به گزارش پلاتو هنر، شاید سالهای زیادی نباشد که هنرمندان معاصر ایرانی با استفاده از تکنیکهای جدید دست به خلق آثار هنری ازجمله پرفورمنس، ویدیوآرت، چیدمان و… زده اند اما در همین زمان اندک نیز قدرت انتقال حس و مفهوم از طریق این رسانه هنری جدید قابل توجه بوده است. هنرمند معاصر آزادانه از طریق اثر هنری خود می توانند کانسپتی ارائه کند و بیان منتقدانه داشته باشد.
بخش هنرهای جدید به دلیل اهمیتی که پیدا کرد کم کم حتی به جشنوارهای مانند جشنواره تجسمی فجر و جشنواره هنرهای تجسمی جوانان راه پیدا کرد. اما در زمانی که عبدالرضا سهرابی مدیرکل هنرهای تجسمی فجر و رییس شورای سیاستگذاری جشنواره بود بخش هنرهای جدید از این رویداد هنری حذف شد. حتی در سیامین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ایران نیز خبری از نیومدیا نبود.
علیرضا امینمظفری هنرمند هنرهای تجسمی که پرفورمنسآرت او به نام «ریتم ده به توان صفر» در چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر به نمایش درآمد و در این سالها با آثار زیادی در جشنواره های خارجی حضور داشته است، در گفتگو با پلاتو هنر عنوان کرد: معتقدم که ما نمی توانیم وضعیت هنر معاصر و نیومدیا در ایران را به صورت مجزا نسبت به حال کلی هنر بررسی کنیم به خصوص باتوجه به اتفاقاتی که در این یک سال شکل گرفته است.
هنر معاصر کنشگر است
او ادامه داد: ما می دانیم که ذات اصلی هنر معاصر کنشگر، پرخاشگر و معترض است و از همین جهت نمی تواند رابطه خوبی نهادهای دولتی داشته باشد و همانطور که شاهد هستیم علی رغم تلاشهای تعدادی از هنرمندان و نهادهای دولتی در راستای رشد و شکلگیری هنر معاصر در ایران، رویدادی مانند «سی پرفورمنس، سی روز» تعطیل شد و یا بخش نیومدیا از جشنواره هنرهای تجسمی فجر و جشنواره هنرهای تجسمی جوانان حذف شد.
این هنرمند تصریح کرد: با تمام این اوصاف هنرمندان معاصر ما بدون تکیه بر نهادهای دولتی و حتی خصوصی مانند گالری ها به صورت مستقل فعالیت میکنند.
علیرضا امینمظفری گفت: طی این سالها و به خصوص از یک سال گذشته نگاه جامعه نسبت به هنر و کارکرد آن تغییر کرده است و همین چرخش موضع باعث شد که هنر نیومدیا به نوعی جدیتر گرفته شود برای اینکه این تکنیک به صورت مستقل و کنشگر در جامعه تجربه میکند. در این راستا اکنون گالری ها، مجموعهداران و کسانی که به صورت خصوصی نهادی را تشکیل داده اند، می توانند نقش بسیار مهمی در ارتباط دادن هنرمند معاصر با جامعه داشته باشند. جامعهای که به دنبال یکسری تجربیات جدید در هنر است.
اقتصاد هنرمندان بحرانی است
اساسا هنر معاصر برای فروش تولید نمی شود و ممکن است یک اثر مانند پرفورمنس در لحظه شکل بگیرد یا ممکن است یک هنر میرا باشد و ازبین برود. اساسا هنر معاصر نمی تواند عامه پسند باشد و وارد چرخه اقتصادی شود. حال از طرفی شاهد این هستیم که نهادهای دولتی هم تمایلی به این هنر ندارند و حمایتی هم نمی شود. در نتیجه اقتصاد هنر در بخش هنرهای جدید به صورت جدی دچار بحران است و لاجرم هنرمندان به نوعی تامین کننده بودجه اثر هنری خودشان هستند.
علیرضا امینمظفری با اشاره به لزوم تامین فضایی برای ارائه آثار هنری نیومدیا گفت: در حوزه ارائه اثر اگر فضاهای دولتی را حذف کنیم چیزی به جز گالریها باقی نمیماند. اما در این میان یک فضای جدی دیگر نیز وجود دارد که آن فضای مجازی است. من فکر می کنم در سالهای آتی گالری داران بسیاری مجاب خواهند شد که نیومدیا را جدیتر بگیرند اما ازطرفی فضای مجازی در این سالها به نوعی به داد هنر معاصر رسیده است. این تلنگر برای خود من در دوران کرونا به وجود آمد و من در آن دوره با فستیوالهای بسیاری در خارج از کشور آشنا شدم که می توانستند ویدیوی من را پخش کنند اما فعلا در داخل ایران بستر و پلتفرمی برای ارئه آثار وجود ندارد.
«موج بی ساحل» در نیویورک
این هنرمند در پایان گفت که ویدیوپرفورمنس او به نام «موج بی ساحل» در تاریخ 27 می تا 1 ژوئن مصادف با 26 تا 30 خرداد در نمایشگاه stratigraphy شهر نیویورک به نمایش درآمده است.
بخشی از این ویدیو پرفورمنس در ایران و بخش دیگر آن در جمهوری آذربایجان ضبط شده است که در ادامه مشاهده میکنید:
ندا زنگینه