به گزارش پلاتو هنر، جشنواره فیلم فجر، بزرگترین رویداد سینمایی و فرهنگی ایران، همواره صحنه رقابت تنگاتنگی میان هنرمندان و آثار برتر سینما بوده است. در این میان، گاهی بازیگرانی که با نقشآفرینیهای بینظیرشان شایسته دریافت سیمرغ بلورین بودند، به دلایل مختلف از این افتخار بازماندهاند. در این گزارش به بررسی چند نمونه از این آثار سینمایی میپردازیم.
۱. علی نصیریان؛ «بوی پیراهن یوسف»، کارگردان: ابراهیم حاتمیکیا
«بوی پیراهن یوسف» یکی از نقشآفرینیهای ماندگار علی نصیریان محسوب میشود که احساسی عمیق و تأثیرگذار را به نمایش گذاشت، اما با وجود اینکه مورد تحسین منتقدین قرار گرفت حتی نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد نیز نشد.
علی نصیریان تاکنون موفق شده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را در جشنواره فیلم فجر برای فیلم «بهار نارنج» دریافت کند.
۲. خسرو شکیبایی؛ «یک بار برای همیشه»، کارگردان: سیروس الوند
خسرو شکیبایی با ایفای نقشی متفاوت از حمید هامون، تواناییهای بازیگری خود را بهخوبی نشان داد. بااینوجود، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد در آن سال به دلیل نگرش سلیقهای داوران به فرامرز قریبیان برای فیلم «بندر مهآلود» رسید.
خسرو شکیبایی در سالهای هنریاش موفق شد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را در جشنواره فیلم فجر برای فیلمهای «کیمیا»، «سالاد فصل» و «کیمیا» دریافت کند.
۳. گلشیفته فراهانی؛ «درباره الی…»، کارگردان: اصغر فرهادی
گلشیفته فراهانی با نقشآفرینی محوری خود در این فیلم، تحسین بسیاری را برانگیخت و با وجود اینکه نشان داد توانایی بالایی در ارائه نقشهای واقعی و چندبعدی دارد حتی نامزد دریافت سیمرغ بلورین نیز نشد.
گلشیفته فراهانی تاکنون موفق شده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را در جشنواره فیلم فجر برای فیلم «درخت گلابی» دریافت کند.
۴. نوید محمدزاده؛ «عصبانی نیستم»، کارگردان: رضا درمیشیان و «سرخپوست» کارگردان: نیما جاویدی
نوید محمدزاده با بازیهای درخشان خود در این دو فیلم، شایستگی دریافت سیمرغ را داشت اما بهدلیل حواشی فیلم «عصبانی نیستم»، از دریافت جایزه محروم شد. این بازیگر در «سرخپوست» نیز توانست بدون اغراق یک شخصیت مقتدر خلق کند.
نوید محمدزاده در جشنواره فیلم فجر تاکنون سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت نکرده است.
۵. امین حیایی؛ «شعلهور»، کارگردان: حمید نعمتالله
امین حیایی با ایفای نقشی پیچیده، جدی و متفاوت در این فیلم، توانست تحسین منتقدان را جلب کند اما در نهایت تنها به دیپلم افتخار بسنده کرد و از دریافت سیمرغ بازماند. با این وجود «شعلهور» نقطه عطفی در کارنامه هنری این بازیگر محسوب میشود.
امین حیایی تاکنون موفق شده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را در جشنواره فیلم فجر برای فیلمهای «شب» و «برف آخر» دریافت کند.
۶. جواد عزتی؛ «تنگه ابوقریب» کارگردان: بهرام توکلی و «لاتاری» به کارگردانی محمدحسین مهدویان
جواد عزتی با ارائه بازیهای تأثیرگذار در این دو فیلم، شایسته تقدیر بود و تاثیر عمیقی بر مخاطبان گذاشت اما نام او در میان نامزدهای سیمرغ بلورین دیده نشد.
جواد عزتی در جشنواره فیلم فجر تاکنون سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت نکرده است.
۷. پژمان جمشیدی؛ «سوءتفاهم»، کارگردان: احمدرضا معتمدی
پژمان جمشیدی با بازی قابلتوجه خود در این فیلم، نامزد دریافت سیمرغ شد اما در نهایت موفق به کسب آن نشد و با این نقش نشان داد فراتر از کلیشههای کمدی قابلیتهای گستردهای دارد. نقشآفرینی او در این فیلم مسیر حرفهای او را به سمت نقشهای متنوعتری هموار کرد
این بازیگر در جشنواره فیلم فجر تاکنون سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت نکرده است.
۸. فاطمه معتمدآریا؛ «روسری آبی»، کارگردان: رخشان بنیاعتماد
فاطمه معتمدآریا با نقشآفرینی ماندگار خود در این فیلم، انتظارات برای دریافت سیمرغ را بالا برده بود اما در آن دوره جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن به مینا لاکانی برای فیلم «دیدار» رسید. این فیلم در بعد اجتماعی و فرهنگی تاثیرات عمیقی بر سینمای ایران گذاشت و باعث شد فاطمه معتمدآریا به عنوان یکی از بهترین بازیگرای زن سینمای ایران شناخته شود.
فاطمه معتمدآریا تاکنون موفق شده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را در جشنواره فیلم فجر برای فیلمهای «همسر» و «هنرپیشه» دریافت کند.
۹. طناز طباطبایی؛ «خشم و هیاهو»، کارگردان: هومن سیدی
طناز طباطبایی با نقشآفرینی در این فیلم یکی از بهترین بازیهای خود را ارائه داد. او نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن شد اما در نهایت این جایزه به مریلا زارعی برای فیلم «زیر سقف دودی» رسید. نقشآفرینی او در این فیلم بر اساس احساسات درونی و شخصیت پیچیدهاش شکل گرفت.
طناز طباطبایی تاکنون موفق شده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را در جشنواره فیلم فجر برای فیلم «بیرویا» دریافت کند.
۱۰. مهناز افشار؛ «تسویه حساب»، کارگردان: تهمینه میلانی
مهناز افشار برای این فیلم نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن بود اما موفق به دریافت این جایزه نشد اما او در این فیلم نقش یک زن که با مشکلات اجتماعی و شخصی درگیره شده است را به خوبی به تصویر کشیده است.
این بازیگر در جشنواره فیلم فجر تاکنون سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت نکرده است.
11. حمیده خیرآبادی با حضور درخشان خود در فیلم «اجارهنشینها» به کارگردانی داریوش مهرجویی نقشی ماندگار از مادران ایرانی را به تصویر کشید اما در آن سال، داوران جشنواره او را نادیده گرفتند. این بازیگر در جشنواره فیلم فجر تاکنون سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت نکرده است.
12. مینا ساداتی با بازی در فیلم «تابستان داغ» به کارگردانی ابراهیم ایرجزاد نقش پیچیدهای را با مهارت ایفا کرد. او نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد اما این جایزه در آن دوره به ثریا قاسمی برای فیلم «ویلاییها» رسید. این بازیگر در جشنواره فیلم فجر تاکنون سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت نکرده است.
13. افسانه بایگان با بازی در فیلم «کافه ستاره» به کارگردانی سامان مقدم نقشآفرینی ماندگاری از خود بهجا گذاشت. او نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن شد اما این جایزه در آن دوره به هدیه تهرانی برای «چهارشنبهسوری» رسید. این بازیگر در جشنواره فیلم فجر تاکنون سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت نکرده است.
14. رضا عطاران با بازی در فیلم «مصادره» به کارگردانی مهران احمدی، نقش متفاوتی را ایفا کرد که با استقبال مخاطبان همراه بود. با این وجود، او نتوانست سیمرغ بلورین را کسب کند و این جایزه به امیر جدیدی رسید.
15. بیتا فرهی با بازی در فیلم «خونبازی» به کارگردانی رخشان بنیاعتماد، نقش مادری را ایفا کرد که با مشکلات فرزند معتادش دستوپنجه نرم میکند. او نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن شد اما در آن دوره این جایزه به لیلا حاتمی برای فیلم «بیپولی» رسید.
16. لادن مستوفی برای چندمین بار در جشنواره فیلم فجر کاندید سیمرغ بلورین شده است اما تاکنون به این جایزه دست پیدا نکرده است.
17. آنا نعمتی از جمله بازیگرانی است که تاکنون برای فیلمهایی چون «انارهای نارس»، «یکی میخواد باهات حرف بزنه»، «برف روی شیروانی داغ» و «آل» نامزد دریافت جایزه بازیگری جشنواره فیلم فجر بوده اما هیچ جایزهای را تاکنون کسب نکرده است.
18. فریده سپاه منصور هم پس از نقشآفرینیهای بسیار تاکنون جایزهای از جشنواره فیلم فجر بهدست نیاورده است.
19. میلاد کیمرام با نقشآفرینیهای ماندگار در فیلمهای «خط ویژه»، «آسمان غرب» و… تاکنون سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت نکرده است.
این نمونهها نشان میدهد که همواره در جشنوارههای سینمایی، بازیگران برجستهای با وجود شایستگی، از دریافت جوایز بازمیمانند اما نقشآفرینیهای ماندگار آنها در حافظه سینمای ایران جاودانه خواهد ماند. بدیهی است در این گزارش به تعدادی ستاره بسنده کردهایم و بازیگران شایسته دیگری هستند که نامشان در این فهرست ذکر نشده است.