به گزارش پلاتو هنر، جلسه هیأت انتخاب و داوری پنجمین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران به دبیری علمی منصور براهیمی برگزار شد و اسامی مقالات راهیافته به صحن این دوره از همایش، اعلام شد. یکی از این مقالات با عنوان «ظرفیتهای اقتباسی داستانهای عامیانه فارسی در فیلم کوتاه ژانر فانتزی» از محمدمهدی عباس آبادی است.
مهجور بودن ژانر فانتزی در سینمای ایران سوالی بود که نمیشد از آن چشم پوشی کرد
محمدمهدی عباس آبادی در گفتگو با پلاتو هنر درباره نحوه شکلگیری ایده پرداختن به چنین موضوعی بیان کرد: همواره عموم آثار سینمایی که در ژانر فانتزی تولید میشوند، مورد توجه من قرار میگیرند و از زمان تحصیلم در رشته سینما، چگونگی تولید آثار سینمای فانتزی برای من اهمیت دوچندانی پیدا کردند؛ که منجر به شکلگیری سوالاتی در زمینه آناتومی سینمای فانتزی و نیز امکانات مورد نیاز برای تولید آثار فانتزی شد. از طرف دیگر علت مهجور بودن ژانر فانتزی در سینمای ایران نیز سوالی بود که نمیشد از آن چشم پوشی کرد؛ آن هم زمانی که ما برای ژانر فانتزی گنجینه بزرگی در ادبیات و داستانهای عامیانه در اختیار داریم و کم و کیف امکاناتی که داستانهای عامیانه فارسی در اختیار ما قرار میدهند تا از آنها در ژانر فانتزی بهره ببریم، علت پرداختن به این مقاله بود.
برای تولید اثر فانتزی لزوما نیازی به هزینه هنگفت نیست
عباس آبادی درباره موضوع مقاله خود توضیح داد: این مقاله در وهله اول به این امر میپردازد که چگونه میتوان با اقتباس از داستانهای عامیانه فارسی دست به تولید آثاری منطبق با المانهای ژانر فانتزی زد. این مقاله به سراغ این تابو نیز میرود که برای تولید اثر فانتزی لزوما نیازی به هزینه هنگفت نیست؛ به عنوان مثال ما در زیر ژانر فانتزی نفوذی (low fantasy) شاهد این امر هستیم که داستان در بستر یک جهان رئال میگذرد و صرفا این عنصر فانتزی است که با خرق عادت جهان فانتزی را شکل میدهد و برای چنین کاری نیازی به جلوههای ویژی و یا دکور سنگین نیست.
هویت لازمه تمامی هنرها ازجمله سینما است
این پژوهشگر درباره اهمیت پرداختن علمی به مساله ژانر و بومیگرایی در آن گفت: سینمای ژانری یکی از پرمخاطبترین سینماها به حساب میآید. این سینما در چند دهه اخیر سینمای ایران صرفا به یکی دو ژانر از جمله کمدی و ملودرام محدود شده است و توجه به سینمای ژانری میتواند سینمای ایران را در تعامل با طیف گسترده تری از مخاطبان قرار دهد. از طرفی دیگر هویت لازمهی تمامی هنرها ازجمله سینما است و ما زمانی میتوانیم در سینمای ژانری توفیقی حاصل کنیم که از ویژگیهای بومی خود غافل نشویم در غیر این صورت کاری جز یک تقلید کور کورانه انجام ندادهایم و پژوهش علمی میتواند در این مسیر راهگشا باشد.
وی درباره پروسه پژوهش، تحقیق و نگارش مقاله خود مطرح کرد: مبانی نظری من در این مقاله کتاب «سینمای فانتزی» اثر کاترین ای. فاکس بود.کتابی که متاسفانه چاپ آن تمام شده و امیدوارم هر چه زودتر مجددا چاپ شود و در دسترس علاقه مندان قرار بگیرد. بخش عمده تحقیق من در این مقاله را دو کلید واژه ژانر فانتزی و ادبیات عامیانه فارسی تشکیل میدادند. در هر دو بخش مشکل جدی برای منابع علمی پژوهشی نداشتم، برای قسمت مرتبط با ژانر فانتزی منابع به زبان فارسی اعم از مقاله و پایاننامه هر چند معدود وجود داشت و کاستیها را از منابع انگلیسی جبران میکردم و در بخش ادبیات عامیانه فارسی هم منابع بودند ولی نه به آن اندازه که تصور میکردم.
عباس آبادی درباره دلیل حضور خود در این همایش بیان کرد: یکی از جذابیتهایی که این همایش برای من داشت، نگاه ویژهی آن به مقوله ژانر در سینما و بومی گرایی آن بود که نشان از آسیب شناسی درست این همایش از فقدانهای سینمای ایران دارد؛ که مبحث مورد علاقه من نیز است. همچنین بررسیهای میدانی من نشان میدهد که این همایش توانسته است جایگاه خود را در محافل آکادمیک پیدا کند و امیدوارم با استمرار، رسالتی که برای خود بیان کرده است را به سرانجام برساند.
به دنبال ساخت دومین فیلم خود در ژانر فانتزی
محمدمهدی عباس آبادی در پایان درباره برنامههای آینده خود گفت: من در حال حاضر دانشجوی ترم سه ارشد سینمای دانشگاه پارس هستم و در کنار ادامه فعالیتهای پژوهشی خود بنا دارم پس از تکمیل پس تولید اولین فیلم کوتاهم؛ فرایند ساخت دومین فیلم خودم را در ژانر فانتزی شروع کنم.
پنجمین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران بر محوریت «بومیگرایی در ژانر» در سینمای کوتاه تمرکز دارد و تجارب چهار دوره گذشته آن نشان داده است که در حوزه پژوهش فیلم کوتاه آنچه بیش از همه میتواند مفید باشد، امکان استخراج نتایجی است که بتواند در روند ارتقای کیفی تولید (از طرح تا اجرا) تأثیرگذار باشد؛ بنابراین همایش پنجم با هدف جستجوی راهکارهای نوین برای دستیابی به ابزارها و ساختارهای متفاوت روایتگری و قصهگویی در قالب ژانر که از طریق پیوند فیلم کوتاه با حوزههای دیگر پدید میآید، برنامهریزی شده است.
همچنین آیین پایانی پنجمین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران به دبیری علمی منصور براهیمی پژوهشگر، مدرس، نویسنده و مترجم در حوزه سینما و تأتر و با محوریت مقالههای علمی در حوزه «بومیگرایی در ژانر»، سهشنبه 28 آذر 1402 برگزار میشود و پس از ارائه مقالات توسط پژوهشگران و جلسه پرسش و پاسخ هیأت علمی با پژوهشگران؛ برگزیدگان این دوره از همایش معرفی خواهند شد.
بیشتر بخوانید:
مستند «جمالالدین» به زندگی سید جمالالدین اسدآبادی میپردازد