به گزارش پلاتوهنر، بهروز زیندشتی متولد ۱۳۵۷ خطاط، نقاش، سرامیست و مدرس دانشگاه است. نمایشگاه آثار این هنرمند با عنوان «یک حرف»، که نگاهی نو به خوشنویسی در قالب نقاشی دارد، در گالری شیرین در معرض تماشا قرار دارد. بهروز زیندشتی پیش از این نمایشگاههای انفرادی و گروهی متعددی برگزار کرده است و جوایز زیادی نیز کسب کرده است.
این هنرمند درباره ورودش به حوزه خوشنویسی توضیح داد: از کودکی به هنر علاقه زیادی داشتم. عموی من خوشنویس بود و پدرم هم طبع شاعری داشت و صدای خوبی داشت. این عوامل باعث شدند که من از همان دوران بچگی به هنر متمایل شوم. در دوران راهنمایی تصمیم گرفتم خوشنویسی را شروع کنم و از همان زمان هم تا به امروز با خط سر و کار دارم اما بعد از مدتی احساس کردم که برای پیشرفت بیشتر باید مسیر متفاوتی را انتخاب کنم.
او ادامه داد: پس از مدتی که خوشنویسی را تا مرحلهای که نیاز بود یاد گرفتم، به این نتیجه رسیدم که باید یک حرف جدید برای گفتن داشته باشم و به نقاشی علاقه پیدا کردم. در ابتدا آثارم روی بوم ترکیبی از خط و نوشتار بود، اما احساس میکردم که باید کاری متفاوت و منحصر به فرد انجام دهم. به همین خاطر، آثاری خلق کردم که در ظاهر با خوشنویسی در ارتباط بودند، اما در نهایت من این آثار را نقاشی مینامم. البته در دوران معاصر این نوع هنر را بیشتر با نام «نقاشی خط» میشناسند.
این هنرمند درباره آثارش گفت: من در کارهایم تا پیش از نمایشگاه «یک حرف»، از المانها و آیتمهایی که در هنر سنتی و صنایع دستی ما وجود داشت، الهام میگرفتم؛ از کتیبهنگاریهایی که بهصورت هنرهای کاشیکاری، گچبری، آجرکاری یا هر تکنیک دیگری کار شده بودند. چه از نظر رنگبندی و چه از لحاظ ترکیببندی، این آثار برایم الهامبخش بودند. همینطور طرح و رنگ قالیها و دیگر هنرهایی که روح ایرانی بیشتری در خود داشتند، در آثار من تأثیر زیادی گذاشتند.
او افزود: البته هیچوقت بهطور مستقیم به سراغ این آثار نرفتم، بلکه پسزمینههای ذهنیام از این هنرها و مطالعاتی که چه بهصورت نظری و چه بصری در این زمینه داشتم، در کارهایم تأثیر گذاشتند. تحصیلاتم هم در این مسیر بسیار کمک کرد و باعث شد این المانها را در آثارم به کار ببرم.
بهروز زیندشتی درباره سبک و تکنیک آثار خود تصریح کرد: در کارهایم نمیتوانم بگویم سبک خاصی دارم که بتوان آن را بهطور مشخص نامگذاری کرد، اما در این آثار عناصر نوشتاری را به شکل ناخوانا و صرفاً بهعنوان فرم و ساختار حروف انتخاب میکنم. این حروف و کلمات در تابلوها با ترکیببندیهای خاصی کنار هم قرار میگیرند، بدون اینکه مخاطب درگیر معنای کلمه یا متن شود. صرفاً فرم آزادانه حروف و کلمات اهمیت دارد.
او ادامه داد: از نظر تکنیک، معمولاً از قلم، مرکب یا جوهرهایی که برای خوشنویسی استفاده میشود بهره میبرم. علاوه بر این، از رنگهای اکرلیک، ورق طلا، نقره و مس و دیگر متریالهایی که امکان خلق یک اثر هنری را فراهم میکنند، استفاده میکنم. ترکیب این مواد با فرمهای آزاد نوشتاری، فضای بصری متفاوتی در آثارم ایجاد میکند.
این هنرمند توضیح داد: کارهای من اغلب با چارچوبهای نامتعارف شناخته میشوند. تا پیش از نمایشگاه «یک حرف» آثارم که در گالریها به نمایش درمیآمدند، چه در نمایشگاههای انفرادی و چه گروهی، معمولاً در قالب چارچوبهایی با فرمهای طاقی یا محرابی، فرم دست، سرو یا دیگر اشکال هندسی ارائه میشدند. این فرمها بخش قابلتوجهی از هویت بصری آثارم را تشکیل داده است.
بهروز زیندشتی درباره چالشهای خوشنویسی در دنیای دیجیتال و اهمیت دانش پایهای در خلق آثار هنری گفت:
یکی از چالشهایی که خوشنویسی ما در دنیای دیجیتال با آن مواجه است، نیاز به شناخت دقیق و عمیق از فرم و عناصر نوشتاری است. هر کسی که میخواهد با استفاده از خط، اثری دیجیتال خلق کند چه در شاخه گرافیک و چه در نقاشی، باید تسلط کافی بر فرمهای نوشتاری و مبانی خوشنویسی داشته باشد.
علاوه بر این، آگاهی از سایر هنرها مانند نقاشی، ترکیب رنگ، و مبانی هنرهای تجسمی هم ضروری است. این دانش به هنرمند کمک میکند تا آثار قویتر و کمنقصتری خلق کند، آثاری که نهتنها زیبا باشند بلکه حرفی برای گفتن داشته باشند.
او در مورد چگونگی معرفی خط و سرامیک ایرانی به مخاطبان جهانی بیان کرد: این کار تا حد زیادی توسط سایر همکاران انجام شده است و همچنان ادامه دارد. جشنوارهها و نمایشگاههای انفرادی هنرمندانی مثل عباس اکبری و افراد دیگر از ایران که در دنیا برگزار میشود و آثار خوبی هم ارائه میدهند.
ما میتوانیم خط و سرامیک را مخصوصاً با تکنیکهایی که در ایران برجسته و شناختهشده هستند، به دنیا معرفی کنیم. مثل تکنیک زرین فام که من و تعداد انگشت شماری از هنرمندان آن را به نوعی بازآفرینی کردیم. این تکنیک به خصوص در دوران سلجوقی، خوارزمشاهیان، ایلخانیان و اوایل تیموری در ایران در اوج بوده است و هنوز هم در موزههای معتبر دنیا بسیار مورد توجه قرار دارند و افتخار میکنند که اثری از زرین فام ایرانی در مجموعههایشان دارند.
این هنرمند توضیح داد:
هر کسی که میخواهد وارد این حوزه شود، باید صبر داشته باشد. هنر راهی نیست که بشود زود به نتیجه رسید. مطالعه عمیق بسیار مهم است؛ چه مطالعه بصری، چه مطالعه نظری. هنرمند باید همیشه جستوجو کند و به آنچه به دست میآورد، قانع نشود و وقتی به چیزی رسید، نباید سریع آن را عرضه کند. باید زمان بگذارد، آن را پختهتر کند و حتی با دیگران مشورت کند. این کارها کمک میکند تا او نتیجهای بهتر بگیرد.
او به روند شتابزده برخی از هنرمندان اشاره کرد و گفت:
متأسفانه امروز خیلیها، بهویژه جوانانی که تازه وارد عرصه هنر میشوند، میخواهند سریع به نمایش آثارشان برسند. اما هنر پروسهای است که نیاز به زمان، صبر، و تلاش فراوان دارد. اینطور نیست که بهسادگی بتوانید اثری خلق کنید و به موفقیت برسید.
بهروز زیندشتی به اهمیت عشق و علاقه در مسیر هنری تأکید کرد:
هنرمند باید عشق دیوانهوار به هنر داشته باشد و در ابتدا فقط به فکر پول نباشد. اگر هنر را فقط برای پول دنبال کنید، به نتیجه نمیرسید. اما اگر با عشق واقعی این راه را ادامه دهید، مطمئن باشید که در نهایت، آورده مالی هم خواهد داشت و میتوانید کارهای بزرگتری انجام دهید.
او توضیح داد: اگر بخواهم پیامی را روی تابلویی بنویسم، برمیگردم به شعری که بهانه شکلگیری آثار نمایشگاه «یک حرف» بوده است:
دل گفت مرا علم لَدُنی هوس است
تعلیمم کن اگر تُرا دسترس است
گفتم که الف، گفت: دگر؟ گفتم هیچ
در خانه اگر کس است، یک حرف بس است
این پیام به این اشاره داره که حتی با یک عنصر ساده، مثل «الف»، میتوان یک نمایشگاه هنری ساخت. یعنی ما همیشه نیازی نداریم که کار پیچیدهای انجام دهیم یا دنبال ابزار خاص و امکانات زیاد باشیم. با همان چیزهایی که در دسترس داریم، حتی کمترین آن، میتوانیم بهترین نتیجه را بگیریم و به جلو حرکت کنیم. این مفهوم محدود به هنر نیست و در هر زمینهای که بخواهیم کاری را شروع کنیم، میتوانیم با همان کمترینها به بهترین شکل ممکن حرکت کنیم و به پیشرفت برسیم.
او در پایان، درباره نمایشگاهی که اکنون در گالری شیرین برپاست توضیح داد: هدف من از خلق این آثار، صرفاً نقاشی کردن بود. برای من، آن عنصری که روی تابلو قرار میگیرد، میتوانست هر چیزی باشد: یک فیگور انسانی، یک دست، یک انگشت، یک چشم، یک برگ، یک درخت یا هر عنصر دیگری. اما آنچه برای من اهمیت داشت، خلق یک اثر نقاشی بود.
من در این آثار از یک فرم نوشتاری، یعنی «الف»، استفاده کردم؛ اما این فرم تنها بهانهای بود. هدف من نوشتار، خوشنویسی یا خطاطی نبود. قصد نداشتم زیبایی فرم الف یا مهارت خوشنویسی خودم را به نمایش بگذارم. فقط نقاشی کشیدم و حتی در آن دخل و تصرف هم کردم؛ آن را تغییر دادم، کشیدهتر کردم، کوتاه کردم، بریدم، یا از قاب تابلو خارج کردم. هدف من این بود که نشان دهم فرمهای نوشتاری نیز این ظرفیت را دارند که فراتر از کاربرد نوشتاریشان عمل کنند و به عنوان عناصر بصری در یک اثر نقاشی استفاده شوند.
او ادامه داد: نتیجه نهایی، یک تابلو نقاشی است؛ نه یک اثر خوشنویسی یا خطاطی. امیدوارم این دیدگاه بتواند نگاه تازهای به این فرمها ایجاد کند و ظرفیت بصری آنها را در هنر معاصر به نمایش بگذارد.
نمایشگاه بهروز زیندشتی در گالری شیرین واقع در تهران، خیابان کریمخانزند، خیابان سنایی، کوچهی سیزدهم، پلاک ۵ تا ۲۱ آذر ادامه دارد.
بیانیه نمایشگاه به قلم کیانوش معتقدی:
«بهروز زیندشتی هنرمندی است جستجوگر و تجربه گرا که سالهاست به دنبال یافتن راهی برای نقاشی با خط و تلفیق جهان رمزآمیز خطوط و ،اعداد با گزارههای تصویری و ترکیب بندیهای نقاشانه است.
در مجموعه حاضر بهروز زیندشتی هوشمندانه از مسیر آشنای کارهای قبلی خود گذر کرده و کوشیده تا چشم اندازی نو در مسیر اندیشه ورزی خویش را در بازخوانی «یک حرف» بیابد.
دستاورد هنرمند در این نمایشگاه شکلی تکامل یافته از درک زیبایی شناختی شرقی از تکرار یک حرف در فضای سیال و پویای بوم با پالت رنگی محدود، جنبه ای نمادین و چندوجهی پیدا کرده است؛ آن چنان که فرم اندیشی جای خود را به بداهه سازی داده و عنصر فرمال همان حرف «الف» فارسی است که به صورتهای مختلف حول چندین محور و به شکل آیینه وار در بالا و پایین تابلوها تکرار می شود.
عنصر تکرار که وجه ذاتی در سیاه مشق کلاسیک ایرانی و عنصری کارآمد در نقاشیخطهای مدرنیستی است. در این نمایشگاه حالا نقشی متفاوت در فضاهای پر و خالی تابلوها ایفا میکند. تکرار تنها یک حرف در آثار این مجموعه منجر به تأکید بر یک جنبه مفهومی جدید از فیگور «الف» شده و به آن صورت و معنایی پست مدرن نیز داده است ماحصل کار اما روایتی تماشایی از پالایش و حذف عناصر پرتکرار حروف و اعداد موجود در نقاشیخطهای پیشین هنرمند و درک ساحتی کمینهگرا و پرهیز از پیچیدگیهای شکلی است که نوید بخش دورانی جدید در کارنامه هنری بهروز زیندشتی است.
کیانوش معتقدی»
بیشتر بخوانید:
انتقال رمزگونه جواهرسازی از دیرباز تاکنون