نمایش «پینوکیو» به کارگردانی داود زارع با نگاهی تازه به این داستان کلاسیک جهانی، تلاش کرده است مفاهیمی فراتر از دروغگویی و راستگویی را به مخاطب کودک و نوجوان منتقل کند. این نمایش که از 20 فروردین در تالار هنر روی صحنه رفت تا 19 اردیبهشت ماه میزبان مخاطبان خواهد بود.
داود زارع، کارگردان این اثر، در گفتوگو با پلاتوهنر دربارهی نگاه خود به این داستان گفت: پینوکیو یک شاهکار جهانی از یک ادبیات جهانی است. من فکر میکنم در طیفهای گسترده برای نسلهای بعدی که بزرگ میشوند، باید این داستان بازگو شود. پینوکیو داستانی است که به نظرم برای تمام فرهنگها ضروری است.
او ادامه داد: سعی کردم موضوعاتی فراتر از دروغگویی و بزرگ شدن دماغ، یعنی چیزی که اغلب به آن شناخته میشود، در این کار مطرح کنم؛ مثل احترام به بزرگترها، درست صحبت کردن، فرهنگ معذرتخواهی، ایثار پدر و مادر نسبت به فرزندان، شجاعت پینوکیو و مفاهیمی از این دست که به باور من، هیچگاه کهنه نمیشوند. این مفاهیم باید بهصورت سینه به سینه منتقل و نقد شوند، چرا که مهمترین وظیفه ما آموزش نسل جدید است.

زارع در ادامه درباره شکلگیری این نمایش گفت: از تابستان ۱۴۰۲ کار را آغاز کردم و ابتدا قصد داشتم فقط متن را آماده کنم، اما پس از اجرای موفق نمایشنامهخوانی در سال گذشته، دوستان پیشنهاد اجرای صحنهای را دادند. کار با نوجوانان همیشه دغدغه من بوده و در این نمایش هم تلاش کردم از خود بچهها استفاده کنم؛ چه روی صحنه و چه پشت صحنه. حتی بسیاری از عوامل فنی ما نوجوان هستند. البته این به معنی کار بدون آموزش و تمرین نیست. نوجوانان باید دورههایی را بگذرانند تا من با اطمینان صحنه را به آنها بسپارم.
او با تأکید بر سختی کار با نوجوانان میگوید: صحنههایی داریم که حتی برای بازیگران بزرگسال هم اجرای آنها دشوار است. اما بچهها با تلاش و تمرین، توانستند از پس آن بربیایند. اگر مشکلی در صحنه پیش بیاید، باید بتوانند مدیریت کنند. اینکه نوجوانان مسئولیتپذیر باشند، برایم اهمیت زیادی دارد.
زارع درباره مخاطبان نمایش گفت: کودکان بالای چهار سال کاملاً درک درستی از مفاهیم دارند و ما سعی کردیم با زبانی کودکانه، موضوعات را از زبان خود بچهها بیان کنیم. برای پدر و مادرها هم، این اثر جنبهی نوستالژیک دارد. بسیاریشان با داستان یا فیلم پینوکیو خاطره دارند.
او با بیان اینکه در بازآفرینی اثر، روایت را تا حدودی تغییر داده و پینوکیو را بهعنوان فردی بالغ به تصویر کشیده است، عنوان کرد: در این نسخه، پس از مرگ پدر ژپتو، پینوکیو کارگاه نجاری او را توسعه میدهد، صاحب یک کارخانه عروسکسازی میشود و محصولاتش را به کشورهای دیگر صادر میکند. میخواستم مفاهیمی مثل کارآفرینی، همکاری و تقسیم مسئولیت را نیز به نسل جدید منتقل کنم.

زارع ادامه داد: نمایش «پینوکیو» شامل ۱۶ صحنهی متفاوت است که هرکدام به یک موضوع مشخص اختصاص دارد. در هر صحنه سعی کردیم تصاویری متنوع و مفاهیمی مجزا ارائه کنیم. با وجود عروسکی بودن نمایش، مفاهیم مهمی مانند شجاعت و خانواده در لایههای زیرین داستان وجود دارند؛ نه بهطور مستقیم، بلکه با اشارههایی که ذهن مخاطب را درگیر کند.
این کارگردان در پایان سخنانش، تأکید کرد: همچنان ترجیح میدهم با بچهها کار کنم تا با بزرگترها، زیرا تئاتر تنها جایی است که بچهها کار گروهی، مشارکت و مسئولیتپذیری را یاد میگیرند. باید از همین حالا کمک کنیم تا نسل جدید، چه روی صحنه و چه پشت صحنه، پرورش پیدا کند؛ چون کودکان امروز همان اشخاصی هستند که بهزودی جای ما را در جامعه میگیرند.
بیشتر بخوانید: