انیمیشن یکی از بخشهای پرسود صنعت سرگرمی است. فیلمها، سریالها، بازیهای ویدئویی و تبلیغات انیمیشنی با بهترین تجهیزات، در سراسر دنیا میلیاردها دلار درآمدزایی میکنند. در ایران نیز هرگاه فیلم انیمیشنی در سینما اکران میشود، با استقبال مخاطبان روبهرو میشود. با این حال، با وجود فستیوالهایی چون جشنواره فیلم فجر که بخشی از اکران و مسابقه خود را به حوزه پویانمایی اختصاص دادهاند و کمک بزرگی به تولید و معرفی آثار در این ژانر محسوب میشوند، هنوز نتوانستهایم در این صنعت به بازار جهانی ورود کنیم.
«بنیامین» یکی از آثار شاخص انیمیشن ایرانی است که به کارگردانی محسن عنایتی و تهیهکنندگی مصطفی حسنآبادی ساخته شده است. این انیمیشن در سیوهفتمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت و در سال ۱۳۹۸ اکران شد. «بنیامین» توانست در گیشه نیز توجهات زیادی را به خود جلب کند.
محسن عنایتی، سال گذشته نیز با انیمیشن «رویای شهر» به چهلودومین جشنواره فیلم فجر آمد، اما موفق به دریافت سیمرغ بلورین نشد.
در آستانه آغاز چهلوسومین دوره جشنواره بینالمللی فیلم فجر، گفتگویی داشتیم با محسن عنایتی، کارگردان فعال حوزه تولید انیمیشن که تاکنون با دو اثر در جشنواره فجر حضور داشته است.
از آثار جدید چخبر؟ امسال نیز در جشنواره فیلم فجر حضور خواهید داشت؟
انیمیشن به دلیل زمانبر بودن فرآیند ساخت، امکان تولید سالانه را ندارد. ما معمولاً هر چند سال یکبار یک انیمیشن تولید میکنیم. سال گذشته با «رویا شهر» در جشنواره فجر حضور داشتیم و اکنون به دنبال اکران آن هستیم. تولید این انیمیشن نزدیک به ۴ سال طول کشید و دوستانی نزدیک به ۲۰۰ نفر ما را همراهی کردند. امیدواریم شرایط خوبی پیش بیاید.
چه چالشهایی در مسیر تولید انیمیشنهای ایرانی وجود دارد و چرا تولید انیمیشن در ایران زمانبر تر از باقی ژانرهای سینمایی است؟
انیمیشن، مانند بسیاری از بخشهای دیگر که به تکنولوژی و هوش مصنوعی وابسته است، باتوجه به پیشرفتهایی که در این حوزه شکل گرفته باید باید از این فرصتها استفاده کنیم تا هزینهها و زمان تولید را کاهش دهیم و بتوانیم آثار بیشتری تولید کنیم. یکی از بزرگترین مشکلات، در زمینه داستاننویسی و اینکه چه داستانهایی را تبدیل به انیمیشن کنیم است، زیرا هنوز در این زمینه ضعف داریم و از همین آثاری که در اکران هستند نیز میتوان نتیجه گرفت که چقدر عقبیم و نیاز به ارتقا داریم. اگر بتوانیم این چالش را برطرف کنیم، میتوانیم به بازارهای جهانی نیز دست پیدا کنیم.
برخی معتقدند تولید انیمیشن در ایران کمرنگ است و بخشی از دلایل آن به فعالیت کم کارگردانان حوزه انیمیشن برمیگردد، نظر شما چیست؟
اینطور نیست که در این حوزه کمکار باشیم؛ بسیاری از نیروهای متخصص ما مهاجرت کردهاند و در اصل با مشکل نیروی انسانی مواجه هستیم. همچنین تجهیزات و سختافزارهای موجود پاسخگوی نیازهای ما نیستند. البته درحال حاضر در این زمینهها اتفاقات خوبی در حال رخ دادن است. یکی از مخاطبان اصلی سینما، کودک با محوریت خانواده است که انیمیشن در ایران نیز این قابلیت را داشته که خانوادهها را به سینما جذب کنند، که این خود یک موفقیت بزرگ است.
درباره اکرانهای خارجی آثار ایرانی چه نظری دارید؟
بسیاری از انیمیشنهای ایرانی به اکرانهای خارجی رسیدهاند، مثلاً انیمیشن «بنیامین» در هند و چند کشور دیگر اکران شد. بزرگترین مشکل برای پخش جهانی، جدا از مسائل داستان و نیازهای مخاطب خارجی و سلایق جشنوارهها، ارتباط با پخشکنندههای بینالمللی است. اگر بتوانیم این ارتباطات را تقویت کنیم، میتوانیم نظرات آنها را درباره ساخت و موضوعات مناسب برای بازار جهانی بشنویم و آثار بهتری تولید کنیم.
وضعیت تجهیزات و امکانات حوزه انیمیشن را چطور ارزیابی میکنید؟
در سالهای اخیر، تجهیزات بهتری وارد کشور شده است و برخی از دوستان که در حوزه ارائه کارهای سختافزاری فعالیت دارند توانستهاند امکانات خوبی وارد کنند. اما همچنان نیاز به راههای ارتباطی بیشتر با کشورهای دیگر داریم تا بتوانیم از فناوریها و تجهیزات پیشرفتهتر استفاده کنیم. این مسئله یکی از چالشهای اصلی ما در این حوزه است.
بیشتر بخوانید:
هیأت داوران فیلمهای کوتاه داستانی جشنواره فیلم فجر معرفی شدند