به گزارش پلاتو هنر، «چخفته» به کارگردانی اشکان پیردل زنده یکی از پرمخاطب‌ترین و پرفروش‌ترین تئاترهای اخیر به حساب می‌آید، این نمایش از ۹ اردیبهشت ماه روی صحنه رفته و تا ۱۶ شهریور، هر شب در سالن چهارسوی تئاترشهر میزبان علاقه‌مندان خواهد بود.
اشکان پیردل زنده کارگردان نمایش «چخفته» در گفتگو با پلاتو هنر درباره شکل‌گیری این نمایش گفت: داستان‌ها و نمایشنامه‌های چخوف را خوانده بودم و همیشه آنها را در ذهنم داشتم. حدود دو سال پیش با تعدادی از بازیگران همین نمایش تصمیم گرفتیم این نمایشنامه را روی صحنه ببریم اما در مراحل تمرین متوجه شدیم که چه کار سختی را آغاز کرده‌ایم.
او ادامه داد: شخصیت‌های نمایشنامه خیلی به هم نزدیک بودند، به طوری که تمام شکست‌ها، موفقیت‌ها و قهرمان‌بازی‌هایشان هم به یک صورت بود. به همین دلیل تصمیم گرفتم این نمایشنامه را به کاری که همیشه دوست داشتم انجام دهم تبدیل کنم و ارتباط بین شخصیت‌های داستان را به خوبی نشان دهم. با استاد محمد چرمشیر مشورت کردم و او مهر تایید به ایده من زد. درنهایت خانم فرزانه محمدحسین به عنوان بازیگر به گروه ما اضافه شد اما بعد از شناخت قابلیت‌های نویسندگی‌اش از او به عنوان نویسنده کمک گرفتیم و کارمان به جایی رسید که اکثر شخصیت‌های داستان‌های آنتوان چخوف را با هم ترکیب کردیم و به یک داستان جدید رسیدیم.
مردم رشت به‌صورت خودجوش برای نمایش تبلیغ کردند
این کارگردان با اشاره به استقبال مردم رشت از نمایش «چخفته» عنوان کرد: استقبال مردم رشت برای من خیلی عجیب بود. برای روی صحنه بردن این نمایش در رشت سه روز بیشتر وقت تمرین نداشتیم و اصلا تبلیغاتی صورت نگرفت اما مردم رشت لطف داشتند و به صورت کاملا خودجوش شروع به تبلیغات کردند. آن روزها هر جا می‌رفتم، پوستر کارمان را می‌دیدم، حتی در سطح شهر، مردم خودشان برای نمایش بنر نصب کرده بودند و این اتفاق واقعا من را غافلگیر کرد.
او ادامه داد: مردم رشت بسیار خوش‌ذوق، تئاتربین و باسلیقه هستند. بعد از دو اجرای اول مردم خودشان به صورت دهان به دهان برای این نمایش تبلیغ کردند و هر شب سالن پر بود. درنهایت ما با افتخار به تهران بازگشتیم.
مخاطب «چخفته» باید فکر کند/ خوراک ذهنی به مخاطب نمی‌دهیم
پیردل زنده با اشاره به نقاط قوت نمایش «چخفته» گفت: به شدت از ابتدای کار علاقه‌مند بودم که به مخاطبم احترام بگذارم و او را باشعور فرض کنم، زیرا معتقدم ما تماشاچیان بسیار باشعور و بادرکی داریم. مخاطب تحلیل‌گر بهترین قشر مخاطب محسوب می‌شود. در ابتدای اجرا از مطبوعات نقد می‌گرفتم که باید کار را ساد‌ه‌تر و عام‌پسندتر کنم اما خوشبختانه نپذیرفتم، زیرا حتی مردم عام جامعه هم نیاز به فکر کردن دارند. ما نباید خوراک به ذهن مردم وارد کنیم، درحالت عادی به جامعه ایران به زور خوراک فکری القا می‌شود و واضح است مردم این کار را دوست ندارند. در کل سعی نداشتیم به مخاطب القا کنیم که الان باید بخندد یا الان باید گریه کند، احترام به تماشاچی اولویت ما بود.
او ادامه داد: دو سال، ۳۵ نفر آدم بدون هیچ چشم‌داشتی تمرین می‌کردند. به نظرم بازیگرانی انتخاب کردم که عاشق تئاتر هستند و با تمام وجود تمرین می‌کردند، همین احساس درون‌گروهی کمک کرد تا انرژی کار خیلی خوب باشد و این حس را مخاطب به خوبی درک کرده است.
این کارگردان با اشاره به دلیل طولانی شدن زمان تمرین توضیح داد: اوایل متن بسیار پیچیده‌ای داشتیم و درک ارتباط بین نقش‌ها سخت بود. کارگردان‌های بسیار خوبی از داستان‌های آنتوان چخوف کار روی صحنه برده‌اند و من برای اینکه سراغ این سوژه بروم باید خیلی مراقب می‌بودم زیرا تنها بزرگان تئاتر در این حوزه ورود کرده بودند و قطعا خواسته یا ناخواسته این نمایش با کار آنها قیاس می‌شد. همچنین اگر شخصیت‌پردازی‌ها و ارتباط بین آنها درست درنمی‌آمد کارمان واقعا اضافه کاری می‌شد.
پیردل زنده تاکید کرد: یک دلیل مهم دیگر که باعث شد اجرایی شدن تئاتر «چخفته» دو سال طول بکشد، این بود که ما باید مهر ۱۴۰۱ نمایش را روی صحنه می‌بردیم اما باتوجه به حال و هوای جامعه در آن مقطع زمانی تصمیم گرفتم که صبر کنم و به نظرم در چنین شرایطی نمایش روی صحنه بردن درست نبود، اما خوشبختانه بعد از دوسال صبر نتیجه خوبی گرفتیم.
بازیگران «چخفته» نخبه‌های دانشگاه هنر هستند
کارگردان نمایش «چخفته» با اشاره به نحوه انتخاب بازیگران این تئاتر بیان کرد: در ابتدا یک گروه ۶ نفره بودیم که همدیگر را کاملا می‌شناختیم. ما اجرای این نمایش را با هم شروع کردیم. به نظرم هر بازیگری که عشق به بازی داشته باشد را می‌توان به بهترین شکل هدایت کرد. اما من دلیل انتخابم شخصیت، بی‌حاشیه بودن و علاقه بازیگران به کارشان بود. تمام بچه‌های پشت صحنه «چخفته» نخبه و رتبه‌های یک تا هفتاد دانشگاه هنر هستند، بسیار خوب و آگاه بودند و هیچ حاشیه‌ای بینشان پیش نیامد و کار به بهترین نحو جلو رفت.
پیردل زنده با بیان اینکه انتظار چنین بازخوردی را نداشته، گفت: می‌خواستم در اجرا به جایی برسم که از لحاظ تکنیکالی درک درستی از کار شود و البته بازخورد مدنظرم را گرفتم. اما درمورد مخاطبان اصلا چنین تصوری نداشتم. هر شب که ۱۷۰ نفر سالن نوفل لوشاتو را پر می‌کردند، به خودم می‌گفتم که پس حتما مخاطبان کار را دوست دارند.
سطح آگاهی مخاطبان تئاتر، از تئاتر بالاتر رفته است
این کارگردان با اشاره به سطح آگاهی و شناخت مخاطبان تئاتر عنوان کرد: به نظر سطح آگاهی و دانایی مخاطب امروز تئاتر، از خود تئاتر بالاتر رفته و یکی از دلایلی که مخاطب امروز از خیلی از نمایش‌ها استقبال نمی‌کند، همین است. من یک دهه شصتی هستم و کاملا متوجه تفاوت دهه هفتادی‌ها با نسل خودمان می‌شوم. دهه هفتادی‌ها جرئت بیشتری برای گفتگو و دیده شدن دارند، جسارت دهه هشتادی‌ها هم که قطعا به همه ما ثابت شده است. به همین دلیل، با شناختی که از مخاطبان تئاتر دارم باید خودم را به‌روز کنم و جسارت بیشتری از خودم نشان بدهم.
او ادامه داد: مخاطبان جدید تئاتر بسیار عمیق‌تر به کار نگاه می‌کنند و به دنبال دیدن و شنیدن قصه نیستند، درواقع دنبال این نیستند که فقط با احساساتشان بازی شود، آنها کلا به تئاتر دید دیگری دارند. به نظر من اگر می‌خواهیم هنر تئاتر را ارتقا بدهیم و خودمان را تکان بدهیم باید به خواسته مردم توجه کنیم.
اردیبهشت سال ۱۴۰۳ با یک اجرای متفاوت می‌آییم
این کارگردان در پاسخ به این سوال که آیا کار جدیدی روی صحنه خواهد برد، گفت: پروژه بعدی من درمورد هنرمندان معروفی است که از دنیا رفته‌اند اما قرار است به دنیا بازگردند و هنر به انحلال رفته جهان را نجات دهند. من معمولا ابتدا تصویر چیزی که دوست دارم را در ذهنم می‌سازم و بعد آن را روی کاغذ می‌آورم. به همراه خانم منصوری که یکی از بازیگران این اجراست و دستیار من هم محسوب می شود، به این ایده فکر کردیم و هنوز در حال بررسی هستیم که چطور می‌شود این ایده را پرورش داد. فکر می‌کنم این نمایش برای اردیبهشت سال ۱۴۰۳ روی صحنه بیاید.
«چخفته» به نویسندگی فرزانه محمدحسین و تهیه‌کنندگی رضا ناجی‌پور با طراحی و کارگردانی اشکان پیردل زنده نمایشی است برگرفته از نمایشنامه‌ها و داستان‌های کوتاه آنتوان چخوف با نگاهی کاملا مستقل، این نمایش تا شانزدهم شهریور ماه روی صحنه تئاترشهر خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
حتی برای نشستن و بلند شدن هنرمندان هم مجوز می‌خواهند
نرگس ذکایی
