خلاصه داستان:
استوار اکبری در سال پایانی جنگ به اسارت نیروهای عراقی درآمده و در جریان انتقال به خاک عراق چندین فرار ناموفق را تجربه کرده است. انتقال او به زندانی با نام قفس امن و آشنایی اش با احمد و محمود رادیو سبب می‌شود تا نقشه جدیدی برای فرار از زندان باهدف اعلام نام 42 اسیر ایرانی که رژیم بعث آنها را مخفی و از اعلام نامشان به صلیب سرخ خودداری کرده طراحی شود. استوار اکبری در این مسیر حوادث زیادی را پشت سر می‌گذارد.
بازیگران و سایر عوامل:
مجید صالحی، حسام منظور، سیامک صفری، بهرنگ علوی، مهدی زمین پرداز، صحرا اسداللهی و احمد کاوری بازیگران این فیلم سینمایی هستند.
درباره فیلم “شماره 10”
فیلم «شماره 10» که با نام قبلی «شماره 10 گریخت» معرفی شده بود حالا به چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر راه یافته و بعنوان دومین فیلم در سینما ملت برای اصحاب رسانه و منتقدین به نمایش در امد؛ این فیلم سعی کرده با حفظ مؤلفه‌های تماشاگرپسند اسیر کلیشه ها نشود.
در این فیلم بازی مورد قبولی را از مجید صالحی می توان دید؛ همچنین لوکیشن های جذاب و خلق لحظاتی ناب باعث می شود که فیلم جذابی را روی پرده مشاهده کنیم
سایر عوامل فیلم “شماره 10”
نویسنده و کارگردان: حمید زرگرنژاد، تهیه‌کننده: ابراهیم اصغری، مجری طرح: احمد کاوری، مدیر فیلمبرداری: حسن پویا، طراح صحنه: محمدرضا شجاعی، تدوین: عماد خدابخش، آهنگساز: مسعود سخاوت‌دوست، صداگذار: آرش قاسمی، صدابردار: فرخ فدایی، طراح گریم: شهرام خلج، طراح لباس : نیاز حمیدی، طراح جلوه‌های ویژه بصری: حسین حشمت نیا، طراح جلوه‌های ویژه میدانی: رضا ترکمان، مدیر تولید: علی بهره‌مند، اصلاح رنگ و نور: سامان مجدوفایی، مدیر برنامه‌ریزی: حبیب قلی‌زاده، دستیار اول کارگردان: محسن حسن‌پور، محصول بنیاد سینمایی فارابی.
نشست خبری فیلم در چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر
ابراهیم اصغری تهیه کننده فیلم در ابتدای نشست گفت: امیدوارم فیلم را پسندیده باشید و از فیلم خوب تعریف کنید تا این نوع فیلم ها در اکران با توفیق بهتری همراه شود و به واسطه نظرات شما هیات داوران هم بتوانند با اطلاعات بهتری تصمیم بگیرند.
او در پاسخ به دلایل انتخاب سوژه این فیلم سینمایی گفت: سینمای ایران و نسل جوان به قهرمان نیاز دارد؛ من در کار قبلی و این کار سعی کردم به سمت فیلم قهرمان محور پیش بروم. داستان براساس مستنداتی شکل گرفت که به بهترین قهرمانان معاصر می پردازد.
این تهیه کننده تصریح کرد: قصه «شماره ۱۰» براساس تحقیقاتی که دوست عزیزم در سال های گذشته انجام داد شکل گرفت و بعد از بازنویسی های متعدد به فیلمی که دیدید رسید. می خواستیم قهرمان را در انتها به یک پهلوان تبدیل کنیم که به نظرم ما ایرانی ها به پهلوانان عرق خاصی داریم و امیدواریم در ذهن مخاطب هم این ذهنیت شکل بگیرد و به الگوسازی برای نسل جوان کمک کند.
زرگرنژاد، کارگردان فیلم در ادامه یادآور شد: من در ابتدا به هموطنان عزیزم در خوی تسلیت میگویم. راستش در اینجا باید بگویم که یک فیلم اجتماعی ساختم که از سال ۹۶ شروع به تحقیق آن کرده بودم. زندگی این قهرمان براساس تعداد زیادی خاطره است و فراری که انجام داد تنها فرار موفق در طی یک دوره ده ساله اسارت است. صدام حدود چهل میلیون دینار برای سر او جایزه گذاشت. برای من جالب بود. «پاپیون» یکی از فیلم های ماندگار سینمای جهان و در دسته فیلم‌های تأثیرگذاراست. پرداخت به این موضوعات باعث شده است تا جنگ و چنین مواردی در کل جهان مورد توجه باشد.
او درباره اینکه فیلم برچه اساسی ساخته شده است گفت: این فیلم تلفیق خاطره چند نفر از جمله زاگرس میرانی و محمد عبدی بود.
این کارگردان سینما درباره زمان نگارش فیلمنامه نیز یادآور شد: حدود سه سال فیلمنامه زمان برد و انگیزه نگارش آن این بود که کاراکتر فیلم تنها فرار موفقی را داشت که در دوران اسارت صورت گرفت.
این کارگردان در پاسخ به میزان پرداخت تصویر غیرواقعی از قهرمانان گفت: تصور ما همیشه دوربینی بوده که جبهه های جنگ ایران و عراق را به اصطلاح در یک زیست بسیجی نمایش داده است. من حدود ۳۰۰ مستند ساخته ام. دوربین من در این فیلم در عراق است نه ایران. آیا شما از شکنجه های اسرای ایرانی در عراق چیزی دیده اید؟ اولین مسأله ای که شاید برای شما متفاوت بوده ریش داشتن اسراست. درحالیکه اینها نمی توانسته اند در اسارت ریش داشته باشند و هر روز صبح ریش اسرا را می زدند. اجازه بدهید چهره ای دیگر را هم نشان دهیم و البته من خیلی به خاطراتی در کتاب ها وفادار بوده ام. امکان ندارد همه آن اتفاقات و واقعیات را نمایش دهیم.
او درباره نزدیکی به واقعیات شکنجه ها گفت: تا حدودی توانستم نزدیک شویم اما اگر همه آنچه را که دوستان در تاریخ شفاهی نوشته اند تصویر کنیم شاید قابل پخش نباشد.
احمد کاوری، بازیگر فیلم هم با اشاره به اینکه به خاطر شرایط سخت نمی توانستیم بازیگر پیدا کنیم؛ توضیح داد: من قصد نداشتم خودم بازی کنم به خاطر ارتباطی که با بچه ها داشتم انتخاب بازیگر فیلم برعهده ام بود. من در فیلم قبلی آقای زرگرنژاد هم بودم و نمی خواستم این نقش را تکرار کنم اما در نهایت سعی کردیم به گونه ای جلو برویم که تکراری نباشد و از سابقه ذهنی مخاطب دور شود. ایده قطع دست مثلا از جمله این موارد بود.
نقدی بر فیلم “شماره 10”
روایتی نو در ژانر دفاع مقدس
حمید زرگرنژاد با فیلم «شماره 10» موضوع جذاب و نویی را روایت کرده است که برآمده از نگاه متمایز به سینمای دفاع مقدس محسوب می‌شود. این فیلم داستان تلاش یک اسیر ایرانی برای فرار از نیروهای عراقی است.
در وهله نخست باید گفت قصه جذاب فیلم به دلیل نوع پرداخت ضعیف و انتخاب بازیگر نه چندان خوب و بازیگری معمولی با شکست روبرو شده و روایتی نازیبا از این ایده عالی ارائه شده است.
مجید صالحی بازیگر کاراکتر شماره 10 و حسام منظور که به عنوان پارتنر او در فیلم حضور دارد،از لحاظ شخصيت پردازی به پرداخت بیشتری احتیاج داشته اند چراکه متاسفانه فیلم نتوانسته شخصیت آنها را در روند روایی خود پروبال دهد. البته پرداخت مناسب در شخصیت دکتر با بازی بهرنگ علوی به خوبی قابل مشاهده است و به ساخت تصویر ضد قهرمان فیلم کمک کرده و روایت را قوت بخشیده است.
فیلم سینمایی «شماره 10» از جنبه فنی از جمله چهره آرایی، طراحی صحنه و نورپردازی بسیار عالی عمل کرده است و با چیدمان و میزانسن دیدنی و پر جلوه توانسته است صحنه هایی بکر و تازه را در قالب یک اثر دفاع مقدس در مقابل دیدگان تماشاگر به تصویر بکشد. کارگردان در این فیلم لوکیشن هایی متفاوت و غیر کلیشه ای از زندان عراق ساخته است و از فضای تکراری آثار گذشته سینمای دفاع مقدس فاصله گرفته است. حتی شکل فرار، شکنجه، نحوه کار کردن اسرا کاملا متفاوت از سایر آثار این ژانر است و تصویری بدیعی خلق در این زمینه خلق شده است.
نکته دیگر که باید بدان اشاره کرد، روایت متمایز فیلم است که گویی روایتی غیر ایرانی را به تصوير می‌کشد. روایت فیلم تاحدی ناظر به قالب مستند است تا یک روایت داستانی.درواقع روایت پردازی فیلم به نوعی است که گویی موضوع از مخاطب فاصله دارد و مخاطب با پیش فرض هایی بیرون از فیلم امکان بهتری برای درک فیلم خواهد داشت. این برداشت شاید ار بکر بودن فضای کار و پرداختن به مواردی غیر تکراری شکل می گیرد که البته نیازمند دقت نظر بیشتری در تصویرسازی و پرداخت شخصیت برای همسو شدن مخاطب با آن است آن هم برای قصه ای تماشایی و بکر.
بدون شک فیلم سینمایی «شماره 10» در سینمای دفاع مقدس جايگاه متفاوتی دارد البته که این جایگاه با پرداخت جزئی نگر به بازیگری و شخصیت های اثر، متن جنگ، تصویر منافقان می توانست عالی تر هم باشد. «شماره 10» اثری قابل احترام و ارزشمند است که در عصر حاضر، تصویری جدید و ایده ای نو از جنگ را به مخاطب معرفی می کند و با چهره آرایی و میزانسن جذاب و متمایز مخاطب را تا انتهای اثر با خود همراه کرده و امکان تجربه ای متفاوت در ژانر دفاع مقدس را برایش رقم می زند.
