به گزارش پلاتوهنر، در یک قدمی آغاز چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و در حالی که تمام آثار در بخش‌های مختلف معرفی شده‌اند، گفتگویی داشتیم با دو داور سرشناس در بخش‌های مختلف این رویداد که در ادامه می‌خوانید.
هیئت انتخاب بخش «مرور تئاتر ایران» (اجرای صحنه‌ای) چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در این دوره متشکل از حسین مسافرآستانه، شهرام زرگر، حسام منظور، آشا محرابی و مسعود ملکوتی‌نیا برای این بخش 15 اثر را انتخاب کردند. 14 اثر از استان تهران و 1 اثر از بجنورد در این دوره از جشنواره برای رقابت حضور دارند.
حسین مسافر آستانه داور بخش مرور تئاتر ایران در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با اشاره به آثاری که در این حوزه به رقابت خواهند پرداخت، گفت: آثار بخش مرور چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، نمایانگر دستاوردهای یک سال فعالیت مداوم در تئاتر کشور هستند. نمایش‌هایی که در این بخش به نمایش گذاشته می‌شوند، در طول سال در اجراهای عمومی بر روی صحنه رفته و در مقابل تماشاگران قرار گرفته‌اند. این آثار، پس از تجربه‌های مختلف اجرایی و مواجهه با بازخوردهای عمومی، توانسته‌اند خود را اثبات کنند و حالا به عنوان آثار موفق، فرصت رقابت در این بخش از جشنواره را به دست آورده‌اند.
کیفیت متوسط آثار جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر
این داور با اشاره به کیفیت کلی آثار بخش مرور چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، اظهار کرد: با وجود اینکه برخی آثار توانسته‌اند در این مدت به سطح قابل قبولی برسند، به‌طور کلی نمایش‌های این بخش را نمی‌توان آثار برجسته و سطح بالایی دانست. تنها چند نمایش خاص و استثنایی وجود دارند که توانسته‌اند در برابر انتظارات تماشاگران و منتقدان خوش بدرخشند، اما بیشتر آثار در سطح متوسط باقی مانده‌اند.
او ادامه داد: بسیاری از اجراهای رپ‌خوانی که این روزها روی صحنه می‌روند، با سوءاستفاده از تئاتر، چهره تئاتر را خدشه‌دار می‌کنند. این‌ها تئاتر نیستند و مردم نباید برای دیدن اینگونه اجراها به تئاتر مراجعه کنند. اگر موسیقی کشور مشکلی دارد و نمی‌تواند در یک فضای مناسب خودش را نشان دهد، چرا باید با استفاده از تئاتر این فضا را اشغال کند؟ از نظر من، مجوز دادن به اینگونه اجراها از طریق تئاتر، اشتباه بزرگی است.
این هنرمند در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به ضعف‌های تئاتر در حوزه آموزش گفت: باید بگویم که آموزش یک امر مستمر است. هیچ‌وقت در هیچ مرحله‌ای از زندگی نمی‌توان گفت که آموزش تمام شده و نیاز به آن نیست. حتی اساتید بزرگ و برجسته هم از آموزش بی‌نیاز نیستند. آموزش برای نویسنده، کارگردان، بازیگر و طراحان ضروری است. همه باید خود را به‌روز کنند و با تغییرات روز دنیا همراه شوند. حتی اگر فردی در سطح بالا هم قرار دارد، باز هم نیاز به آموزش دارد.
این کارگردان با بیان اینکه در آثار جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر خصوصا در حوزه نمایشنامه‌نویسی ضعف‌های آموزشی دیده می‌شود، تصریح کرد: در مورد تئاتر، مهم است که آموزش جدی‌تر و عمیق‌تر باشد، چرا که نمایشنامه‌نویسی یکی از ارکان اصلی تئاتر است. حتی اگر در ابتدا فردی با تمرین و تجربه به ایده‌ای برسد، باز هم باید بر روی یک متن کار کند تا به مرحله اجرا برسد. نمایشنامه‌نویسی، چه با متدهای قدیم و چه جدید، به آموزش نیاز دارد.
توجه به ویژگی‌های بومی، آیینی و فرهنگی ایران در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر
در بخش نمایشنامه‌نویسی هیئت داوران چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، متشکل از شهرام کرمی، مهرداد رایانی‌مخصوص و مهرداد کوروش‌نیا، از میان ۳۵۰ اثر رسیده از استان‌های مختلف کشور 12 اثر را انتخاب کردند. این آثار از استان‌های تهران، فارس، کهگیلویه و بویراحمد، قزوین، خراسان رضوی، خوزستان، البرز و گیلان به جشنواره ارسال شده بودند.
مهرداد کوروش‌نیا داور این بخش در گفتگو با خبرنگار پلاتوهنر، به بررسی روند داوری و انتخاب آثار در بخش نمایشنامه‌نویسی چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر پرداخت.
او با اشاره به تنوع و نوآوری‌های موجود در نمایشنامه‌ها، تاکید دارد که داوران باید با نگاه تخصصی و بی‌طرفانه به آثار نگاه کنند تا بهترین‌ها را انتخاب کنند. به گفته او، هر داور باید در تصمیم‌گیری‌های خود از علایق شخصی خود فاصله بگیرد و به دستاوردهای فنی و روایتی نمایشنامه‌ها توجه کند. در این مسیر، داوران باید از افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرند تا آثار از نظر علمی و فنی مورد ارزیابی قرار گیرند.
کوروش‌نیا با بیان اینکه روند داوری از اواخر شهریورماه آغاز شد و در مدت دو ماه و نیم به بررسی ۳۵۱ اثر پرداخته‌اند، توضیح داد: بیشترین آثار منتخب از نویسندگان استان‌ها بوده‌اند و این مسئله نشان‌دهنده توجه به ویژگی‌های بومی، آیینی و فرهنگی ایران در نمایشنامه‌ها است. این نمایشنامه‌ها نه تنها از نظر محتوا، بلکه در فرم و شیوه‌های اجرایی نیز نوآوری‌هایی دارند. این خلاقیت‌ها می‌توانند راهگشای آینده تئاتر کشور باشند و بسیاری از نویسندگان استان‌ها به منابع غنی فرهنگی و آیینی بومی دسترسی دارند که می‌تواند در تکمیل درام‌نویسی ایران مؤثر باشد.
این کارگردان با اشاره به ضعف‌های حوزه تئاتر در استان‌ها عنوان کرد: باوجود استعدادهای درخشان در استان‌ها یکی از ضعف‌های بزرگ ما در شهرستان‌ها نبود سالن مناسب است. باید در استان‌های سراسر کشور امکانات اجرایی مناسب فراهم شود و سالن‌ها نه تنها در شهرستان‌ها بلکه در تهران نیز به امکانات روز دنیا مجهز شوند.
کوروش‌نیا نیز همچنین با اشاره به ضعف‌های آموزشی در درام‌نویسی اشاره کرد و گفت: شناخت اصولی درام، شیوه‌های روایتی، شخصیت‌پردازی و دیالوگ‌نویسی از اصولی هستند که باید به هنرمندان آموزش داده شود. بدون آموزش و آشنایی با شیوه‌های اجرایی روز دنیا، هنرمندان نمی‌توانند آثار خود را به بهترین شکل به اجرا درآورند.
او ادامه داد: در حال حاضر مشکلات آموزشی در آثار هنرمندان به چشم می‌خورد و پیشنهاد می‌دهم برای بهبود کیفیت آثار در آینده و برای بالا بردن کیفیت اجراهای تئاتر در سراسر کشور مسئولان نگاه جدی‌تری به مقوله آموزش داشته باشند.
درمورد جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر بیشتر بخوانید:
آثار جشنواره تئاتر فجر را بیشتر بشناسید
