به گزارش پلاتو هنر، فاطمه مرزبانی کارگردان مستند «دیواره های مرز» در گفتگو با پلاتو هنر درباره تجربه حضور این مستند در شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت و چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران توضیح داد: جشنواره سینماحقیقت یکی از معتبرترین جشنواره‌های منطقه یا حتی دنیا است و این جشنواره به‌عنوان بهترین جشنواره مستند کشور نیز شناخته می‌شود و به همین دلیل اکثر مستندسازان دوستش دارند و باعث افتخار است که در این جشنواره حضور داشته باشند. در جمع خوبان مستندساز کشور و دیدن فیلم‌ها در کنار دیگر فیلمسازان در ایام جشنواره واقعا لذت بخش است و کلاس درس محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: رقابت در جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه هم بسیار دشوار است. حضور در این جشنواره مانند سینماحقیقت فرصت ارزشمندی برای دیده شدن است. یعنی به ثمر رسیدن هنر و تلاش فیلمسازان و خوشبختانه مستند «دیواره های مرز» در جشنواره فیلم کوتاه تهران توانست عنوان بهترین مستند جشنواره را نیز کسب کند.
کارگردان مستند «دیواره های مرز» درباره این مستند بیان کرد: مستند «دیواره های مرز» روایت رنج حاصل از انفجار مین بر بازماندگان جنگ است. افرادی که در کردستان و مناطق مرزی قربانی انفجار مین شدند. در این مستند سعی کرده‌ام ضمن اینکه کشورم را یکی از قربانیان مظلوم مین معرفی کنم در عین حال چالش‌ها و مشکلات مربوط به بعضی سهل انگاری‌ها یا کم کاری‌ها را که یک واقعیت انکارناپذیر است، به وسیله فیلم خود بیان کنم؛ البته بدون هیچ گونه سیاه نمایی و صرفا بیان واقعی مشکل جهت آگاهی بخشی و گاهی یادآوری.
وی افزود: در تولید این مستند من با مشکلات بسیاری مواجه بودم که برخی از آن‌ها عبارتند از همکاری نکردن ادارات مختلف ازجمله مرکز مین زدایی که زمان زیادی را که باید صرف تولید مستند می کردم به دنبال هماهنگی بودم. بعد مسافت و محرومیت مناطق مین زده، بی توجهی مطلق به قربانیان مین در مناطق محروم و جنگ زده که باعث شده بود بسیار مأیوسانه و بدون انگیزه همراهی کنند نیز از دیگر مشکلات بودند.
مرزبانی درباره اهمیت حوزه و بستر سینمای مستند توضیح داد: هر فرد در جامعه برای درک و فهم آنچه در اطرافش می‌گذرد و روزانه مستقیم و غیر مستقیم بر زندگی او تاثیر می‌گذارد، به شناخت درست واقعیت و حقیقت نیاز دارد و یکی از راه‌های درک حقیقت و واقعیت تماشای فیلم مستند است. فیلم مستند هر چند که از نگاه یک فیلمساز به اطراف می‌نگرد اما باعث می‌شود مخاطب از دریچه جدیدی به دنیا نگاه کند و آن را با دانسته‌های خود از قبل مقایسه کند و به شناخت تازه‌ای از موضوعات برسد.
فاطمه مرزبانی در پاسخ به این پرسش که آیا امروزه آن‌طور که شایسته است به حوزه مستند نگاه و توجه می‌شود یا خیر، مطرح کرد: سینمای مستند یک حوزه جدی در دنیا است که اگر تاثیر آن از سینما گیشه بیشتر نباشد، کمتر نیست. به همین دلیل شبکه‌های مهم دنیا ازجمله BBC , Arte , CNN و … بودجه زیادی صرف ساخت فیلم‌های مستند در همه زمینه‌ها می‌کنند و بیشتر اعتبارشان در بین مخاطبان نیز مدیون ساخت چنین برنامه‌هایی است.
وی ادامه داد: در کشور ما نیز امروزه هر چند به ظاهر شبکه‌ای به نام مستند وجود دارد اما متاسفانه با توجه به کیفیت برنامه‌ها و میزان مخاطبان این شبکه می‌توان گفت آن‌طور که شایسته است در کشور ما به حوزه مستند توجه نمی‌شود. با این حال با توجه به بودجه اندک ساخت برنامه‌های مستند باز هم می‌توان متوجه شد که مخاطب از برنامه‌های خوب مستند استقبال می‌کند و اندک برنامه‌های تولید شده با کیفیت مناسب را دنبال می‌کنند.
کارگردان «دیواره های مرز» درباره راهکار خود برای توجه بیشتر به فضای سینمای مستند بیان کرد: راهکار من برای توجه بیشتر به فضای سینمای مستند استفاده و استخدام افراد تحصیل کرده و متخصص در همه زمینه‌های فیلمسازی، دادن بودجه و حقوق و مزایای متناسب با کاری که انجام می‌گیرد، است. توجه به کمی و کاستی‌ها و جذابیت‌های نهفته در شهرستان‌ها و همه نواحی ایران و ایجاد کارگروه‌های ماهانه و بحث و تبادل نظر در مورد ساخت فیلم نیز از دیگر راهکارهای پیشنهادی است. تبادل نظر و همکاری با صاحب نظران رشته‌های دیگر ازجمله روانشناسی، جامعه شناسی، جغرافیا، محیط زیست و گردشگری و دیگر علومی که جنبه‌های جدید از موضوعات مهمی که قابل تبدیل به فیلم مستند هستند و همچنین ساخت تولیدات مشترک با دیگر سازمان‌ها به عنوان مثال مستندی با موضوع حاشیه نشینی می‌تواند محصول مشترک شهرداری تهران و صدا و سیما باشد، از دیگر راهکارهای پیشنهادی برای توجه بیشتر به این فضای مستند است.
فاطمه مرزبانی در پایان با اشاره به این نکته که در هفدهمین جشنواره سینماحقیقت اثری ندارد، درباره کارهای آینده خود گفت: در حال حاضر مشغول تدوین مستندی هستم که درباره چند زن است که مرتکب قتل عمد، قتل همسر و… شده‌اند. دوست داشتم که برای اکران در جشنواره سینماحقیقت آماده شود که متاسفانه این اتفاق رخ نداد.
بیشتر بخوانید:
جشنواره تلویزیونی مستند پرمخاطب‌ترین جشنواره مستند کشور است
محمد زکی زاده
