذهن مخاطب طنین انداز شود.
او ادامه داد: ترجمه پلی است میان فرهنگ‌ها میان ذهن‌ها و میان دل‌های نویسندگان که هر کدام در زبان و در سرزمین خود به خلق زندگی پرداختند. کار ترجمه کاری بس دشوار و در عین حال هنری بی‌همتاست.
او افزود: چندی پیش بخشی از کتاب‌های ترجمه شده را در چت جی پی تی وارد کردم و متوجه شدم ۹۰ درصد آنها ترجمه ماشینی هستند. در این زمانه با وجود مشکلات فرهنگی و اقتصادی انتظاری جز این نیز نمی‌رود.
خاکی ضمن تقدیر از رضا سرور خاطر نشان کرد: در این شرایط که وضعیت چاپ و انتشارات به این حال رسیده و دانشگاه تربیت مدرس وظیفه اصلی‌اش که تربیت مدرس را فراموش کرده، تجلیل از شخصیتی چون رضا سرور به واسطه فعالیت‌های هنری‌اش ضروری است.
در ادامه از فرهاد ناظر زاده کرمانی استاد دانشگاه نیز تقدیر شد.
این هنرمند، نویسنده و مترجم گفت: پژوهش بُن‌مایه تئاتر است و پژوهشگر ره نماست پژوهشگر راه را نشان می‌دهد، پژوهش چون خورشیدی است که ما را گرم می‌کند و راه را روشن.
او ادامه داد: سه عنصر مهم باعث تعالی تئاتر می‌شوند، پژوهش، آموزش و آفرینش، که حتی بدون حتی یکی از آنها تئاتر ایران چیزی کم خواهد داشت. انگلستانی‌ها بعد از ۴۰۰ سال هنوز شکیپیر را پژوهش می‌کنند و جزو یکی از دروس مهم مدارس آنهاست.
او افزود: ازجمله دلایلی که می‌توان نام برد که باعث پسرفت در تئاتر شده است، دوری پیشکسوتان هنرمند تئاتر یا از کار یا از دنیا رفتن آنهاست. زیرا ارتباط هنرمندان جدید و قدیم از بین رفته و تئاتر امروز مایه سرگرمی و عام پسند شده است و تنها چیزی که مایه دلخوشی است پژوهشگران هستند.
در بخش پایانی این مراسم برگزیدگان به شرح زیر اعلام شدند:
نامزدهای بخش مقاله‌های علمی
میترا علوی‌طلب برای مقاله «مطالعه نقش زنان در ادبیات نمایشی دوران تکوین در ایران با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف» منتشر شده در فصلنامه زن در فرهنگ و هنر
مرتضی غفاری برای مقاله «تعزیه سیار در صحنه شهر، بررسی نشانه- معناشناختی سیالیت مکان در تعزیه ضیابر» منتشر شده در نشریه باغ نظر
عرفان ناظر برای مقاله «معنای مفهوم تجدد در ادبیات نمایشی میرزا آقا تبریزی و فتحعلی آخوندزاده بر مبنای نظریه تاریخ مفهوم راینهارت کوزلک» منتشر شده در فصلنامه تئاتر
مرتضی غفاری (به عنوان نویسنده مسئول) به همراه حمیدرضا شعیری و پویا رئیسی، تندیس جشنواره، لوح سپاس و جایزه نقدی این بخش را دریافت کردند.
نامزدهای بخش پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد:
مینا پناه‌نجات برای پایان‌نامه «بررسی‌سازوکار تئاتر ترنس مدرن دهه ۹۰ هجری شمسی براساس امر قدسی از منظر میرچا الیاده، مورد مطالعاتی آثار حمیدرضا اردلان» با راهنمایی غزل اسکندرنژاد از دانشگاه هنر
احسان آجرلو برای پایان‌نامه «نقش خاطره در برساخت تاریخ در درام دوران پهلوی اول براساس آرای پل ریکور» با راهنمایی کامران سپهران از دانشگاه سوره
علیرضا اخوان صادقی برای پایان‌نامه «شیوه سانسور و نظارت حکومت بر تئاتر ایران از عصر قاجار تا انقلاب اسلامی» با راهنمایی فرهاد مهندس‌پور از دانشگاه تربیت مدرس
تندیس جشنواره، لوح سپاس و جایزه نقدی این بخش به احسان آجرلو اهدا شد.
نامزدهای بخش رساله‌های دکتری:
عرفان ناظر با رساله «تاریخ مفهوم تجدد در ادبیات نمایشی ایران: معناشناسی تجدد و تجدد ستیزی در ادبیات نمایشی از ۱۲۵۰ تا ۱۳۵۶ خورشیدی» با راهنمایی استادان رحمت امینی و بهروز بختیاری از دانشگاه تهران
علی روئین با رساله «اقتصاد سیاسی تئاتر در ایران؛ واکاوی مناسبات و صورت بندی مکانیسم‌های تولید، توزیع و مصرف تئاتر در ایران با تمرکز بر کلانشهر تهران در سال های ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۷» با راهنمایی استاد محمدباقر قهرمانی از دانشگاه تهران
سارا مطوری با رساله «بررسی و تحلیل سیر دگرگونی انگاره و تصویر کودک و کودکی در نمایشنامه بزرگسال از آغاز تا ۱۳۵۰» با راهنمایی استاد مصطفی صدیقی از دانشگاه هرمزگان
در این بخش تندیس جشنواره، لوح سپاس و جایزه ویژه به عرفان ناظر تعلق گرفت.
در بخش کتاب‌های تالیفی – پژوهشی محمدحسین ناصربخت برای تالیف کتاب «کندوکاوی در مضحکه ایرانی؛ نیمه نخست سده چهاردهم خورشیدی» منتشر شده توسط «انتشارات دانشگاه هنر» به عنوان اثر برگزیده تقدیر شد.
محمدحسین ناصربخت پس از دریافت جایزه‌اش گفت: راه‌اندازی پژوهشکده تئاتر آرزوی قلبی من است. ما نیازمند یک پژوهشگاه تئاتر هستیم که از انجام پژوهش‌های تکراری، پراکندگی و فقر فعلی در زمینه پژوهش رها شویم.
درمورد نخستین جایزه پژوهش سال تئاتر ایران بیشتر بخوانید:
داوران بخش کتاب نخستین جایزه پژوهش سال تئاتر ایران معرفی شدند
