به بهانه زادروز احمد شاملو، نمایشگاه آثار خط برجسته «ابدیتی از تو» با محوریت اشعار این شاعر بزرگ معاصر از 23 آذرماه درحال برگزاری است. در این نمایشگاه، آثار هنری که با استفاده از تکنیک‌های نوین در زمینه خوشنویسی و برجسته‌سازی ساخته شده‌اند، به نمایش گذاشته شده است.
در گفت‌وگو با حسین قنواتی هنرمند و شاعر، که خالق این آثار است، درباره تکنیک‌های به کار گرفته شده در این پروژه پرداختیم. در ادامه این گفتگو را می‌خوانید:
در ابتدا، لطفاً در مورد ایده اصلی این نمایشگاه بفرمایید.
این نمایشگاه به مناسبت زادروز احمد شاملو و به یاد اشعار او برگزار می‌شود. همه آثار از اشعار خود شاملو انتخاب شده و هدفم این بود که در کنار زنده نگه داشتن سنت‌های خوشنویسی ایرانی، از تکنیک‌های جدیدتری برای کار با شعر نو استفاده کنم. به طور خاص، می‌خواستم نشان دهم که می‌توان با استفاده از متریال‌های جدید و تکنیک‌های نوین، حتی در فضای شعر نو نیز آثار هنری متفاوت و جذاب خلق کرد.
درباره تکنیک‌هایی که برای این آثار استفاده کرده‌اید، بیشتر توضیح دهید.
از تکنیک برجسته‌سازی روی مقوا استفاده کرده‌ام. این تکنیک یادآور نقش‌برجسته‌های باستانی و بناهای تاریخی است که در گذشته برای انتقال پیام‌های اخلاقی و حکمت‌های کلاسیک استفاده میشده است. در واقع، به گونه‌ای است که بافت مقوا به صورت تراشیده و برداشتنی برجسته می‌شود، نه اینکه چیزی به آن افزوده شود. این یک تکنیک خاص است که در آن هیچ افزونه‌ای به کار نمی‌رود، بلکه برجستگی‌ها از خود مقوا ایجاد می‌شود. من این روش را حدود ۲۰ سال پیش شروع کردم و در طول این مدت با آزمون و خطا به تکامل رساندم.
این تکنیک چه ویژگی‌هایی دارد که آن را از دیگر روش‌های هنری در این حوزه متمایز می‌کند؟
یکی از ویژگی‌های این تکنیک، پیچیدگی آن است. فرآیند کار زمان‌بر است و نیاز به دقت و صبر زیادی دارد. هر اثر برای ایجاد برجستگی‌ها نیاز به چند مرحله از خشک شدن و حرارت دادن و صاف کردن دارد. این فرآیند ممکن است یک هفته یا بیشتر طول بکشد تا هر مرحله به درستی انجام شود. علاوه بر این، این آثار بر اساس نوع متریال جدید، قابلیت‌های منحصر به فردی دارند که آن‌ها را با آثار کلاسیک متفاوت می‌کند.
از آنجایی که من خودم شاعر و نویسنده هستم، تلاش کردم بین فضای شعر نو و خوشنویسی که می‌شناختم، تلفیقی ایجاد کنم که در عین حال با یک فضای مدرن‌تر همخوانی داشته باشد. این تلفیق از شعر معاصر و هنر خوشنویسی کلاسیک می‌تواند یک اثر هنری بی‌نظیر ایجاد کند که هم زیبا باشد و هم پیام‌های شعر نو را منتقل کند.
پروسه آماده‌سازی آثار نمایشگاه آثار خط برجسته «ابدیتی از تو» چه مدت طول کشید؟
انجام این پروژه تقریباً پنج ماه طول کشید. البته بعضی از آثار از قبل آماده بودند، اما چون به طور همزمان بر روی چند اثر کار می‌کردم، هر کدام از تابلوها به صورت جداگانه مراحل خود را طی می‌کردند. مجموعاً برای هر تابلو زمان زیادی صرف شد تا به کیفیت مطلوب رسید.
در بیانیه نمایشگاه «ابدیتی از تو» آمده است: «بیست و یکم آذر زادروز احمد شاملو است و من عاقبت در «روزگار عجیبی…» که «بُن بست کج و پیچ سرما» است، بهانه‌ای در سطر نخست پیدا کرده‌ام تا «آتش را به سوخت‌بارِ سرود و شعر فروزان…» و ایده سالیانِ «هر شاعر بزرگ، یک نمایشگاه» را با شکوهِ شعرِ شاملو بر پا کنم.
از منظر منطق زمان و دشواری کار… آن هم کاری مفهومی در بازار هنر انحصاری دچار سانتیمانتالیسم در خدمت تزیین ویرانه، شاید بیهوده به نظر می‌رسید اما «ما را حضور ما کفایت بود…» شما را هم به ضیافتِ شعر و خط برجسته [برآمد] که تکنیک ابداعی من از سی سال پیش بوده، دعوت می‌کنیم به گالری تابستان خانه هنرمندان ایران به بهانه این مناسبت و آن معنا که؛ من عشقم را در سال بَد یافتم
که می‌گوید «نومید نباش»
مهتابم را در شب
امیدم را در یاس
عشقم را در سالِ بَد یافتم
هنگامی که داشتم خاکستر می‌شدم
گُر گرفتم
برخوردم با شاملو از دریچه شعر است؛ «فریادی و دیگر هیچ»
شما هم دعوت‌اید!»
درمورد نمایشگاه «ابدیتی از تو» بیشتر بخوانید:
جشنواره عکاسی خیابانی تهران با ۱۲۰ اثر افتتاح شد
