پلاتوهنر

روایت ناوگروه 86 نیروی دریایی در «بله قربان زمین گرد بود»

مسعود دهنوی کارگردان و مستندساز در گفتگو با پلاتو هنر درباره تولید مستندی درباره ناوگروه 86 نیروی دریایی بیان کرد: تولید مستندناوگروه 86 ابتدا توسط امیر ایرانی به وزارت ارشاد پیشنهاد شد و بعد از آن نیز این موضوع با رئیس سازمان سینمایی مطرح شد. آقای خزاعی نیز این را با آقای مهدی آذرپندار مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران مطرح کردند. درنهایت طی مذاکراتی که با آقای آذرپندار داشتیم این پیشنهاد را به من دادند. برای من این اتفاق بسیار ویژه، جدید و جذاب بود و از آن استقبال کردم.

وی درباره محور اصلی این مستند و اینکه آیا تحمیلی از سمت نیروی دریایی و یا انجمن سینمای جوانان ایران وجود داشت یا خیر توضیح داد: محور اصلی این مستند سفر ویژه ای است که برای اولین بار در جمهوری اسلامی توسط ارتش انجام شده است. هیچ محدودیت و تحمیلی از سمت نیروی دریایی و یا انجمن سینمای جوانان ایران وجود نداشت. نیروی دریایی یک سری نکاتی داشت که به عنوان پیشنهاد به ما بیان کردند اما به صورت شگفت انگیزی دست ما در تولید و کارهایی که قرار بود روی ناو انجام بدهیم، باز بود. این باز بودن فضای نیروی دریایی ارتش و انجمن سینمای جوانان ایران را نشان میدهد. آقای آذرپندار شخصا به من اعتماد داشتند و کلیت کار را به من سپردند و گفتند محور این فضا یک سفر دریایی ویژه است و خودت برو و داستان را پیدا کن. تنها چیزی که از من خواستند این بود که یک کار جذاب و در شأن این سفر انجام بدهیم.

دهنوی درباره تجربه خود و همراهی این ناو مطرح کرد: خیلی فرصت ویژه ای بود و فکر میکنم ما اولین تیم مستندی بودیم که در یک ماموریت دریایی حضور داشتیم. ما 10 روز آخر این ماموریت را از بندر صلاله عمان به همراه این ناوگروه در ناو دنا تا بندرعباس آمدیم. همکاری ارتش بسیار خوب بود و یک تیمی از قبل آمادگی این را داشت که گروهی میخواهند بیایند و از آنها مستند بسازند. به دور از شعار و چیزهای دیگر میگویم، من هم نقدهایی به سازمان های مختلف دارم اما این نکته از سر حقیقت است که همکاری ناوگروه و نیروی دریایی با ما در تولید این مستند به شدت ویژه بود. دست ما کاملا باز بود و اختیارات به ما داده شده بود و به ما اعتماد کرده بودند که ما بتوانیم فیلم بگیریم و واقعا کار ما را تسهیل می کردند. یک ناو دریایی شاید بعضی وقت ها از کار و ماموریت اصلی خود بازمیماند تا یکی دو ساعت که ما تصاویری که می خواهیم را ثبت کنیم. این به این معنی است که آرام آرام سازمان ها دارند به اهمیت رسانه و مستند پی می برند که خیلی اتفاق خوبی است.

این مستندساز درباره سختی های تولید این مستند گفت: درباره سختی های کار هم بالاخره شما دارید جایی فیلمبرداری می کنید که کاملا روی آب و مدام در حال تکان خوردن هستید. شما فکر کنید که کلا 10 شبانه روز در حال تکان خوردن هستید و دچار دریازدگی، سردرد، سرگیجه و تهوع می شوید ولی با این حال باید تمرکز داشته باشید و بتوانید فکر خود را جمع کنید، پلان های خوب بگیرید، تصاویر خوبی ثبت کنید و بتوانید تعاملات خوبی را با آدم هایی که هشت ماه از خانواده خود دور هستند و از نظر روانی فشارهای زیادی داشتند، داشته باشید که فشار آن ها را بیشتر نکنید و در عین حال از خاطرات و تجربه های خاص آن ها استفاده کنید.

وی در بخش دیگری از صحبت های خود درباره محدودیت های موجود در تولید این مستند بیان کرد: درباره محدودیت هم بالاخره لوکیشن ما، فضای استراحت، حمام و سرویس بهداشتی و… محدود بود. امکانات بسیار کمتر بود ولی ما نیز جزوی از آن تیم ناوگروه شدیم نه به عنوان یک تیم مستندساز و خواستیم دقیقا عین تیم ناوگروه از امکانات برخوردار شویم تا بتوانیم 8 ماه تجربه عزیزان را درک کنیم و واقعا همان 10 روز هم بسیار سخت و پر فشار بود.

دهنوی در پاسخ به این پرسش که این مستند چه نامی دارد و چه در مرحله ای به سر می برد، توضیح داد: مستند الان در مرحله تدوین قرار دارد. این مستند کار بسیار ویژه فرم است که احتمال دارد خیلی ویژه دیده شود. ما تمام تلاش خود را کردیم تا خود ناو دنا به عنوان یک کاراکتر ما باشد و این ناو آدم هایی را با خودش جابجا میکند که حس خیلی خاصی هم نسبت به آنها دارد. این ناو غمگین، ناراحت، خوشحال و… می شود و در تلاطم مسیرهای اقیانوس سختی می کشد و همه این ها را به نحوی نشان می دهیم. فعلا نام اولیه این مستند «بله قربان زمین گرد بود» است. این شعاری بود که قرار بود نیروی دریایی بعد از برگشت خود به آن برسند که درنهایت به نکاتی رسیدند که شعار خود را عوض بکنند.

مسعود دهنوی در پایان گفت: حدود 10 سال است که به صورت حرفه ای فیلسمازی را دنبال میکنم و در حوزه مستند کوتاه، نیمه بلند و بلند و چه در حوزه داستانی که فیلم کوتاه و مینی سریال و تله فیلم ساخته ام و درحال حاضر هم در حال نگارش یک طرح سینمایی هستم و به هرحال سال ها در این وادی بوده ام و در موقعیت های مختلف مستندهای اجتماعی و بحران مانند کرونا، سیل و.. فیلم ساخته ام. مستندهای خاصی را در حوزه محیط زیست کار کرده ام. اولین مستند آلودگی نوری در ایران به نام «مرگ روشن» و همچنین درباره فاجعه میانکاله فیلم ساخته ام. در حال حاضر نیز در حال تولید یک مستند در رابطه با یک بازپرس ویژه قتل تهران که در حال حاضر قاضی ویژه شده است به سر می برم. آخرین اتفاقی که پیش آمده نیز از این قرار است که شرکت پخش فرانسوی ictv به مدت پنج سال، پخش و حضور در جشنواره های فرانسوی زبان را برای مستند «ماهر» به عهده گرفته است و ما یک قرارداد پنج ساله داریم.

 

محمد زکی زاده

https://didhonar.ir/?p=24485