قطب الدین صادقی نویسنده، فیلمنامه نویس و کارگردان تئاتر در گفتگو با پلاتو هنر با اشاره به وضعیت تئاتر گفت: از روزهایی که تمام تئاتریها بیکار بودند و تئاترهای روی صحنه مخاطب نداشت گذر کردیم. در شرایطی بودیم که حتی کسانی که تئاتر اجرا میکردند به زور دعوت، تعداد محدودی مخاطب به سالن میآوردند. در یک سال گذشته وضعیت تئاتر واقعا وحشتناک بود.
او ادامه داد: خوشبختانه در دو ماه گذشته اوضاع تئاتر کمی به روال سابق بازگشته، نمیگویم نمایشهایی که روی صحنه هستند شاخص یا خیلی خوب هستند اما نکات مثبتی در بعضی از آثار دیده میشود، که جای امیدواری دارد. از میان اجراهایی که در این مدت دیدم سه تئاتر را از لحاظ کارگردانی دوست داشتم و به نظرم کارگردانهای این آثار توانسته بودند کارگردانی و تئاتر را درک کنند.
این کارگردان افزود: «کابوسهای آنکه نمیمیرد» به کارگردانی نادر فلاح، نمایش «انسان/اسب، پنجاه/پنجاه» به کارگردانی و طراحی مرتضی اسماعیل کاشی و «فریز مکبث فریز» به کارگردانی آرش دادگر آثاری هستند که اخیرا از تماشای آنها راضی بودم و به نظرم کارگردانی در این آثار به درستی و با درک انجام شده است.
خلق یک جو، اصالت کارگردانی است
این کارگردان تئاتر با اشاره به ویژگیهای کارگردانی در یک اثر خوب توضیح داد: بزرگترین هنر کارگردان ایجاد هماهنگی بین مفاهیم پنهان با حرکات جسمانی و ظاهری است اما اغلب کارگردانان این کار را بلد نیستند و نمیتوانند آن را انجام دهند. درواقع هیچ چیز مثل خلق یک جو، اصالت کارگردانی را تعریف نمیکند. کارگردانی یعنی خلق تصاویر، یعنی هدایت بازیگران، به وجود آوردن ضربآهنگهای گوناگون و همراه کردن مخاطب با آنها.
اولین تجلی آزادی در هنر، خلاقیت است
صادقی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به توقیف بعضی از آثار در دو ماه گذشته گفت: به شدت با توقیف تئاتر مخالفم. اولین تجلی آزادی در هنر، خلاقیت است. هیچکس در هیچ کجای دنیا حق ندارد، با هر استدلال و توجیحی تخیل را از من بگیرد.
بدون درد و رنج اثر خلاقانه پدید نمیآید
او ادامه داد: به بیان دیگر، اگر تخیل و خلاقیت گرفته شود چیزی از هنر باقی نمیماند. من مدافع آزادی تخیل هستم. خلاقیت تعطیلیبردار نیست و انگیزههای قوی میخواهد. بدون درد و رنج و با رفاه و آسایش، اثر خلاقانهای پدید نمیآید.
در آیندهای نزدیک چیزی از تئاتر باقی نخواهد ماند
این هنرمند تصریح کرد: دولت وظیفه دارد از تئاتر و گروههای تئاتری حمایت کند. با این شرایط اگر حمایتی صورت نگیرد و هر کسی هم که اجرای جدید روی صحنه میآورد با سانسور و ممیزی رو به رو شود، در آیندهای نزدیک قطعا چیزی از تئاتر باقی نخواهد ماند.
نرگس ذکایی
بیشتر بخوانید: