فیلم «تقدیم به مریم» ساخته‌ امیرحسین لولایی، یکی از آثار بخش تجربی چهل‌و‌دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران است؛ فیلمی بدون حضور آدم‌ها، اما سرشار از صداهای درونی، که مرز میان خیال و واقعیت را در هم می‌ریزد.

لولایی کارگردان فیلم «تقدیم به مریم» درباره‌ ایده‌ شکل‌گیری این اثر می‌گوید: فیلم روایت زنی‌ست که از خانه‌ای قدیمی سخن می‌گوید؛ خانه‌ای که در آن بزرگ شده و اکنون در آستانه‌ فراموشی، از خاطرات و حسرت‌هایش حرف می‌زند. در فیلم هیچ بازیگری حضور ندارد؛ تنها صدای نریشن زن است که مخاطب را در امتداد تصویرها پیش می‌برد. همه‌چیز بر پایه‌ حس، صدا و قاب شکل گرفته است. از فیلم‌برداری و صداگذاری تا نویسندگی و تدوین را خودم انجام دادم و فقط صدای نریشن توسط آساره هداوند بازیگر تئاتر ضبط شد.

او ادامه می‌دهد: در آغاز، قصد داشتم تمرینی تصویری انجام دهم؛ مجموعه‌ای از قاب‌ها از دو خانه، یکی قدیمی و دیگری مدرن، تا در دلِ تصویر به داستان برسم. اما در میانه‌ کار، خاطره‌ای واقعی از خانواده‌ام در ذهنم زنده شد و آن را با ایده‌ اولیه درآمیختم. نتیجه، فیلمی شد که نیمی از آن بر پایه‌ واقعیت و نیمی بر اساس خیال است.

«تقدیم به مریم» تلاشی برای یاد گرفتنِ مسیر رسیدن از ایده به تصویر

او افزود: «تقدیم به مریم» ابتدا تنها یک اتود بود؛ تمرینی برای کشف رابطه‌ میان تصویر و معنا، اما به‌تدریج به اثری کامل بدل شد. بیشتر کارهایی که تا امروز ساختم نوعی تمرین بوده‌اند؛ تلاشی برای یاد گرفتنِ مسیر رسیدن از ایده به تصویر. این فیلم هم در ابتدا چنین بود، اما در ادامه احساس کردم ظرفیت احساسی و بصری عمیقی دارد، بنابراین تصمیم گرفتم با جدیت بیشتری آن را دنبال کنم.

لولایی از نخستین تجربه‌اش در جشنواره‌ فیلم کوتاه تهران گفت: این نخستین حضور من در این جشنواره است. سال گذشته همین فیلم را برای جشنواره تصویر سال فرستاده بودم؛ جایی که بخشی مخصوص فیلم‌هایی داشت که تمام مراحل تولیدشان را یک یا دو نفر انجام داده بودند. آن‌جا فیلم پذیرفته شد و بازخورد بسیار خوبی گرفت. تشویق داوران و تماشاگران باعث شد مطمئن شوم این تجربه ارزش ادامه دادن دارد.

برای ساخت «تقدیم به مریم» حتی هزار تومان هم هزینه نکردم!

او در ادامه با اشاره به بودجه تولید این فیلم عنوان کرد: برای ساخت «تقدیم به مریم» حتی هزار تومان هم هزینه نکردم! دوربین خودم بود، صدا و تصویر را خودم گرفتم و هرچه از کارگاه‌ها و تجربه‌های شخصی آموخته بودم، به کار بستم. برایم جذاب بود که ببینم آیا می‌توان بدون هیچ امکاناتی، فیلمی ساخت که همچنان حس و اندیشه در آن جاری باشد یا نه.

لولایی درباره‌ اهمیت جشنواره‌ها برای فیلم‌سازان جوان گفت: جشنواره‌ها به آدم امید می‌دهند. من از آن دسته‌ام که گاهی امیدشان را به شرایط از دست می‌دهند، اما وقتی چنین جشنواره‌هایی برگزار می‌شود، حس زنده بودن پیدا می‌کنم. وقتی می‌شنوی از میان دو هزار فیلم، اثر تو انتخاب شده، یعنی هنوز چیزی در کارت زنده است. همین برای ادامه دادن کافی‌ست.

او با تأکید بر ضرورت دیده شدن هنر هنرمندان ادامه داد: هنرمند فقط می‌خواهد دیده شود، قضاوت شود، بفهمد در مسیر درستی قدم گذاشته یا نه. وقتی این فرصت‌ها از بین برود، انگیزه هم رنگ می‌بازد. جشنواره‌ها یادمان می‌اندازند که کارمان هنوز معنا دارد. همین‌که کسی اثر تو را ببیند و درباره‌اش حرف بزند، یعنی هنوز امیدی هست.

در پایان، این کارگردان جوان افزود: بعد از تجربه‌ «تقدیم به مریم»، تصمیم دارم مسیر فیلم‌سازی را با جدیت بیشتری دنبال کنم. ایده‌های تازه‌ای دارم که می‌خواهم در قالب فیلم‌هایی شخصی‌تر بسازم؛ آثاری که از درون خودم می‌آیند. جشنواره تهران برای من پایان راه نیست، بلکه شروعِ مسیری تازه است.

بیشتر بخوانید:

«آبه»؛ مهاجرت و دلتنگی مادران افغان را به تصویر می‌کشد

«رنگِ نخل»؛ وطن از نگاهِ فرزند دیارِ جنوب؛ نخل برای من همچون وطن است