به گزارش پلاتو هنر، مسعود سخاوتدوست از آهنگسازان شناخته شده و فعال حوزههای سینما، تلویزیون و تئاتر است که طی سالهای اخیر حضور فعالی در عرصه آهنگسازی داشته است. این آهنگساز در چهل و دومین دوره جشنواره فیلم فجر موسیقی 9 اثر سینمایی با ژانرهای متفاوت را ساخته است.
بر اساس این گزارش، مسعود سخاوتدوست آهنگسازی فیلمهای سینمایی «تمساح خونی»، «آسمان غرب»، «احمد»، «آغوش باز»، «دو روز دیرتر»، «دست ناپیدا»، «شور عاشقی»، «آپاراتچی»، «میرو» را در چهل و دومین دوره جشنواره فیلم فجر انجام داده است.
این آهنگساز درباره موسیقی فیلمهای سینمایی «آسمان غرب» و «تمساح خونی» در گفتگو با پلاتو هنر، توضیحاتی را ارائه داده است: «آسمان غرب» و «تمساح خونی» دو اثر با دو ژانر کاملا متفاوت از نظر محتوایی و ساختاری هستند. «آسمان غرب» یک اثر حماسی در ژانر دفاع مقدس و «تمساح خونی» یک اثر کمدی اکشن است. به همین جهت به لحاظ سازبندی هم این دو اثر متفاوت با یکدیگر آهنگسازی شدهاند و ارکستراسیون کاملا متفاوتی دارند.
ویولنسل؛ روایتگر ملودی داستان «آسمان غرب»
مسعود سخاوتدوست در ادامه به ساختار موسیقی این دو اثر سینمایی اشاره کرد: فیلم سینمایی «آسمان غرب» توسط یک ارکستر کلاسیک و سمفونیک همراهی میشود و بیشتر توسط سازهای بادی برنجی ساخته شده و روایت اصلی ملودی این داستان توسط ویولنسل گسترش پیدا کردهاست. اما ارکستراسیون «تمساح خونی» یک ارکستر مجلسی و یک گروه موسیقی راک است. سبک موسیقی این داستان راک فیوژن است. هرچند از انگارههای موسیقی جز هم در این اثر استفاده شدهاست. با وجود اینکه این فیلم سینمایی ساز مشخصی ندارد اما سازهای هارمونیکا و گیتار الکتریک روایتگر بخش قابل توجهی از «تمساح خونی» هستند.
آیا حضور آهنگساز در صحنه فیلمبرداری اهمیت دارد؟
سخاوتدوست در ارتباط با حضور در صحنه در زمان فیلمبرداری مطرح کرد: در مورد «آسمان غرب» علیرغم اینکه پیش از ساخته شدن اثر در جریان فیلمنامه بودهام اما حضور فیزیکی در صحنه فیلمبرداری نداشتم. فیلمبرداری این فیلم سینمایی حوالی کرمانشاه انجام میشد که من شرایط حضور فیزیکی برای پروژه «آسمان غرب» را نداشتم. در مورد «تمساح خونی» هم تقریبا از نیمههای کار جسته و گریخته در صحنه حاضر میشدم.
این آهنگساز تصریح کرد: ضرورتی برای حضور آهنگساز در صحنه فیلمبرداری وجود ندارد مگر اینکه فیلم به نوعی با موسیقی مرتبط باشد و چیدمان، میزان سن و مواردی که مربوط به تکنیکها و استایلهای بصری موسیقی است، مدنظر باشد. در هیچکدام از فیلمهایی که در این دوره از جشنواره فیلم فجر آهنگسازی کردهام، این موضوع جز لوازم اثر نبوده بنابراین ضرورتی برای حضور آهنگساز در صحنه فیلمبرداری وجود نداشت.
ساختار نهایی فیلم تحت تاثیر آهنگساز است
سخاوتدوست عنوان کرد: اصولا الگوی ویژهای برای پیوستن آهنگساز به یک اثر وجود ندارد. گاهی اوقات فیلمها در هنگام طرح (زمانیکه هنوز نوشته نشده است) و یا حتی در یک سری موارد پس از صداگذاری فیلم به دست آهنگساز میرسد. در هر صورت چندان تفاوت ویژهای به لحاظ کاری ایجاد نمیکند، آنچه اهمیت دارد این است که حضور یک آهنگساز چقدر میتواند در ساختار نهایی یک فیلم تاثیرگذار باشد.
«آسمان غرب»؛ موسیقی گونههای حسی را برانگیخته میکند
این آهنگساز درباره فاکتورهایی که برای ساخت موسیقی «آسمان غرب» و «تمساح خونی» در نظر گرفتهاست، توضیح داد: در پروژه «آسمان غرب» با یک روایت حماسی متفاوت مرتبط با برههای از تاریخ مواجه هستیم. مولفههای جغرافیایی، تاریخی و روانشناختی در شکلگیری این فیلم سینمایی بسیار اهمیت دارند. گونههای اکشن فیلم اپیک و سلحشوری است. گونههای حسی هم به صورتی است که احساسات عمومی را مانند امید، عشق به وطن و عشق به خانواده و احساسات منفی را نظیر احساس شکست و ضعف را برانگیخته میکند. به همین دلیل آهنگسازی «آسمان غرب» از لحاظ روانشناسی بسیار پیچیده بود.
«تمساح خونی»؛ موسیقی به تصویر ریتم میدهد
او در مورد «تمساح خونی» ادامه داد: در فیلم سینمایی «تمساح خونی» با ژانرهای متفاوت کمدی با غلبه کمدی اکشن همراه هستیم. تنوع کمدی(موقعیت، شخصیت، رمانتیک، رفتاری و…) آهنگسازی را مشکل میکند. در عین حال در چنین اثر کمدی ریتم تند موسیقی اهمیت دارد. قطعات باید به صورتی ساخته شوند که موسیقی از ریتم تصویر عقب نباشد و حتی موسیقی به تصویر ریتم دهد. «تمساح خونی» یک اثر پرهیجان و پرریتمی است که با جنبههای طنز و جدیت همراه است.
کارگردان؛ مهمترین اصل بررسی مرتبط با جهان صوتی
این آهنگساز عنوان کرد: اولویت کاری یک آهنگساز، هماهنگی با مولف اثر است. جهانبینی کار دست کارگردان است، بنابراین مهمترین اصل بررسی مرتبط با جهان صوتی، شخص کارگردان است. در مورد «تمساح خونی» بحث کمی متفاوت بود. کارگردان و بازیگر اصلی یک شخص بود که با جواد عزتی در مقام بازیگر و کارگردان در تعامل بودم.
استقبال مخاطبین سنگ محک موفقیت یک اثر است
سخاوتدوست درباره موفقیت این دو اثر سینمایی اظهار کرد: استقبال مخاطبین و منتقدین می تواند سنگ محک خوبی برای موفقیت یک اثر باشد. من به لحاظ فنی از ساخت موسیقی دو فیلم سینمایی «آسمان غرب» و «تمساح خونی» رضایت دارم ولی این رضایتمندی را باید در آرای متخصصین، منتقدین و مردم جستجو کرد.
همیشه در تلاش بودهام پروژههایی با ژانرهای متفاوت را بپذیرم
مسعود سخاوتدوست در پایان گفتگو در پاسخ به این سوال که آیا آهنگسازی 9 اثر با ژانرهای متفاوت در انجام پروژه تداخل زمانی ایجاد میکند و یا خیر، گفت: مدیریت پروژه و انجام پروژه دو عمل مجزا از یکدیگر نیستند و اگر در کنار یکدیگر انجام نشوند، حتی آسیبزا خواهد بود. تمام تلاشم در طول سالها این بوده است که پروژههایی را بپذیرم که با وجود تنوع ژانرها به لحاظ زمانی این فرصت را به من میدهند. با وجود اینکه در دوره از جشنواره فیلم فجر کارهای دیگری هم داشتم اما هیچکدام از لحاظهای محتوایی، فنی، ساختاری و زمانی همزمان با یکدیگر مرا درگیر نکردند.
سمیرا اسدیان
بیشتر بخوانید: