به گزارش پلاتو هنر، انسان همواره خود را بخشی از طبیعت دانسته و مرزی میان خود و فناوری قائل بوده است اما مِمو آکتن، هنرمندی ترکیه‌ای چنین نگاهی ندارد.
اینجاست که این سوال پیش می‌آید «انسان که جزئی از طبیعت به شمار می‌رود، آیا فناوری‌ای که ساخته دست اوست، نمی‌تواند بخشی از طبیعت باشد؟»
در این گزارش قصد داریم این نگاه آکتن را در یکی از آثارش به نام «در پناه ماشین‌هایی با لطف و عنایت» مورد بررسی قرار دهیم.
ممو آکتن کیست؟
همان‌طور که پیش‌تر هم عنوان شده، ممو آکتن هنرمندی ترکیه‌ای است. او به دلیل به کارگیری علم و فناوری در آثارش، هنرمندی مطرح در دنیا به شمار می‌رود و تاکنون نمایشگاه‌های بی‌شماری در سرتاسر دنیا و در کشورهایی ازجمله آمریکا، انگلیسی، استرالیا و آلمان برگزار کرده است. او برای خلق اینستالیشن‌های تعاملی و پرفورمنس‌‌های خود، اغلب از تکنیک هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی استفاده می‌کند و در آثار خود به موضوعاتی مانند ادراک، وضع زندگی انسان و آگاهی می‌پردازد.
آکتن فارغ‌التحصیل رشته هنر محاسباتی (شاخه‌ای از هنر دیجیتال) از دانشگاه گلداسمیت لندن در مقطع دکتری است.
انکار فناوری، انکار انسانیت است
«در پناه ماشین‌هایی با لطف و عنایت»، فیلم کوتاه تجربی است که آتکن آن را در سال 2021 با استفاده از تکنیک هوش مصنوعی و یادگیری عمیق خلق کرده است.
این هنرمند ترکیه‌ای در این فیلم به وسواس، شیفتگی و تقدیس انسان از فناوری می‌پردازد و معتقد است انسان در «ماموریت مقدس خود برای رشد و پیشرفت» از طریق رایانه‌ای کردن چیزها، قادر به دیدن و پیش‌بینی پیامدهای ناخواسته هوش محدود خود نیست.
آتکن در بیانیه خود عنوان کرده است: «از آن‌جایی که مرز میان «طبیعت» و «تصنع»، و «انسان» و «فناوری»، مرزی خیالی و وهم‌گونه است، کوشش ما برای رام کردن مام طبیعت و به کنترل در آوردن او طبق خواست خودمان، در واقع تلاشی برای رام و زندانی کردن خودمان است.
فناوری به تنهایی نمی‌تواند نجات‌بخش ما باشد. راه رستگاری نه در برده فناوری شدن است و نه در انکار آن. هیچ مرزی میان انسانیت و فناوری وجود ندارد؛ فناوری ساخته دست بشر است و بنابراین چیزی طبیعی. انکار فناوری، انکار انسانیت است. برای رهایی از این دوگانگی کاذب، باید رویکردی کل‌نگرانه اتخاذ کنیم -نه تنها فناوری، بلکه تمامی انسانیت و طبیعت- را بپذیریم.»
در ادامه می‌توانید فیلم تجربی ممو آتکن را تماشا کنید.
بیشتر بخوانید:
