به گزارش پلاتو هنر، فیلم کوتاه «برادران آبتنی» داستان چند نوجوان ایرانی و عراقی است که در رودخانه اروند، رودخانه مرزی ایران و عراق مسابقه حبس نفس زیر آب می‌دهند.
هوشیار رهنورد آهنگساز فیلم کوتاه «برادران آبتنی» در گفتگو با پلاتو هنر درباره این فیلم کوتاه توضیح داد: این فیلم کوتاه داستان دو گروه نوجوان را در دوره‌ای از تاریخ پیش از جنگ ایران و عراق روایت می‌کند. یک گروه عرب ایرانی و گروه دیگر عرب عراق که در اوج رقابت با یکدیگر بسیار رفیق و دوست هستند ولی با گذر زمان دوستی میان این دو گروه به مرحله‌ای می رسد که جنگ و سیاست باعث می‌شود دو دوست در مقابل هم قرار بگیرند و بدون اینکه یکدیگر را شناسایی کنند، به زندگی یکدیگر خاتمه دهند.
این آهنگساز درباره موسیقی این فیلم کوتاه عنوان کرد: هر روایتی که شما میبینید، می‌شنوید و یا می‌خوانید قطعا یک سری ایده به شما منتقل می‌کند. جدا از این موضوع، خطه‌ای هم که فیلمنامه در آن جریان دارد تاثیرگذار و الهام بخش است و بر نحوه تولید یک اثر تاثیر می‌گذارد. سلیقه شخصی سروش البخشی استفاده از صداهای دایجتیک است ولی در این پروژه تصمیم گرفته شد از صداهای نان دایجتیک هم استفاده شود.
او در ادامه گفت: در اصل نمی‌توان گفت این فیلم کوتاه شامل موسیقی متن می شود. برای فیلم کوتاه فرصت چندانی نیست که موسیقی متن برای فیلم در نظر گرفته شود. در اکثر موارد یک فیلم به تنهایی می‌تواند گواه و بیانگر داستان باشد و نیازی به موسیقی متن آنچنانی ندارد. در یک سری موارد هم اگر موسیقی متن به فیلم اضافه شود شلوغ می‌شود. مگر قسمت های خیلی کوتاه که تنها بخواهد عصاره پیام را به مخاطب برساند.
فضای فیلمبرداری خلاقیت آهنگساز را تقویت می‌کند
رهنورد درباره حضورش در صحنه فیلمبرداری توضیح داد: من از گروه این پروژه درخواست کردم که در چهار روز فیلمبرداری در کنارشان حضور داشته باشم. برای من خیلی اهمیت دارد تا در فضا و اتمسفر روایت داستان قرار بگیرم. همان اتمسفر قدرت خالقیت آهنگساز را بسیار تقویت می‌کند. متاسفانه به دلیل فضایی که در خرمشهر دیدم، شرایط روحی مناسبی برای ادامه حضور در صحنه فیلم برداری نداشتم و تنها دو روز در صحنه حضور داشتم.
او ادامه داد: پس از فیلمبرداری هم زمان محدودی داشتم برای اینکه پروژه را میکس و مسترشده تحویل دهم. طبق تجربیات و لالایی هایی که از پیش گوش داده بودم و با آنها در اصطکاک و چالش بودم تنظیمی برای این فیلم کوتاه نوشتم. البته گوشه، ردیف و مقام های ایرانی و عربی باعث شد ایده‌ای به ذهنم برسد. در نهایت بناشد به صورت صوتی یک مراسم حوضه‌خوانی برای موسیقی داشته باشیم.
این هنرمند تصریح کرد: در ابتدا متن این حوضه‌خوانی را نوشتم. قرار شد یکی از دوستانم که از عرب های خوزستان هستند برای من این فایل را بخواند. این اتفاق با قطعی اینترنت خوزستان به علت تیرباران نیزارها مصادف شد. به همین خاطر به صورت فشرده متن یک الالیی را نوشتم و یک ملودی ساختم. از دو خواهرم که آواز می‌خوانند درخواست کردم این لالایی را برای من بخوانند. سپس تغییرات لازمه را اعمال کردم.
اوج موسیقی فیلم به هنگام گلوله خوردن غواص ایرانی
این آهنگساز درباره موسیقی فیلم کوتاه «برادران آبتنی» تاکید کرد: در آخر داستان سکانس دوئل بین دو شخصیت اصلی فیلم به مدت سه دقیقه موسیقی شروع می‌شود و از زمانی که ضبیح غواص ایرانی گلوله می‌خورد، موسیقی اوج می‌گیرد و به تیتراژ می رسد.
آهنگساز می‌تواند از صحنه فیلمبرداری برداشت ذهنی داشته باشد
رهنورد درباره تاثیر حضور آهنگساز در صحنه فیلمبرداری مطرح کرد: تنها بحث حضور آهنگساز در صحنه فیلمبرداری نیست، آهنگساز می‌تواند از صحنه فیلمبرداری برداشت ذهنی داشته باشد. من شخصا قدرت هم‌ذات‌پنداری بسیار زیادی دارم و در هنگام حضور در صحنه درگیر داستان می‌شوم. هم زیستی که در همین زمان کوتاه انجام شد نشانه های بسیاری در وجود من ایجاد کرد. هرج و مرج، دیوارها و کوچه‌های خرمشهر که هنوز رد گلوگله های جنگی بر آن باقی مانده که حتی نمی‌توانم کلمه‌ای برای توصیفشان پیدا کنم، در ذهنیت من بسیار زیاد تاثیرگذار بود.
دیدن یک تصویر برای ساخت موسیقی به آهنگساز ایده می‌دهد
این آهنگساز تصریح کرد: سفر به یک مکان و دیدن یک تصویر و اصطکاک با آن تصویر ممکن است دیدگاهی از ساخت آهنگ برای آهنگساز ایجاد کند چه برسد به اینکه شما یک روایت هم داشته باشید و از آن روایت ایده و الهام بگیرید. روایتی که بارها آن را خواندید و در ذهنتان تصویر سازی کردید و شخصیت های داستان را پیش از اینکه وارد نقش بشوند در کنار ایفای نقش و نتیجه و خروجی کار میبینید. در حقیقت یک مجموعه ای دارید که می توانید به عنوان منبع برای خالقیت بیشتر استفاده کنید.
این هنرمند اشاره کرد: در فیلم کوتاه «برادران آبتنی» از سازهایی چون کمانچه، قیچک آلتو، عود و وکال استفاده کردم. در قسمت آغازین فیلم هم از سنج و دمام استفاده کردم که هیچ ربطی به پایان فیلم ندارد و تنها برای هیجان و سکانسی که نوجوانان با یکدیگر رقابت دارند اضافه شده است.
گزیده‌گویی در صورت شناخت احساسات و محیط پیرامون
رهنورد در پاسخ به این سوال که ارائه موسیقی برای فیلم کوتاه نسبت به فیلم سینمایی بلند دشواری بیشتری دارد، توضیح داد: این دشواری نسبی است. صداقت و دغدغه‌مندی در مسیر ساخت فیلم از دشواری این مسیر می‌کاهد. طبیعتا وقتی نسبت به احساس خود و محیطی که در آن فعالیت می‌کنید شناخت پیدا کنید، از پرحرفی پرهیز کرده و گزیده‌گویی می‌کنید. در فیلم کوتاه برای ارائه موسیقی و خالقیت فرصت کمی وجود دارد. ولی در اکثر موارد فیلم کوتاه به خودی خود حرف برای گفتن دارد و تنها از موسیقی به عنوان مکمل استفاده می‌شود.
موسیقی فیلم باید احساسات مخاطب را درگیر کند
او ادامه داد: البته نحوه ارائه موسیقی کاملا به داستان بستگی دارد. در یک سری از داستان ها در فیلم کوتاه ممکن است تمام مدت فیلم نیاز به موسیقی متن احساس شود ولی به طور کلی در تعدادی از فیلم های کوتاه در همان زمان مختصر موسیقی باید بتواند احساسات مخاطب را درگیر کرده، بر او تاثیر گذاشته و به درک مخاطب کمک کند. در صورتی که در فیلم سینمایی بلند بستر بیشتری وجود دارد.
موسیقی فیلم کوتاه نباید ذهن مخاطب مشوش کند
این آهنگساز تاکید کرد: موسیقی فیلم کوتاه به عنوان جنس جدیدی از فضای ساخت موسیقی یک چالش بزرگ است. در حقیقت شما صبوری را برای ارائه موسیقی یاد می‌گیرید. تجربه می‌کنید که در زمان محدودی باید تمام حرفتان را بزنید. در صورتی که حرف شما نباید ذهن مخاطب را مشوش کند بلکه باید به مخاطب یک آرامش ذهنی القا کند تا بتواند تاثیرگذاری بیشتری داشته باشد.
عنصر موسیقی در فیلم کوتاه نادیده گرفته می‌شود
این هنرمند عنوان کرد: متاسفانه آنچنان که باید به موسیقی فیلم کوتاه توجه نمی‌شود و به عنصر موسیقی کم‌لطفی می‌شود. دغدغه های مالی هم در این امر بی تاثیر نیست. گاهی فیلم سازان ترجیح می‌دهند بیشتر برای تصویربرداری، تدوین، طراحی صحنه و لباس هزینه کنند. این اتفاق باید فرهنگ سازی شود که موسیقی در مسیر ساخت فیلم کوتاه عنصر مهمی است. درصورتی که این نادیده گرفت ها باعض ضعف درکیفیت خروجی می شود.
او افزود: در یک سری موارد هم به علت عدم درک درستی از موسیقی این اشتباه رقم می‌خورد. گاهی پیش آمده که موسیقی فیلم باید به صورت زنده ضبط می‌شد ولی از من درخواست شد که صدای آماده برای فیلم استفاده کنم. انگار که یک لالایی را به الکس و سیرا بدهیم تا برای ما بخوانند و یا یک خواننده ای که صدای مخملی داشته باشد لالایی
بخواند. دقیقا به همین خاطر از تعدادی از کارهایم راضی نیستم.
فیلمسازان برای ساخت موسیقی هزینه نمی‌کنند
این آهنگساز تصریح کرد: باور دارم تعدادی از فیلمسازان برای موسیقی هزینه نمی‌کنند. برای موسیقی فیلم باید هزینه شود. امیدوارم همان طور که به بخش موسیقی فیلم سینمایی بلند اهمیت داده می‌شود، یک بودجه ای را هم برای فیلم کوتاه اختصاص دهند. اینکه حاضر نیستیم برای حرفه‌ای که به آن عشق می‌ورزیم، هزینه کنیم یک تراژدی است.
دغدغه مالی مانعی است برای رقم خوردن اتفاق های بزرگ برای خلق موسیقی
هوشیار رهنورد توضیح داد: طبیعتا اگر به فیلم کوتاه هم مانند فیلم سینمایی بلند به صورت ویژه توجه شود، انگیزه ای ایجاد می شود تا به صورت حرفه‌ای تر آموزش ببینیم، پژوهش کنیم تا گستره اطلاعات خود را برای پرداختن به هنر گسترش دهیم. خلق ایده‌ها به دلیل دغدغه‌های مالی نباید نادیده گرفته شوند. اگر این دغدغه ها وجود نداشت می توانستیم اتفاق های بزرگ تری برای خلق موسیقی یک فیلم کوتاه رقم بزنیم.
فیلم کوتاه «برادران آبتنی» به‌کارگردانی سروش البخشی نائینی و تهیه‌کنندگی انجمن سینمای جوانان ایران و سروش البخشی نائینی است که در این فیلم بازیگرانی چون میلاد صویلاوی، مهدی ادریسی، حسین شریفی، معید رامی، نیما محسنی، عباس حسن‌زاده، محمدامین سعیدی، محمدامین لیبی‌زاده، مجتبی بحرانی‌پور، میثاق لطفی‌زاده، میثم جمالی به ایفای نقش پرداخته‌اند.
هوشیار رهنورد در پایان درباره برنامه های آینده خود گفت: در آینده یک پیشنهاد برای ساخت موسیقی یک فیلم کوتاه دارم که از چند روز دیگر مقدماتش شروع می‌شود. یک پروژه هم مربوط به خودم در دست دارم که یک سری از آنها بی کلام است و تعدادی هم وکال هستند که با صدا، آهنگسازی و تنظیم خودم آماده می‌شود.
سمیرا اسدیان
بیشتر بخوانید:
برای ساخت موسیقی فیلم کوتاه فرصت مقدمه‌سازی نداریم
