به گزارش پلاتو هنر، حدود 4 ماه گذشته امتحان نوازندگی از سمت بنیاد رودکی برای نوازندگان با سابقه این ارکستر مطرح شد که با مخالفت اکثر این نوازندگان مواجه شد. به این صورت نوازندگان، حاضر به شرکت در این آزمون نشدند. با وجود همه‌ اعتراضات و مخالفت ها در مهر ماه این ارکستر با نوازندگان جدید در تاریخ 6، 7، 13 و 14 مهرماه 1402 در تالار وحدت روی صحنه رفت.

پیمان شامی نوازنده ویولن عضو سابق ارکستر سمفونیک تهران در ارتباط با حواشی ارکستر سمفونیک تهران در گفتگو با پلاتو هنر توضیح داد: با وجود اینکه وزیر فرهنگ و ارشاد دستور داده‌اند که هر چه سریع‌تر نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران به این ارکستر بازگردند، هنوز هیچ تماسی از طرف بنیاد رودکی با ما در مورد بازگشت به ارکستر سمفونیک گرفته نشده است.

هیچ کجا برای تمام نوازندگان یک ارکستر، امتحان برگزار نمی‌شود

این نوازنده عنوان کرد: همیشه و در همه جای دنیا زمانی که یک صندلی ارکستر به هر دلیلی از جمله عدم همکاری یک نوازنده و یا در صورت بازنشستگی او خالی می‌شود، تنها برای آن صندلی مذکور و ساز مربوطه امتحان برگزار می‌کنند تا نوازنده ها تکمیل شوند ولی هیچوقت و هیچ کجا برای تمام نوازندگان یک ارکستر امتحان برگزار نمی‌شود. شخصا تا به امروز 8 بار در آزمون شرکت کرده‌ام. هر دفعه هم به ما قول داده شده که این امتحان، آخرین امتحان است و بعد از آن تا زمان حضور خودمان در ارکستر لازم به آزمون دیگری نیست. در این سال ها هم با همین وعده وعیدها حاضر به شرکت در آزمون شدیم، اما تا کی قرار است که این روند ادامه پیدا کند؟ این منطقی نیست من به عنوان مدرس هنرستان موسیقی و با 19 سال سابقه‌ مستمر در ارکستر سمفونیک تهران، کنار کسی که در جایگاه هنرجوی من قرار دارد، آزمون بدهم. درصورتی که تنها باید از نوازندگان جدیدالورود آزمون گرفته شود مانند تمام ارگان های دیگر.

مگر ما تا به امروز کارمند بنیاد رودکی نبوده‌ایم؟

شامی در ادامه گفت: از طرف بنیاد رودکی به ما گفته شد که فرم درخواست همکاری را امضا کنیم. مگر ما تا به امروز کارمند بنیاد رودکی نبوده ایم؟ چرا یک کارمند به طور مجدد باید فرم درخواست همکاری پر کند؟ ما تنها حاضر به شرکت در آزمون نشدیم ولی قصد نداشتیم از ارکستر سمفونیک خارج شویم.

احساس می‌کنم مطرح شدن امتحان از روی لج و لجبازی است

این هنرمند تصریح کرد: در همه جای دنیا معمولا با جابه جایی رهبر، آزمون برگزار نمی‌شود. معمولا برای انتخاب رهبر دائم ارکستر از میان چند رهبر منتخب، ابتدا منتخبان، ارکستر را رهبری می‌کنند و سپس نوازندگان ارکستر انتخاب می‌کنند که با کدام رهبر همکاری کنند. در همه جای دنیا برای انتخاب رهبر ارکستر، باید نظر جمعی نوازندگان در نظر گرفته شود و تنها نظر فردی اهمیت چندانی ندارد. بیشتر احساس می‌کنم مطرح شدن امتحان از روی لج و لجبازی صورت گرفته است که بسیار غیرمنطقی و غیر اصولی است.

حقوق و جایگاه نوازندگان با سابقه به درستی رعایت نمی‌شود

این نوازنده توضیح داد: من از سال ۱۳۸۳ تاکنون به طور مستمر مشغول فعالیت در ارکستر سمفونیک تهران هستم. موردی که همیشه به صورت اشتباه در ارکستر سمفونیک دیده می‌شود این است که حقوق و جایگاه کسی که سابقه فعالیت طولانی در این ارکستر را دارد، با کسی که به تازگی فعالیت خود را شروع کرده است هیچ تفاوتی ندارد. در صورتی که در سایر مشاغل سابقه کار و کسوت در حقوق و مزایا تاثیر به سزایی دارد.

سنت برگزاری امتحان برای نوازندگان حاضر اشتباه است

این نوازنده مطرح کرد: به ما می‌گویند برگزاری این امتحان یک سنت است. کدام سنت؟ اگر قرار بر این است که به سنت رجوع کنیم، باید دید که مبدأ و منشأ ارکستر سمفونیک از کجاست و طبق آن استاندارد عمل کرد. در چند جا دیده‌ام که در ارکسترهای اروپایی که منشأ ارکستر سمفونیک هستند، تنها برای صندلی های خالی، فراخوان آزمون می‌دهند؛ نه برای نوازندگانی که قبلا از طریق آزمون وارد ارکستر شده‌اند و هم اکنون آنجا فعال هستند. این سنت اشتباه است. ما باید طبق رسوم و قوانینی که وجود داشته رفتار کنیم و نه اینکه خودمان یک سری سنت به صورت اشتباه ایجاد کنیم. به خاطر دارم زمانی که من وارد ارکستر شدم فقط برای صندلی های خالی آزمون برگزار می‌شد و از نوازندگان حاضر آن زمان در ارکستر، آزمونی گرفته نمی‌شد. حتی تعدادی از آن نوازندگان هم در هیئت ژوری حضور داشتند.

او ادامه داد: در همه جای دنیا مدیر ارکستر باید مرتبط با حوزه موسیقی انتخاب شود. فردی که یا باز نشسته ارکستر سمفونیک و یا حداقل یک موزیسین دلسوز باشد. شخصی که حتی یک روز در کلاس موسیقی شرکت نکرده و حتی شاید اسم سازها را هم نشناسد چطور می‌تواند قانون و رسم و رسوم ارکستر سمفونیک را وضع کند، چه برسد به اینکه با رهبر ارکستر تشخیص می‌دهند این آزمون برگزار شود. انتخاب این اشخاص در سمت مدیریتی در جهت درک با سازوکار ارکستر و نوازندگان و همچنین انتقال مسائل مربوطه به درجات بالاتر بسیار حائز اهمیت است.

قوانین اصولی اساسنامه تحت هیچ شرایطی تغییر نمی‌کند

این نوازنده درباره اساسنامه ارکستر توضیح داد: بر اساس شنیده هایم می‌دانم که موقع تشکیل ارکستر سمفونیک اساسنامه‌ای با استاندارد جهانی نوشته شده است. در حال حاضر موارد این اساسنامه را نمی‌دانم ولی طبیعتا قوانین اصولی وجود دارد که تحت هیچ شرایطی تغییر نمی کند.

از نظر کیفیتی و رفتاری نمی‌توانیم با صهبایی همکاری کنیم

این هنرمند عنوان کرد: من شخصا با رهبرهای ارکستر تا به امروز با مشکل مواجه نشدم. اگر رهبری باشد که سواد کافی برای رهبری داشته باشد چرا باید مشکلی داشته باشم. البته از نظر من آقای صهبایی هم شخص بی سوادی نیستند ولی از نظر کیفیتی و رفتاری نمی‌توانیم با ایشان همکاری کنیم. کیفیت اجراهایی که با ایشان داشتیم بسیار پایین بودند و به همین دلیل حاضر به ادامه همکاری با او نیستیم.

او افزود: برای من جالب است که حدود 10 الی 15 نفر از افراد سابق ارکستر سمفونیک تهران با سابقه غیرمستمر که حتی مخالف منوچهر صهبایی بودند و قبلا هم تاکید بر آن داشتند که تحت هیچ شرایطی با ایشان تمایل به همکاری ندارند، همچنان در این ارکستر مشغول فعالیت هستند و تا جایی که اطلاع دارم اکثر این افراد حتی در آزمون شرکت نکرده‌اند.

در اجرای ارکستر سمفونیک تهران نباید نت های اشتباه نواخته شود

پیمان شامی درباره رپرتواری که ارکستر سمفونیک به رهبری منوچهر صهبایی در ماه اجرا کرد، توضیح داد: این اجرا حاصل 4 ماه تمرین بود. در اجرای ارکستر سمفونیک تهران نباید نت های اشتباه (فالشی) نواخته شود. در این اجرا پس از 4 ماه تمرین بارها شاهد نت‌های اشتباه بودیم و اجرا اصلا در سطح ارکستر سمفونیک نبود. از نظر من این اجرا از نظر کیفی مشکلات فراوانی داشت. نکته دیگر اینکه در اجرای اخیر از سمفونی شماره ۴ برامس تنها قسمت اول اجرا شد که این اتفاق اصلا مرسوم نیست. سمفونی به قطعه ارکسترالی گفته می‌شود که شامل 4 قسمت (موومان) می‌باشد و باید به صورت کامل اجرا شود.

او افزود: البته وقتی نوازندگان به صورت اشتباه در این جایگاه قرار گرفته‌اند وجود این اتفاق ها طبیعی است. بعضی از افرادی که در حال حاضر در ارکستر سمفونیک مشغول فعالیت هستند حتی تحصیلات موسیقایی ندارند.

پیشنهاد مسترکلاس به جای آزمون های متوالی و ناکارآمد

این نوازنده مطرح کرد: برگزاری آزمون جهت ارتقا و بالا بردن سطح ارکستر امری بی فایده است به بنیاد رودکی پیشنهاد دادم که با دعوت از اساتید و رهبران ارکستر مطرح دنیا و بهره گیری از تجارب آنها می‌توان سطح ارکستر را ارتقا داد. به این صورت ما به جای اینکه به صورت شخصی آموزش ببینیم یک مسیر حرفه ای را می گذرانیم.

ارکستر سمفونیک به‌راحتی ما را نادیده گرفت

پیمان شامی در پایان گفتگو عنوان کرد: در این سال ها ارکستر سمفونیک خانه‌ی دومم بوده است و از نوجوانی در آنجا بزرگ شدم. ناراحتی من از این است با اینکه اولویت من همیشه ارکستر سمفونیک بوده و در صورت تداخل با سایر اجراها و سایر ارکسترها از جمله ارکستر ملی ایران و ارکستر سمفونیک صدا و سیما همیشه من ارکستر سمفونیک را انتخاب کرده‌ام. ولی ارکستر سمفونیک به همین راحتی ما را نادیده گرفت و کنار گذاشت.

سمیرا اسدیان

بیشتر بخوانید:

حفظ شأن و احترام یک نوازنده از همه چیز مهم‌تر است

شرایط بازگشت نوازندگان ارکستر سمفونیک هنوز مشخص نیست

.