انیمیشن «ققنوس» به کارگردانی مونا شمس، تولید مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی است که علاوه بر حضور در جشنواره «سینماحقیقت» و جشنواره فیلم کوتاه تهران در جشنواره های بین المللی متعددی نیز حضور داشته است. این پویانمایی با استفاده از صدای مهاجران ایرانی، موضوع مهاجرت را روایت می‌کند. در ادامه مصاحبه مونا شمس کارگردان «ققنوس» با پلاتو هنر را می خوانید.

مونا شمس کارگردان انیمیشن «ققنوس» در گفتگو با پلاتو هنر درباره شکل گیری ایده و پروسه ساخت این پویانمایی گفت: ایده پویانمایی «ققنوس» حول محور مهاجرت می چرخد. این کار به شکل مستند ساخته شده و درحقیقت یک انیمیشن مستند است؛ به این دلیل که از صداهای واقعی در آن استفاده شده است. سال ها این موضوع در سرم می چرخید تا اینکه جرقه این کار زده شد و تعدادی سوال را پیرامون مهاجرت، احساس تعلق به وطن، راجع به مفهوم وطن نوشتم و به آدم ها و مهاجرین ایرانی مختلف، چه مرد و چه زن و در طیف های سنی مختلف فرستادم و از طریق موبایل صداهای خود را برایم ارسال کردند. من هیچ دخل و تصرفی در جواب هایی که دادند، نداشتم و آن ها کاملا مستند هر آنچه دوست داشتند با هر احساس واقعی که داشتند را برایم ارسال کردند.

وی افزود: این صداها را چندین بار ادیت کردم تا بتوانم آن داستانی که مدنظرم است و آن روایتی که می خواهم را از داخل آن ها در بیاورم و کار را روی آن ها سوار کنم. در نهایت به یک آدیو مونتاژی رسیدم که یک روایت داشت که تا این جا مراحل پیش تولید آن بود و بعد از رسیدن به ادیو مونتاژ و دکوپاژ کار مرحله پیش تولید تمام شد و وارد مرحله تولید شدم. بیشترین وقت در این کار صرف ایده و پیش تولید آن شد.

کارگردان انیمیشن «ققنوس» درباره بازخوردهای این پویانمایی در جشنواره فیلم کوتاه تهران مطرح کرد: این پویانمایی در جشنواره فیلم کوتاه تهران 1402 و جشنواره سینماحقیقت 1401 حضور داشت و تجربه دیدن فیلم روی پرده سینما بسیار برای من متفاوت و لذت بخش بود و اینکه برای من بسیار جذاب بود که برخی بعد از دیدن این اثر با من صحبت می کردند و می گفتند که یاد عزیزی افتادند که در خارج است و واقعا با این صداها احساس همذات پنداری کردند.

شمس درباره اوضاع پویانمایی در کشور توضیح داد: پویانمایی در همه جای دنیا هنر گرانی است و تولید آن زمان بر است و این زمان بر و گران بودن آن نیازمند یک توجه ویژه است. در زمینه فیلم کوتاه انیمیشن به این دلیل که زمان تولید پایین تر است به طبع هزینه کمتری دارد و انیمیشن کوتاه ایران خیلی موفق است و در جشنواره های بسیاری حضور داشتند. مثلا ما انیمیشن هایی داریم که در جشنواره های الف دنیا حضور داشتند و یا هنرمندانی را داریم که داور این چنین جشنواره های الف بودند و مثلا در مطرح ترین جشنواره انیمیشن دنیا جشنواره انسی فرانسه تعداد زیادی اثر از ایران حضور داشته است. اما در زمینه انیمیشن سینمایی و سریال ما ضعف های بسیار زیادی داریم و این به این دلیل است که اصلا حمایت هایی وجود ندارد که بستری شکل بگیرد تا هنرمندان بتوانند در آن زمینه فعالیت کنند.

این کارگردان درباره حضور این پویانمایی در جشنواره برزیل بیان کرد: خوشبختانه فیلم «ققنوس» به جشنواره انیمیشن برلین، جشنواره انیمیشن تفلیس، لبنان و در برزیل هم به دو جشنواره و در لهستان به جشنواره انیمه داک و در استونی به جشنواره تالین و اخیرا به جشنواره ای در کشور فرانسه راه پیدا کرده است و نیت این را دارم که در جشنواره های بین المللی دیگر هم حضور داشته باشد.

مونا شمس در پایان درباره کارهای آینده خود گفت: در حال حاضر مشغول پیش تولید کار بعدی خود هستم.

بیشتر بخوانید:

«بالاتر از نور» و تجربه سوگ میان آدم‌ها/ انیمیشن باید فانتزی باشد

محمد زکی زاده