به گزارش پلاتو هنر، حامد صحت کارگردان تئاتر «هرگز برای پدرم آواز نخواندم» با اشاره به دلیل روی صحنه بردن این نمایش گفت: نمایشنامه این اجرا ترجمه پنجم من بود. زمانی که آن را ترجمه میکردم تصمیم گرفتم این کار را در قالب یک تئاتر روی صحنه ببرم. «هرگز برای پدرم آواز نخواندم» موضوعی جهانی دارد که یا برای همه اتفاق افتاده یا خواهد افتاد.
صحت درمورد موضوع این نمایش توضیح داد: «هرگز برای پدرم آواز نخواندم» درمورد مرد میانسالی است که یک سالی میشود همسرش را از دست داده و پیش خانواده سالخوردهاش آمده که در حومه شهر زندگی میکنند. اتفاقاتی برای او رخ میدهد که در وضعیتی میان ماندن در خانه پدری یا ترک آن مکان قرار میگیرد.
این کارگردان با اشاره به حضور خودش به عنوان بازیگر در این نمایش عنوان کرد: قرار نبود در ابتدا در این نمایش بازی کنم زیرا این نمایش اولین تجربه حرفهای کارگردانی من بود و مسئولیت سنگینی داشتم. اقای محمد طیبطاهر که در نمایش نقش پدر را دارند زمان تمرین نقش پسر را بازی میکرد و نقش پدر را هوشنگ قوانلو به عهده داشت اما به خاطر کسالتشان، آقای طیبطاهر نقش پدر را بهعهده گرفت. برای نقش پسر به دنبال بازیگر گشتیم اما کسی که واقعا به درد این نقش بخورد را پیدا نکردیم. درنهایت برخلاف میلم این نقش را برعهده گرفتم. عوامل این تئاتر هرکدام به نوعی کمک کردند که بتوانم به سطح بازی باقی بازیگران برسم.
انتخاب نقشها درست بود
صحت با اشاره به ملاکهای انتخاب باقی بازیگران این نمایش گفت: برای انتخاب باقی بازیگران حتی از چهره آنها میفهمیدم که به نقش ما میخورند یا خیر. به نظرم با وجود کم و کاستیهایی که در نمایش ما هست، انتخاب نقشها درست بوده و هر کسی که در این نمایش است، واقعا در جای درستی قرار دارد.
او ادامه داد: آرمان حسینی بازیگر بسیار خوبی است و توانایی زیادی در بازیگری دارد. در پروسه تمرین او خودش شخصیتسازی میکرد. من شاهد تمام تلاشهای او بودم و زمانی که کارش را دیدم چند صحنهای که او در آن حضور داشت را ویراستاری و نقش او را گستردهتر کردیم. او در این نمایش نقش تابوت فروش را به عهده داشت که میتوان گفت تا قبل از بازنویسی نقش کمرنگی بود. اما بعد از بازنویسی پر رنگ شد. این همدل بودن، ارزش بازیگر را میرساند و کار را جلو میبرد. «هرگز برای پدرم آواز نخواندم» نمایش تلخی است و تنها صحنههایی که لبخند روی لب تماشاگر میآورد و فضای تلخ را برای لحظاتی از بین میبرد همین صحنههای تابوت فروش است.
تئاتر، فستفودفروشی نیست!
صحت با اشاره به تجربه اولین کارگردانی در تئاتر گفت: تجربه اولین کارگردانی برای من سراسر شیرین بود. تنها نقطه دردناک و تباه آن، سالن است. بعد از تمدید نمایش و پرداخت هزینه سالن، دیگر اجرا رفتن یا نرفتن ما برای کسی اهمیت نداشت. در پردیس تئاتر شهرزاد برای پر شدن سالنها و افزایش درآمد همزمان با دهها گروه دیگر همکاری میکنند و در هر سالن از ساعت 16 تا 22 چندین اجرا پشت سر هم روی صحنه میروند. انگار مخاطب میخواهد به فست فود برود، در وضعیت بغرنجی گیر کردهایم.
او ادامه داد: اجرای ما قرار بود ابتدا در سالن حافظ روی صحنه برود، اما دچار مشکلات شدیم. از وضعیت سالنهای دولتی که اصلا نگویم. بین ما و سالنهای دولتی دیواری بتنی و بلند کشیده شده که دستیابی به آنها غیر ممکن است. ما درنهایت مجبور شدیم به پردیس تئاتر شهرزاد بیاییم زیرا سرگردان شده بودیم. امروز جای اینکه سالندارها به دنبال عوامل تئاتر باشند که نمایش روی صحنه ببرند، تئاتریها کارگران سالندارها شدهاند.
نمایشنامهخوانی برای سالندار سود بیشتری دارد
صحت تاکید کرد: متاسفانه نگاه بیزینسی و کاسبانه به تئاتر حاکم است، یکی از روزهای اجرا، چون سالن را به یک رویداد نمایشنامهخوانی اجاره داده بودند، از ما خواستند که یک ساعته اجرایمان را تمام کنیم! زمانی که نمایش تمام شد از ما ایراد گرفتند که چرا اجرایتان 64 دقیقه شد؟ به همین دلیل هم در عین ناباوری اجرای روز بعدمان را لغو کردند. یک رویداد نمایشنامهخوانی برای سالندار سود بیشتری دارد پس اهمیت بیشتری هم دارد.
به اسم اجرای تئاتر در سالن هندوانه قاچ میکنند
این کارگردان خاطرنشان کرد: بار دیگر وسط اجرا برای اینکه زودتر کار را تمام کنیم تهدیدمان کردند که برق را قطع میکنیم. به نظر من یک بار تئاتر روی صحنه پردیس تئاتر شهرزاد بردن برای تمام زندگی کافیست. این تماشاخانه عملا دارد برای مخاطب ذائقه سازی میکند، یعنی شهرزاد عملا یاد میدهد که اشکال ندارد مخاطب با چیپس و پفک به سالن بیاید یا دیر برسد زیرا سالندار به او نور تماشاچی میدهد تا وسط اجرا برود روی صندلیاش بشیند. خیلیها به اسم اجرای تئاتر در سالن هندوانه قاچ میکنند یا چای میخورند، ظاهرشان هم طوری است که انگار مهمانی آمدهاند نه برای بازی و یک کار فرهنگی! واقعا مخاطب اصلی تئاتر کجاست؟ چرا تئاتر دیگر مخاطب خاص ندارد؟
نمایش «هرگز برای پدرم آواز نخواندم» به کارگردانی حامد صحت و بازی شیرین فرخنده نژاد، مریم مشهور، مهشید دلاوری، محمد طیب طاهر، آرمان حسینی و حامد صحت تا روز جمعه 17 شهریورماه روی صحنه پردیس تئاتر شهرزاد است.
بیشتر بخوانید:
سالنهای خصوصی با روند فعلی تئاتر را ریشهکن میکنند
نرگس ذکایی