پلاتوهنر

پرونده ویژه؛ بررسی فعالیت زنان در گروه‌های موسیقی

حضور خانم‌ها در گروه‌های موسیقی نباید نمایشی باشد

نفیسه محمودی نژاد: نمی‌توانیم مانند آقایان روی صحنه تک‌نوازی کنیم

به گزارش پلاتو هنر، نفیسه محمودی نوازنده ویولن متولد سال 1369 در تهران است. این نوازنده تا به امروز در ارکستر فیلارمونیک جوانان تهران به رهبری آرش گوران، ارکستر ملی جوانان هنرستان به رهبری اسماعیل تهرانی، ارکستر جوانان هنرستان دختران به رهبری جاوید مجلسی، تقی ضرابی و آرمان نوروزی، ارکستر جوانان پارس به رهبری حسین پیشکار و ناصرنظر حضور داشته‌است. او مقام اول نوازندگی ویلن را در جشنواره بانوان ۱۳۸۶ کسب کرده‌است. در سال 1387 با گروه کر و ارکستر پارس به مناسبت ثمین باغچه‌بان در تالار وحدت به رهبری بردیا کیارس و در سال 1392 و 1393 در جشنواره موسیقی نو به رهبری مهرداد تیموری با ارکستر موسیقی نو همراهی داشته است.

او با ارکستر پرواز به رهبری انریکو جرولا و خوانندگی پرواز همای در سال ۱۳۹۴، کنسرت مایستر ارکستر زهی پاتتیک به رهبری حمید بنی سعید در سال 1393، ارکستر مجلسی شرق به رهبری مهرداد تیموری در سال ۱۳۹۵، ارکستر بانوان آرنا به سرپرستی و خوانندگی عذرا وزیری در سال 1398، ارکستر ناصر چشم آذر به سرپرستی مهدی نوروزی در سال 1396، پروژه تیاترموزیکال بینوایان به رهبری بردیا کیارس در سال 1397، ارکستر بزرگداشت محمد نوری به رهبری لوریس چکنواریان و نوازندگی در ارکستر رضا دربندی به خوانندگی بیژن کامکار، کنسرت عاشقانه‌های پا‌پ به رهبری محمدرضا عقیلی در سال 1397، ارکستر ملی ایران در سی و هفتمین جشنواره فجر به رهبری بردیا کیارس در سال ۱۴۰۰، اجرای اصفهان تا فلورانس با ارکستر ملی به رهبری نیما کشاورزی ۱۴۰۱، اجرا با ارکستر ملی در کنسرت آذربایجان تا عودلاجان به رهبری شهرام توکلی، اجرای شبی با بزرگان موسیقی ایران با اجرای آثاری از احمدپژمان، مهران روحانی و پرویز مشکاتیان به رهبری استاد نصیرحیدریان ۱۴۰۱ همکاری داشته است.

محمودی تا به امروز از سال 1395 الی 1397 به رهبری فریدون شهبازیان و اجراهای متعدد با خوانندگانی چون علیرضا افتخاری، محمداصفهانی، سالار عقیلی و… عضو ارکستر ملی ایران، عضو ارکستر مجلسی تهران به رهبری بردیا کیارس، عضو ارکستر okf (انجمن فرهنگی ایران_اتریش) و سرپرست ارکسترهای هنرجویی آموزشگاه پارس بوده است. او دوره رهبری ارکستر را در مستر کلاس کریستین شولتز و شهداد روحانی گذرانده است.

این هنرمند درباره فعالیت هنری خود در گفتگو با پلاتو هنر توضیح داد: از زمانی که وارد هنرستان شدم، ساز ویولن را به صورت تخصصی شروع کرده و نزد سیاوش ظهیرالدینی، بردیا کیارس، مازیارظهیرالدینی، پانیذ فریوسفی آموزش دیدم. در ادامه ساز دوم خود را کمانچه انتخاب کرده و توسط نگار خارکن آموزش دیدم. در سال 1386 از دانشگاه علمی کاربردی در رشته نوازندگی ساز جهانی گرایش ویولن فارغ التحصیل شدم. ارکستر موسیقی هنرستان به رهبری آرمین نوروزی و آرش گوران، اولین تجربه همکاری او با ارکستر بوده است. در سال های 1389، 1390 و 1391 به مدت سه سال با ارکستر سمفونیک تهران به رهبری نادر مرتضی پور و شهداد روحانی و مجید انتظامی فعالیت داشته ام.

نفیسه محمودی با اشاره به مهاجرت استادش، بردیا کیارس از ایران گفت: تاسف‌بار است که هنرمندان ما به جای اینکه هنر و استعداد خود را به سرزمین خودمان ارائه کنند، ناگزیر به مهاجرت می‌شوند و فعالیت هنری خود را در کشور دیگری ادامه می‌دهند. متاسفانه استاد عزیزم، آقای بردیا کیارس نوازنده، رهبر و آهنگساز پرتلاش کشورمان از ایران مهاجرت کرده‌اند. حیف آنطور که شایسته است از ایشان و اساتیدی مانند این هنرمند قدردانی نمی‌شود.

شروع نوازندگی در موسیقی پاپ با خواجه امیری

او درباره فعالیتش در موسیقی پاپ گفت: در موسیقی پاپ در ابتدا با احسان خواجه امیری شروع به فعالیت کردم. در ادامه با خواننده‌های متعددی مانند محسن یگانه، فرزاد فرزین، علیرضا عصار، امیرعباس گلاب، بابک جهانبخش، سیامک عباسی و ماکان بند فعالیت خود را ادامه دادم.

وضعیت اجرای «همراه با خاطره ها» مشخص نیست

این نوازنده در مورد وضعیت اجرای «همراه با خاطره ها» به رهبری مجید انتظامی توضیح داد: سال گذشته قرار بود رویداد موسیقایی «همراه با خاطره‌ها» با همراهی ارکستر ملی ایران به رهبری مجید انتظامی ۶ تا ۱۰ مهر ماه ۱۴۰۱ در تالار وحدت اجرا شود. اواخر شهریور ماه با شروع اعتراضات سیاسی و اجتماعی در ایران این رویداد موسیقیایی چندین بار لغو شد و در نهایت هم اجرا نشد. آنچه درباره سرانجام این برنامه به ما اطلاع داده‌اند، این است که این برنامه بالاخره روی صحنه می رود. ما تمام تمرین های لازم را در روزهای پیش از اجرا انجام دادیم ولی پس از این اتفاق ها در سال جاری، هیچ اطلاعی از وضعیت برگزاری اجرا نداریم.

مشکل اساسی ما فقدان صنفی است که به نوازنده های گروه زهی نظارت داشته باشد

نفیسه محمودی نژاد درباره فعالیت هنری بانوان ایرانی بیان کرد: نوازنده خانم به صورت سولو (تک نواز) در کنسرت پاپ به ندرت دیده می شود. بیشتر اوقات تنها در قالب یک قطعه چند میزان را می نوازیم. تا به امروز نتوانستیم به عنوان نوازنده سولو مانند آقایان روی صحنه حاضر شویم. در واقع مشکل اساسی ما نبود صنفی است که بتواند برای نوازنده های گروه زهی روی این مسئله نظارت داشته باشد. باید صنفی باشد که بتواند تشخیص دهد اولویت اجرا با چه کسانی ست و معیار انتخاب نوازنده های سولو چیست!

حضور نوازنده های خانم در گروه های زهی جنبه نمایشی دارد

او مطرح کرد: به نظر می رسد اکثرا آنچه از حضور خانم ها در گروه های زهی در کنسرت پاپ می‌بینیم بیشتر جنبه نمایشی دارد. از بین خواننده های موسیقی پاپ، بابک جهانبخش جزو خواننده هایی است که به گروه زهی توجه بسیاری دارد و زمان صدابرداری روی این گروه حسایت بالایی نشان می‌دهد. چون بخش هایی که برای این گروه نوشته می‌شود نقش مهمی در کنسرت ایفا می‌کند. اما در بسیاری از اجراها آنقدر صدای پروژه بالاست که صدای ساز گروه زهی اصلا به گوش نمی‌رسد و بیشتر حضور خانم ها جنبه ظاهری دارد.

این نوازنده در پاسخ به این سوال که چرا خانم ها تنها در گروه های زهی دیده می شوند، توضیح داد: برای نوازندگی سازهای دیگر هم از خانم ها استفاده می‌شود ولی چون کم است به چشم نمی‌آید. اکثرا نوازنده های ثابت گروه های موسیقی پاپ آقایان هستند و خانم ها به صورت پروژه ای مانند هنگ درام به گروه اضافه می‌شوند و ثابت نیستند. اما وقتی اجرا بر پایه ارکستر باشد، نوازنده های خانم ها بیشتر دیده می شوند.

چون قراردادی نداریم کسی در قبال حضور ما تعهدی ندارد

محمودی در ادامه مطرح کرد: یکی از مشکلات ما به عنوان نوازنده گروه زهی این است که نمی توانیم برای آینده برنامه مشخصی داشته باشیم چون گروه های موسیقی پاپ با نوازنده های گروه زهی قراردادی نمی بندند و اعضای این گروه دائما در حال چرخش هستند. یک برنامه ممکن است باشیم و برنامه دیگر حضور نداشته باشیم. کسی هم در این مورد هیچ تعهدی ندارد و پاسخگو نیست. در حالی که این گروه ها با نوازنده های ثابت خود حتی با تک ننواز ویولن قرارداد سالیانه دارند. به همین دلیل شخصا روی این اجراها حساب باز نمی‌کنم و بیش ترین درآمدم از تدریس است. در حال حاضر هم در آموزشگاه موسیقی پارس تدریس می کنم.

این هنرمند در این راستا گفت: در کنار دغدغه حضورمان در گروه زهی، طبیعتا در حین اجرا برای رعایت پوشش استرس هایی وجود دارد که البته این موضوع با تمام سختی هایش برای ما عادی شده است و می دانیم که باید طابع قوانین کشورمان عمل کنیم.

تعامل نوازنده و تماشاچی را ترجیح می دهم

او بیان کرد: اجرای زنده را نسبت به برنامه های ضبطی به دلیل حس و حال اجرا، تعامل نوازنده و تماشاچی ترجیح می دهم. بهتر است بگویم اتفاق های لحظه ای جذابیت بیشتری دارند و برنامه های ضبطی کمی خسته کننده هستند.

این نوازنده در پایان گفتگو از تجربه خود درباره نمایش موزیکال «بی نوایان» گفت: نمایش موزیکال «بی نوایان» تجربه متفاوتی بود. زمانی که در روزهای متعددی روی صحنه اجرا می رویم، این هنر رهبر است تا اجرایی پیش ببرد که نوازنده از تکرار اجرا خسته نشود. مدیریت اتفاق های لحظه ای در اجرا باعث می شود اجراهای متعدد از حالت عادی خارج شوند.

بیشتر بخوانید:

حضور خانم‌ها در گروه‌های موسیقی نباید نمایشی باشد قسمت اول

پرونده ویژه؛ بررسی فعالیت زنان در گروه‌های موسیقی

سمیرا اسدیان

https://didhonar.ir/?p=26112