به گزارش پلاتو هنر، موزه های هنری تهران یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های فرهنگی به شمار می‌روند که با مجموعه‌های متنوع خود، گنجینه‌ای از هنر ایرانی و جهانی را به نمایش می‌گذارند. این موزه‌ها علاوه بر معرفی آثار هنری از دوران‌های مختلف، فرصتی برای آشنایی با تحولات فرهنگی، تاریخی و اجتماعی ایران در طول قرن‌ها فراهم می‌آورند.
از موزه هنرهای معاصر با آثار برجسته هنرمندان داخلی و خارجی گرفته تا موزه فرش که به نمایش صنایع دستی ارزشمند و سنتی ایران می‌پردازد، هر کدام دنیایی از زیبایی‌ها و مفاهیم را به مخاطب عرضه می‌کنند. همچنین موزه‌های هنری کاخ سعدآباد با مجموعه‌های هنری و فرهنگی منحصر به فرد خود، بازدیدکنندگان را به دنیای سلطنتی و فرهنگی ایران در دوران قاجار و پهلوی می‌برند. در ادامه به معرفی موزه های هنری تهران می‌پردازیم.
موزه های هنری تهران | موزه هنرهای معاصر تهران
موزه هنرهای معاصر یکی از برجسته‌ترین و سرشناس‌ترین موزه های هنری تهران و ایران است که از زمان تأسیس تا به امروز، نقشی کلیدی در ترویج و حفظ هنرهای تجسمی و معاصر ایفا کرده است. این موزه که در تاریخ ۱۳۵۶ در پارک فرح (بوستان لاله کنونی) تهران تأسیس شد، در دل معماری مدرن خود، آثار ارزشمند و نادر هنری را در خود جای داده است.
موزه هنرهای معاصر تهران در طراحی خود از مفاهیم معماری سنتی ایران الهام گرفته است. بنای موزه توسط کامران دیبا با سبک مدرن و با استفاده از عناصر معماری ایرانی، به‌ویژه بادگیرهای کویری، طراحی شد.
این طراحی به‌گونه‌ای است که نمای بیرونی موزه بازتابی از معماری سنتی ایران را به نمایش می‌گذارد، در حالی که طراحی داخلی آن مشابه موزه گوگنهایم نیویورک است. علاوه بر این، مجسمه‌های هنرمندان ایرانی و بین‌المللی در حیاط و باغ کناری موزه قرار گرفته‌اند، که همگی فضایی دل‌انگیز و هنری را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌آورند.
گنجینه آثار هنری موزه
موزه هنرهای معاصر تهران از گنجینه‌ای بی‌نظیر از هنر مدرن و معاصر بهره‌مند است. این مجموعه شامل بیش از ۳۰۰۰ اثر هنری از هنرمندان بزرگ ایرانی و جهانی است و برخی از این آثار به‌عنوان آثار استثنایی و باارزش شناخته می‌شوند.
این موزه به‌عنوان مالک یکی از پنج مجموعه برجسته هنر نوگرا در دنیا، کارهایی از جنبش‌های مختلف هنر مدرن را به نمایش می‌گذارد. از جمله آثار موجود در گنجینه موزه می‌توان به آثار هنرمندانی چون پیکاسو، گوگَن، رنوار، ماگریت، پولاک، وارهول، و جاکومتی اشاره کرد.
همچنین، مجموعه‌ای بسیار مهم از هنر معاصر ایران نیز در این موزه نگهداری می‌شود. آثار هنرمندان برجسته‌ای چون سهراب سپهری، یکی از نام‌های شناخته‌شده هنر ایران، جزو دارایی‌های موزه است.
این موزه پس از گذشت چندین سال، در سال ۱۳۹۷ به‌دلیل بازسازی تعطیل شد، اما در بهمن ۱۳۹۹ دوباره به روی عموم بازگشایی شد. در این مدت، تغییرات و بهبودهایی در فضاهای موزه و نمایش آثار به‌وجود آمد که موجب افزایش کیفیت تجربه بازدیدکنندگان از این مجموعه هنری شد.
موزه هنرهای معاصر که یکی از برجسته ترین موزه های هنری تهران است، شامل ۹ گالری می‌شود که سه گالری آن به آثار دائمی اختصاص یافته است. آثار هنرمندان معروف بین‌المللی و ایرانی در این گالری‌ها به نمایش گذاشته می‌شود، در حالی که شش گالری موقت نیز به‌صورت دوره‌ای و با موضوعات مختلف از هنرمندان معاصر داخلی و بین‌المللی، نمایشگاه‌های تازه‌ای را به مخاطبان ارائه می‌دهند. این ساختار، امکان تجربه‌ای تازه و متنوع را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند.
یکی از ویژگی‌های منحصر به‌فرد موزه هنرهای معاصر تهران، قرارگیری آثار هنری و مجسمه‌های مختلف در فضای باز و محوطه بیرونی موزه است. این آثار از هنرمندان مشهور جهانی همچون رنه ماگریت و دیگر هنرمندان معاصر کشورهای مختلف دنیا به نمایش گذاشته می‌شود.
معروف‌ترین اثر در این محوطه، «پیکره درمانگر» از رنه ماگریت است که نگاه بسیاری از بازدیدکنندگان را به خود جلب می‌کند.
موزه هنرهای معاصر تهران نه‌تنها مکانی برای نمایش آثار هنری است، بلکه در جهت ترویج و ارتقاء فرهنگ عمومی نیز نقش بسزایی دارد. این موزه با دارا بودن مجموعه‌ای بی‌نظیر از هنر مدرن و معاصر، به‌عنوان یک مرکز فرهنگی معتبر در ایران و جهان شناخته می‌شود.
این موزه علاوه بر نمایش آثار هنری، فضایی برای نقد و بررسی مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی از طریق هنر فراهم می‌آورد.
همچنین به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز فرهنگی و هنری کشور، با گنجینه‌ای از آثار هنری برجسته جهانی و ایرانی، جایگاه ویژه‌ای در نقاشی، عکاسی، طراحی و مجسمه‌سازی دارد. با معماری خاص خود، این موزه نه‌تنها مکانی برای نمایش آثار هنری است، بلکه بستری مناسب برای ارتقاء شناخت عمومی از هنر مدرن و معاصر نیز فراهم کرده است.
به‌ویژه در دوره‌های اخیر، بازسازی و گسترش موزه موجب جذب بیشتر علاقه‌مندان به این هنر شده است.
موزه های هنری تهران | کاخ سعدآباد
کاخ سعدآباد مجموعه‌ای از آثار برجسته هنری ایران و جهان را در خود جای داده است. این موزه‌ها شامل آثار متنوعی از هنرمندان برجسته‌ای همچون استاد فرشچیان، بهزاد و میرعماد است که تاریخ هنر ایرانی را با زیبایی و دقت بی‌نظیری به نمایش می‌گذارند.
همچنین موزه هنرهای زیبا و موزه هنر ملل نیز فضاهایی را برای آشنایی با آثار هنری از فرهنگ‌ها و ملل مختلف فراهم کرده‌اند.
موزه هنرهای زیبا
این موزه نیز یکی از برجسته‌ترین موزه های هنری تهران، برای آشنایی با تاریخ و هنر ایران و جهان است که در دل مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد قرار دارد. این موزه، گنجینه‌ای از آثار هنری بی‌بدیل است که در آن می‌توان آثار هنرمندانی چون سهراب سپهری، سالوادور دالی، کمال الملک و سایر اساتید هنر از دوران صفویه تا قاجار را مشاهده کرد.
این مجموعه، نمایانگر تحولات و رویکردهای مختلف هنری از گذشته‌های دور تا دوران معاصر است.
موزه هنرهای زیبا در ابتدا به نام «کاخ اسود» نیز شناخته می‌شد. این ساختمان که در دوران رضاشاه ساخته شد، در سال ۱۳۱۹ آغاز به کار کرد اما با تبعید وی در ۱۳۲۰، ساخت آن نیمه‌کاره ماند. بنای این عمارت از سنگ‌های مرمر سیاه به دست آمده از معدن ولی‌آباد چالوس ساخته شده که به همین دلیل به «کاخ اسود» معروف شده است.
در دهه ۴۰ شمسی، این کاخ مورد تعمیرات اساسی قرار گرفت و در سال ۱۳۴۶ به عنوان وزارت دربار مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
پس از انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷، این کاخ تحت مالکیت دولت درآمد و طبقه همکف آن به اداره‌کل موزه‌ها اختصاص یافت. طبقات دوم و سوم نیز در سال ۱۳۶۴ تبدیل به موزه هنرهای زیبا شد.
امروزه این موزه یکی از آثار فرهنگی برجسته تهران است که بسیاری از آثار هنری ایران را در خود جای داده است.
معماری موزه؛ تلفیقی از هنر ایرانی و معماری غربی
موزه هنرهای زیبا نمونه‌ای است از معماری دوران پهلوی دوم که با تلفیق معماری سنتی ایرانی و سبک‌های مدرن غربی طراحی شده است. معمارانی همچون «عبدالعزیز فرمانفرمائیان» و «غلامحسین طاهر طاهری» در طراحی این بنا نقش داشتند.
نمای خارجی موزه از سنگ مرمر سیاه ساخته شده که باعث می‌شود این بنا جلوه‌ای خاص و با وقار داشته باشد.
فضای داخلی موزه نیز با تزئیناتی همچون گچبری، آینه‌کاری، نقاشی‌های دیواری و فرش‌های نفیس تزئین شده که به بازدیدکنندگان حس عظمت و شکوه را منتقل می‌کند.
این عناصر هنری باعث شده‌اند که فضای موزه برای نمایش آثار هنری بسیار مناسب باشد.
موزه هنرهای زیبا مجموعه‌ای گسترده از آثار هنری ایران را در خود جای داده است. این آثار به‌طور دقیق در بخش‌های مختلف موزه قرار دارند که هرکدام نمایانگر یک دوره خاص از تاریخ ایران هستند.
تالار ایران باستان:
در این بخش، آثار مربوط به تاریخ ایران از دوره‌های هخامنشی و ساسانی تا دوران پیش از اسلام به نمایش گذاشته شده است. مجسمه‌ها، ظروف فلزی و سفالینه‌ها از جمله آثار برجسته این بخش هستند.
تالار دوره قاجار:
این بخش به آثار هنری دوره قاجار اختصاص دارد. نقاشی‌ها، لاک‌تراشی‌ها و اشیاء تزئینی، تمامی آثار این دوره را در معرض دید علاقه‌مندان قرار می‌دهند.
تالار دوره پهلوی:
در این بخش، آثار هنری مربوط به دوره پهلوی از جمله نقاشی‌ها، مجسمه‌ها و اشیاء تزئینی به نمایش گذاشته شده‌اند که روند تحولات هنری این دوره را به تصویر می‌کشند.
تالار هنرمندان معاصر:
در این تالار، آثار هنرمندان معاصر ایران، از جمله نقاشی‌ها، مجسمه‌ها و چیدمان‌های هنری مدرن، به نمایش گذاشته شده‌اند. این آثار نمایانگر تحولات هنری معاصر ایران هستند.
موزه هنر ملل
موزه هنر ملل، که بخشی از مجموعه فرهنگی کاخ موزه ملت در تهران است، یک گنجینه بی‌نظیر از آثار هنری از سراسر جهان را در خود جای داده است. این موزه در دوران پهلوی و به‌ویژه تحت تأثیر فرح دیبا، همسر شاه، با هدف جمع‌آوری و نمایش آثار هنری مختلف تأسیس شد.
مجموعه‌ای از آثار اهدایی و خریداری‌شده از نقاط مختلف جهان، این موزه را به یکی از بهترین موزه های هنری تهران تبدیل کرده است.
بخش‌های مختلف موزه هنر ملل
هنر باستانی ایران:
در بخش هنر باستانی این موزه، سفالینه‌های گلی منقوش مربوط به هزاره چهارم تا هزاره اول قبل از میلاد از مناطقی مانند اسماعیل‌آباد قزوین و تپه‌های دشت مرکزی ایران قرار دارد.
نقوش این سفالینه‌ها بیشتر با الهام از حیوانات و جریان آب طراحی شده‌اند و نمایانگر هنرهای ابتدایی این سرزمین هستند.
تمدن مایاها:
یکی از جذاب‌ترین بخش‌های موزه، آثار تمدن‌های باستانی قاره آمریکا است. تمدن مایاها، که پیش از کشف قاره آمریکا در سال 1492 میلادی شکوفا شده بود، در این بخش نمایش داده می‌شود.
آثار این بخش به اوایل سده اول پیش از میلاد نسبت داده می‌شود و در بر دارنده هنرهای خاص این تمدن
هستند.
هنر آفریقا:
هنر آفریقا در این موزه شامل مجموعه‌ای از آثار جادویی، سنتی، مذهبی و کاربردی است که از مواد مختلفی مانند چوب، سنگ، عاج، سفال و فلز ساخته شده‌اند. این آثار نشان‌دهنده ویژگی‌های فرهنگی، اجتماعی و مذهبی قاره آفریقا در طول تاریخ هستند.
هنر معاصر ایران:
موزه هنر ملل همچنین به نمایش آثار هنرمندان معاصر ایرانی اختصاص دارد. نقاشانی همچون سهراب سپهری، حسین زنده رودی، فرامرز پیلارام، و اردشیر محصص در این بخش آثار خود را به نمایش گذاشته‌اند.
علاوه بر این، پیکره‌های هنرمندان مشهوری چون پرویز تناولی و مهری معتمد نیز در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارد.
هنر معاصر جهان:
آثار هنرمندان بین‌المللی قرن بیستم میلادی نیز در موزه هنر ملل به نمایش درآمده است. هنرمندانی همچون هربرت بایریان سوبیسکی، فرناند لژه، مارک شاگال و مک آووی، آثار خود را در این بخش به نمایش گذاشته‌اند که بیانگر هنر نوآورانه و بی‌مرز قرن بیستم است.
موزه هنر ملل، با نمایش آثار متنوع از فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف، به یکی از مقاصد مهم فرهنگی برای علاقمندان به هنر و تاریخ تبدیل شده است.
این موزه از موزه های هنری تهران نه تنها تاریخ و فرهنگ جوامع مختلف را در خود گنجانده، بلکه به یک تجربه بصری غنی برای بازدیدکنندگان تبدیل شده است که هرکدام می‌توانند با دنیای هنر در سرتاسر جهان آشنا شوند.
موزه فرشچیان؛ شاهکاری از هنر ایرانی
این موزه یکی از موزه های هنری تهران در مجموعه فرهنگی سعدآباد ، خانه‌ای برای آثار استاد محمود فرشچیان است؛ هنرمندی که با نقاشی‌های خود مرزهای هنر ایرانی را گسترش داد.
این موزه در عمارت قدیمی که مربوط به دوران قاجار است، واقع شده و جز اولین بناهایی است که رضاشاه به تملک خود درآورد.
آشنایی با استاد محمود فرشچیان
محمود فرشچیان، متولد ۱۳۰۸ در اصفهان، یکی از بزرگترین نقاشان معاصر ایران است. او از سنین کودکی با هنر آشنا شد و بعد از تحصیل در ایران، تحصیلاتش را در اروپا و آمریکا ادامه داد. آثار او به دلیل تلفیق استادانه هنر ایرانی با مفاهیم عرفانی و مذهبی، شهرت جهانی پیدا کرده است.
تابلوی «ظهر عاشورا» و «ضامن آهو» از مشهورترین آثار او هستند که در داخل و خارج از ایران به نمایش گذاشته شده‌اند.
آثار استاد فرشچیان به‌خاطر استفاده ماهرانه از رنگ‌ها، خطوط نرم و ترکیب‌بندی‌های مدور شناخته می‌شوند. این ویژگی‌ها باعث شده‌اند که آثار او رازهای پنهان و مفاهیم عمیقی را به نمایش بگذارند. همچنین، هنرهای مذهبی و عرفانی نقش زیادی در ایجاد سبک منحصربه‌فرد او داشته‌اند.
موزه فرشچیان که جز موزه های هنری تهران به حساب می‌آید، در یک عمارت تاریخی در مجموعه سعدآباد قرار دارد. این موزه که جز موزه‌های هنری تهران است، در سال ۱۳۸۰ افتتاح شد و شامل سه گالری است که در آنها بیش از ۵۰ اثر ارزشمند از استاد فرشچیان به نمایش گذاشته شده‌اند.
از مهم‌ترین آثار موجود در این موزه می‌توان به تابلوی «سحر»،«وساطت»، «گرداب» و «شیخ صنعان و دختر ترسا» اشاره کرد.
موزه میرعماد
موزه خط و کتابت میرعماد نیز یکی از موزه های هنری تهران است که در مجموعه تاریخی و فرهنگی سعدآباد قرار دارد. این موزه در بنایی قدیمی واقع شده است و معماری آن تلفیقی از سبک‌های سنتی ایرانی و اروپایی است.
این بنا در دوران پهلوی محل سکونت فرزندان محمدرضا پهلوی بود و پس از انقلاب اسلامی، تبدیل به موزه‌ای برای نمایش آثار خطی و خوشنویسی شد. موزه میرعماد در سال 1376 با هدف گرامیداشت بزرگترین خوشنویس قرن یازدهم هجری، میرعماد الحسنی سیفی قزوینی، افتتاح گردید.
ساختمان موزه دو طبقه دارد و در طبقه اول آن مجموعه‌ای از آثار خطی از دوران قبل از اسلام تا عصر اسلامی به نمایش گذاشته شده است.
این بخش از موزه شامل کتیبه‌های میخی عیلامی، کتیبه‌های پهلوی ساسانی، و نمونه‌هایی از خط کوفی و ثلث است که تاریخچه‌ای غنی از هنر خوشنویسی ایران را نشان می‌دهند.
در طبقه دوم، آثار برجسته‌ای از دوره‌های مختلف اسلامی ایران به ویژه خطوط تعلیق، نستعلیق و شکسته نستعلیق که به دوره‌های 9 تا 13 هجری قمری تعلق دارند، به نمایش گذاشته شده است.
یکی از بخش‌های مهم این طبقه آثار میرعماد الحسنی است که شامل مرقعات و خطوط نستعلیق چلیپایی و سیاه‌مشق‌های این استاد بزرگ خوشنویسی است.
بخش‌های مختلف موزه
موزه میرعماد که جز موزه های هنری تهران است، به‌طور کلی به پنج بخش اصلی تقسیم می‌شود که هر کدام نمایانگر دوره‌ای خاص از تاریخ خط و خوشنویسی ایران هستند:
خطوط قبل از اسلام:
در این بخش، نمونه‌هایی از کتیبه‌های میخی عیلامی، کتیبه‌های پهلوی ساسانی و اوستایی به نمایش درآمده‌اند. این آثار از معابد قدیمی و متون مذهبی به جا مانده‌اند و تاریخ خط در ایران باستان را نشان می‌دهند.
خطوط اسلامی:
این بخش شامل مجموعه‌ای از خطوط مختلف اسلامی است، از جمله خط کوفی، ثلث، نسخ، توقیع و رقاع. این خطوط از زمان ابن مقله شیرازی تا خطاطان مشهور قرون بعد را در بر می‌گیرد. به‌ویژه، آثار خطاطان بزرگ چون یاقوت مستعصمی، احمد نیریزی، و محمد ابراهیم قمی در این قسمت به نمایش گذاشته شده است.
خطوط تفننی:
این بخش شامل خطوط تزیینی و هنری است که در قرون 10 تا 13 هجری قمری به‌ویژه در آثار تصویری، گلزار و خط ناخنی مشاهده می‌شود.
اشیای کاربردی:
در این بخش، اشیای مختلفی مانند قلمدان‌ها، شمعدان‌ها، کاسه‌های سفالی و سنگ قبرهایی که با خط تزئین شده‌اند به نمایش گذاشته شده است. این آثار نشان‌دهنده اهمیت خط در زندگی روزمره و استفاده آن در اشیای هنری و کاربردی است.
نسخ خطی:
در این قسمت، نسخ خطی ارزشمند مانند دیوان حافظ، قرآن‌ها، کتاب‌های دعا و مرقعات مختلف به نمایش درآمده‌اند. این نسخ نمایانگر سیر تکامل هنر کتاب‌آرایی و خوشنویسی در ایران هستند.
موزه استاد حسین بهزاد
موزه استاد حسین بهزاد در مجموعه تاریخی کاخ سعدآباد تهران واقع شده و از مهم‌ترین موزه‌های هنری تهران است که به معرفی آثار این استاد برجسته مینیاتور می‌پردازد.
این موزه در سال 1371 به ابتکار سازمان میراث فرهنگی و با همکاری پرویز بهزاد (فرزند استاد) تأسیس شد. 289 اثر از استاد حسین بهزاد که توسط فرزندش به موزه منتقل شد، در پنج سالن نمایش داده می‌شود.
در سال 1372، ساختمان «کاخ کرباسی» در سعدآباد به عنوان محل برگزاری موزه انتخاب شد. این کاخ که در دوره قاجار ساخته شده، در دوره پهلوی اول به عنوان دفتر کار و استراحتگاه پهلوی اول استفاده می‌شد و بعدها به اقامتگاه تابستانی رضا پهلوی تبدیل شد.
پس از انقلاب، ساختمان به مکانی برای گردآوری وسایل کاخ‌ها تبدیل شد، اما در سال 1373 به‌طور رسمی به موزه استاد بهزاد تبدیل گردید.
این موزه در سال 1391 از سوی شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم) در بخش «تلاش برای بقا» به عنوان موزه نمونه معرفی و مورد تقدیر قرار گرفت.
حسین بهزاد، یکی از مهم‌ترین هنرمندان تاریخ نگارگری ایرانی، در سال 1273 در تهران به دنیا آمد و با ابداعاتش در مینیاتور ایرانی، این هنر را به دوران جدیدی وارد کرد.
آثار او شامل طراحی‌های مدادی، نگارگری‌های رنگی و تصاویری از چهره‌های بزرگ علمی، ادبی و هنری ایران است.
استاد حسین بهزاد با سبک خاص خود، نگارگری ایرانی را از تکرار و تقلید رهایی بخشید. مهم‌ترین ویژگی‌های سبک او عبارتند از:
استفاده از چهره‌های ایرانی به جای چهره‌های مغولی
رعایت اصول آناتومی در نقاشی
استفاده از پرسپکتیو بصری
تأکید بر طراحی و قدرت خط
رنگ‌های محدود و تنوع در درجه‌بندی‌های رنگ
زندگی‌نامه استاد حسین بهزاد
حسین بهزاد در سن 24 سالگی به فرانسه رفت و پس از مطالعه و تحقیق در موزه‌های بزرگ، تحولی در هنر خود ایجاد کرد. وی با ترکیب هنر ایرانی و جهان‌بینی‌های مدرن، منیاتور ایرانی را به جهانیان معرفی کرد.
آثار او در موزه‌های معتبر جهانی نگهداری می‌شود و تحسین‌های بسیاری از هنرمندان و اندیشمندان غربی را به دنبال داشته است.
استاد حسین بهزاد در سال 1347 درگذشت و در ابن بابویه تهران به خاک سپرده شد.
موزه های هنری تهران | موزه فرش ایران
موزه فرش ایران، یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین موزه های هنری تهران، مجموعه‌ای نفیس از فرش‌های ایرانی را در خود جای داده است. این موزه که در تهران و در نزدیکی پارک لاله واقع شده، از بهترین منابع تحقیقاتی برای پژوهشگران و هنر دوستان به‌شمار می‌رود.
موزه فرش ایران با دارا بودن نمونه‌هایی از قالی‌های اصیل ایرانی از قرن نهم هجری تا دوره معاصر، یکی از جاذبه‌های برجسته فرهنگی و هنری ایران محسوب می‌شود.
در تالار طبقه همکف این موزه، ۱۳۵ تخته از شاهکارهای قالی ایران به نمایش گذاشته می‌شود که نمایانگر هنر و ذوق بی‌نظیر هنرمندان بافنده از مراکز مهم قالیبافی مانند کاشان، کرمان، اصفهان، تبریز، خراسان، کردستان و دیگر مناطق هستند.
در این بخش، علاوه بر قالی‌ها، تابلوفرش‌های نفیس تبریزی و فرش تبریز نیز به‌نمایش درآمده‌اند که توانسته‌اند نظر هر بازدیدکننده‌ای را به خود جلب کنند.
یکی از بخش‌های مهم این موزه، فرش‌های تصویری شاهنامه بایسنغری است که گوشه‌هایی از ادبیات، اسطوره، مذهب و فرهنگ غنی ایرانی را به نمایش می‌گذارد. این آثار که در نوع خود بی‌نظیر هستند، تصویری زنده از تاریخ و فرهنگ ایران به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهند.
معماری موزه فرش ایران
معماری موزه فرش ایران به گونه‌ای طراحی شده که نمای بیرونی آن شباهت زیادی به دار قالی دارد، نمادی از هنر بافت که ریشه در تاریخ ایران دارد. طراحی این بنا توسط عبدالعزیز فرمانفرماییان انجام شده است.
این موزه در ۳۴۰۰ متر مربع مساحت، دارای دو تالار اصلی است؛ یکی برای نمایش دائم فرش‌های ایرانی و دیگری برای برگزاری نمایشگاه‌های موقت گلیم و قالی.
از ویژگی‌های برجسته این موزه که جز بهترین موزه های هنری تهران است، می‌توان به قالیچه میرزا کوچک خان جنگلی اشاره کرد که یکی از آثار ارزشمند آن است. این قالیچه به‌طور خاص به نمایش میرزا کوچک خان در لباس نظامی مسلح به تفنگ و اسلحه کمری پرداخته است.
در شمسه بالای تصویر، کتیبه‌ای با عبارت و نام کارگاه ملامحمود دیده می‌شود که احتمالاً تاریخ بافت قالیچه به سال‌های پایانی دوره قاجار برمی‌گردد.
دیگر اثر برجسته موزه، ریزبافت‌ترین فرش موجود در آن است که متعلق به کارگاه عمو اوغلی است. این فرش با ۱۲۰ رج و طرح افشان، یکی از زیباترین و پیچیده‌ترین آثار قالیبافی ایران به‌شمار می‌آید. این اثر که در نمایشگاه دائمی موزه قرار دارد، نمایانگر دقت و مهارت بافندگان ایرانی است.
در کنار قالی‌ها، موزه فرش ایران مجموعه‌ای از گلیم‌های نفیس را نیز در خود جای داده است.
یکی از این گلیم‌ها، گلیم طرح محرابی تصویری حضرت عیسی (ع) با حواریون است که در کردستان بافته شده و از ویژگی‌های خاص خود برخوردار است. در این گلیم، حضرت مسیح (ع) همراه با سه تن از حواریون و نقوش تزئینی دیگر در پس‌زمینه طلایی رنگ به تصویر کشیده شده است.
با موزه‌های هنری جهان نیز آشنا شوید:
با موزه‌های هنرهای معاصر جهان آشنا شوید
