به گزارش پلاتو هنر، چهل و دومین جشنواره فیلم فجر امروز به روز چهارم خود رسیده است. جشنواره ای که در همین سه روز برگزاری حاشیه هایی به همراه داشته است. در این مطلب به مرور برخی از مهم ترین حاشیه های پیش آمده می پردازیم.
چهل و دومین جشنواره فیلم فجر از 11 بهمن ماه کار خود را با برگزاری افتتاحیه ای در تالار وحدت آغاز کرد. مراسمی که طی آن سیمرغ های بخش تبلیغات، مستند و کوتاه اهدا شد و همچنین بزرگداشت هایی برای ابوالفضل پورعرب، فریبا کوثری، پرویز شیخ طادی و محمدرضا علیقلی به همراه داشت.
اما حاشیه های این دوره از جشنواره، پیش از آغاز جشنواره چهل و دوم آغاز شد. یکی از حاشیه های مطرح شده حضور پر تعداد فیلم های دولتی در این دوره از جشنواره بود. جایی که بنیاد سینمایی فارابی با 12 فیلم، سازمان سینمایی سوره با 7، سازمان هنری رسانه ای اوج با 4، بنیاد شهید و امور ایثارگران با 3 و موسسه سینما شهر و بنیاد فرهنگی روایت فتح هر کدام تنها با یک فیلم در جشنواره حاضر هستند. این اتفاق تا جایی پیش رفت که برخی عنوان «جشنواره ارگان ها» را بیان کردند.
از این مورد و صحبت های فیلم های بیرون مانده از جشنواره و بخش سودای سیمرغ بگذریم، یکی از حاشیه های بسیار مهم در همان افتتاحیه رقم خورد. جایی که پرویز شیخ طادی در مراسم بزرگداشت خود و در حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس سازمان سینمایی و دبیر جشنواره فیلم فجر صحبت های انتقادی را مطرح کرد.
شیخ طادی در این مراسم گفت: خوشحالم که همکارانم، جوانان و پیشکسوتان را در این مراسم می‌بینم؛ شنیدم امسال برای اهالی سینما شرایط مناسب‌تری برای تماشای فیلم فراهم شده و از این موضوع تشکر میکنم. من امشب یک کراوات به عنوان هدیه برای آقای اسماعیلی آورده‌ام، کارمندان اول انقلاب همه کراوات می‌زدند، مد بود و مرسوم. عده‌ای آمدند که الان جای دیگر هستند، به خارج رفته‌اند و آمدند و شروع کردند به قیچی کردن این کراوات‌ها؛ خساراتی بابت آن وارد کردند، به همه می‌گفتند غرب زده هستید، می‌گفتند این افراد نمی‌تواند در تشکیلات ما باشند. همان عده‌ای که الان نیستند؛ بعدها مسأله ویدیو را علم کردند و همه را می‌گشتند بعدها اما ویدیو آزاد شد و به ارشاد هم رسید بعد نوبت ماهواره شد که آنها را جمع می‌کردند، خسارت وارد می‌کردند.
وی بیان کرد: از دوستان میخواهم بیش از این خسارت نزنند چهره حزب‌الله و بچه مسلمان این نیست این اخلاق پیغمبری نیست، این چهره ایران و تمدن هزار ساله ایران نیست از اینکه جشنواره همچنان باشکوه است خوشحالم یک تیم جوان آمده و اینها را به فال نیک می‌گیریم.
در همان مراسم و پس از صحبت های شیخ طادی نیز محمدرضا علیقلی هم چنین صحبت هایی را مطرح کرد که به سرعت ویدئوهای آن در فضای مجازی پخش شد.
اما کار به همین جا ختم نشد. یکی از حاشیه های پر سر و صدای اولین روز از جشنواره فجر ۴۲ انتشار ویدئویی از اعتراض الناز شاکردوست به جشنواره فجر و بیان انتقادهای او در اکران مردمی فیلم سینمایی «بی بدن» به کارگردانی مرتضی علیزاده و تهیه‌کنندگی سید مصطفی احمدی در پردیس سینمایی کوروش بود.
الناز شاکردوست پس از نمایش فیلم در اعتراض به جشنواره فیلم فجر گفت: «میخواهم با مردم حرف بزنم. خوشحالم کنار شما مردم هستم و کنار شما این فیلم را دیدم. من هم مثل شما بلیت خریدم که اینجا باشم. از آن جایی که حضور من به هر شکلی در جشنواره خط خورده، فکر کردم بیایم با شما حرف بزنم. در جشنواره فجر بخشی را گذاشتند به نام «نگاه نو» برای فیلم‌هایی که هیچ دلیل منطقی نمی‌توانند برای حق‌شان پیدا کنند. این فیلم‌ها را می‌گذارند تا از این طریق فیلم‌ها را زنده به گور کنند.
چرا می‌گویم زنده به گور؟ چون از این طریق، فیلم در این بخش در هیچ زمینه، در هیچ رشته‌ای نمی‌تواند حتی حق کاندید شدن داشته باشد و من ناراحتم برای تمام هنرمندانی که زحمت کشیده‌اند و بدون هیچ دلیلی این حق را از آنها می‌گیرند.
میخواهم بگویم با حذف هنر شما از جشنواره فجر هیچ چیزی از ارزش‌های شما کم نمی‌کند، تاریخ شما را قضاوت می‌کند، سیمرغ اصلی را باید از مردم بگیرید.
شما فکر می‌کنید، می‌توانید جلوی حرف زدن ما را بگیرید. من میخواهم که از نخبه‌های کشورمان از جمله نویسنده این فیلم آقای کاظم دانشی که بسیار جوان و با استعدادند، خواهش کنم که اجازه ندهند این موانع باعث شود دلسرد شوند. خواهش میکنم به دلیل این مردم در این خاک بمانید و نگذارید سینمای‌مان هم مثل خیلی از چیزهای دیگر بمیرد.»
یکی دیگر از حواشی روز ابتدایی جشنواره فیلم فجر، نمایش نسخه بی کیفیت و تکمیل نشده از فیلم سینمایی «بهشت تبهکاران» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی بود. جایی که در پردیس هدیش مال نسخه اکران شده این فیلم یک نسخه خام با وجود پرده سبز در زمینه‌ها، بدون موسیقی، با حرکت اسلوموشن بازیگران در برخی سکانس ها به نمایش درآمد و با وجود اعتراض تماشاگران هم ادامه پیدا کرد.
در واکنش به چنین اتفاقی، برگزار کنندگان علت این اقدام را نرسیدن نسخه نهایی فیلم عنوان کردند! نکته قابل توجه این است که این فیلم سال قبل در هیات انتخاب به نمایش درآمد اما اعلام شد به جشنواره نرسیده و با گذشت یک سال هنوز فرصت نشده نسخه کامل آن آماده شود.
حاشیه های «بی بدن» پایان ندارد و در نشست خبری این فیلم کاظم دانشی نویسنده و مجری طرح این فیلم صحبت های تند و تیزی علیه مسئولان جشنواره مطرح کرد. دانشی در این نشست رسانه ای گفت: سینمای اجتماعی به مرحله‌ای رسیده که هرچه بخواهید بگویید به یک جا ربط پیدا می‌کند و اگر دنبال حقیقت باشی، تبدیل به جنجال‌گر و یاغی می‌شوی. من بچه این مملکت هستم و برای فیلم‌هایم می‌جنگم و میخواهم به اندازه خودش به آن بها بدهند. ما درباره حضور فیلم در جشنواره با شخص آقای امینی صحبت کردیم و بعد، ۲۳ آذر فیلم را کلید زدیم و در تاریخ مقرر هم شسته و رفته آن را تحویل دادیم. در صورتی که فیلم‌هایی که از سال قبل آماده بود الان ناقص نمایش داده شده است.
وی گفت: من نمی‌گویم که بنهور ساخته‌ایم، ادعایی نداریم. شبی که قرار بود فیلم در میان فیلم اولی‌ها باشد می‌خواستیم فیلم را از جشنواره خارج کنیم ولی گفتند سوار کشتی شده‌ای و نمی‌توانید خارج شوید. هرچه گفتیم سال آینده سوار کشتی می‌شویم، گفتند نه، کشتی سوراخ می‌شود.
وی با اشاره به واکنش‌های شب قبل الناز شاکردوست تاکید کرد: در جای خود از همراهی‌های سازمان سینمایی قدردانی میکنم ولی اینطور نباشد که اگر اعتراض هم کردیم برخی رسانه‌ها موضع بگیرند. سوال من این است که چرا باید فیلمنامه ما را قبل از اکران منتشر کنند؟ به چه حقی این اتفاق افتاده؟ ایران و این مملکت برای ما مهم است. جشنواره فجر برای همه ما مهم است. قبل از فیلم به همه گفتیم که فیلم را به فجر می‌دهیم و همه قبول کردند. ما فیلمی آبرودار و در شأن جشنواره و مخاطب آن، ساختیم نه فیلمی با پرده سبز که با تغییر سانس به جشنواره برسد. من با آقایان عباسیان و نیرومند صحبت کردم و میدانم که این فیلم توسط هیات انتخاب برگزیده شده بود ولی بخاطر یکسری دعواها در این بین، فقط فیلم قربانی شد.
این مساله به قدری سر و صدا کرد تا مجتبی امینی دبیر جشنواره روز گذشته و در جمع خبرنگاران به این صحبت ها واکنش نشان داد و گفت: هر جشنواره یک آئین نامه و پروتکلی دارد و صاحبان آثاری که می‌خواهند در جشنواره حضور داشته باشند بر همین اساس شرکت می‌کنند. همه باید پایبند به قوانین جشنواره باشیم و اگر اثری در جشنواره حضور پیدا می‌کند باید همه ضوابط را بپذیرد.
وی افزود: امسال ۱۰۶ اثر مطالبه حضور در جشنواره را داشتند که نیمی از آنها فیلم اولی بودند و هیأت انتخاب هم در ۴۵ روز با توجه به حضور زیاد فیلم اولی‌ها به دنبال این بود که بخش نگاه نو به جشنواره برگردد. در این بخش باید ۱۱ فیلم انتخاب می‌شد که به دلیل تعداد زیاد آنها هیأت انتخاب پیشنهاد داد یک اثر اضافه‌تر در این بخش حضور داشته باشد. طبق ضوابط چهار فیلم اولی به سودای سیمرغ راه پیدا می‌کردند که باز در ادامه به پیشنهاد هیأت انتخاب یک سهمیه اضافه شد و از میان فیلم‌های اول ۵ فیلم به سودای سیمرغ راه پیدا کرد.
امینی یادآور شد: درباره فیلم «بی بدن» هم دوستان تلاش کردند که فیلم به جشنواره برسد و تا چند روز قبل از جشنواره هم فیلمبرداری آن ادامه داشت اما در زمان بازبینی هیأت انتخاب، فیلم کامل ارائه نشده بود و حدود نصفی از آن آماده بود یعنی هیأت انتخاب فیلم را ناقص دیده بود. جمع‌بندی هیأت انتخاب برای فیلم اولی‌ها این بود که فیلم در مرحله اول به بخش فیلم اولی‌ها راه پیدا کند ولی از آن ۱۲ فیلم ۵ فیلمی را که شرایط کاملی داشتند و کامل قابل ارزیابی بودند انتخاب شدند که به بخش سودای سیمرغ راه پیدا کردند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا برای همه عوامل فیلم‌ها کارت حضور در خانه جشنواره و نشست خبری صادر شده است، بیان کرد: هر کس در جشنواره حضور پیدا می‌کند باید به قوانین آئین نامه تمام بخش‌ها از جمله فتوکال، قرعه‌کشی و موارد دیگر احترام بگذارد و در آنها حضور پیدا کند. همه صاحبان آثار سهمیه حضور دارند. آنها عوامل اصلی خود را به دبیرخانه جشنواره معرفی کردند.
یکی دیگر از نکات این دوره از جشنواره اعتراض اکثر کارگردان ها ازجمله محمود کلاری، بهروز افخمی و… به صدای بد سالن بوده است.
اما نمی توان از حضور پر شور اهالی رسانه و منتقدان و صف های طولانی که برای دیدن فیلم ها و سالن هایی که پر می شوند، گذشت. جایی که دوباره نشان می دهد که سینما با حضور پر شور بسیار زیباست.
یکی دیگر از اتفاقات جشنواره فیلم فجر پخش دیدار حساس فوتبال ایران و ژاپن بود که حال و هوای بسیار دیدنی و شور و هیجان غیر قابل وصفی را رقم زد. اگر خاطرتان باشد اولین بار در جشنواره سی‌ام فیلم فجر بود که بازی حساس دربی میان تیم‌های استقلال و پرسپولیس، با کنداکتور اکران فیلم‌های جشنواره هم‌پوشانی پیدا کرد و به دلیل درخواست مکرر اصحاب رسانه، آن بازی به‌صورت زنده در برج میلاد روی پرده رفت. چند سال بعد و همزمان با جشنواره سی‌وهشتم فجر در بهمن‌ماه سال ۹۸ بار دیگر تقویم برگزاری دربی پایتخت با برگزاری جشنواره فجر همزمان شد و این بار سالن‌های اکران در پردیس سینمایی ملت، به اکران زنده این بازی اختصاص پیدا کرد.
