به گزارش پلاتو هنر، نشست نقد و بررسی فیلم «عروسک» 10 اردیبهشت توسط گروه سینمایی «هنر و تجربه» با حضور طهماسب صلحجو، منتقد، جلیل اکبریصحت، تهیهکننده و پرستو فانید، بازیگر این فیلم در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد.
در ابتدای این نشست محیا ساعدی، مجری برنامه گفت: کار سختی است که در نبود کارگردان بخواهیم در مورد اثرش صحبت کنیم اما از آن بیشتر حیف است که در نبود کارگردان از اثرش هم یادی و صحبتی نشود.
طهماسب صلحجو، منتقد میهمان جلسه در آغاز سخنانش گفت: جای یک نفر در همه روزهایی که ما در مورد «عروسک» حرف میزنیم خالی است و آن جای اصغر یوسفینژاد است.
پرستو فانید، بازیگر نقش رویا، با تشکر از زمانی که مخاطبان برای تماشای «عروسک» میگذارند اضافه کرد: برای من صحبت کردن در این جلسه بسیار سخت است. این فیلم اولین تجربه من بود و من هرچه که در زمینه بازیگری و سینما بلدم و هر آنچه را که در این فیلم ارائه دادم از استادم آقای یوسفینژاد یاد گرفتهام و واقعاً برایم سخت است که بخواهم در مورد رویا، عروس این فیلم در جلسهای صحبت کنم که استادم حضور ندارد.
طهماسب صلحجو در ادامه سخنانش در مورد کاراکتر عاقد در فیلم افزود: در این فیلم یک پرسوناژ است که به عنوان عاقد از او نام برده میشود و من حس میکردم خود اصغر یوسفینژاد است و در واقع او کاراکتر خودش را در شخصیت عاقد منتقل میکند. سالها پیش که من برای شرکت در جشنوارهای مهمان تبریز بودم با اصغر یوسفینژاد آشنا شدم. آنچه از او بیشتر به یادم مانده این است که در لابهلای حرفهایش عشق به سینما را میشد به راحتی دید. او بسیار صادق، روراست، باصفا و انسانی علاقهمند به حقیقت بود. درست مثل کاراکتر عاقد که از وقتی وارد دنیای فیلم میشود ما و فیلم هردو شروع به گرهگشایی آنچه تا آن لحظه راز بوده است میکنیم. موضوع آثار هنری معمولاً مقولههای اجتماعی هستند و موضوع این فیلم نیز درباره ستمی است که به زن در مناسبات اجتماعی و خانوادگی رواداشته میشود.
اکبریصحت در تکمیل سخنان منتقد برنامه توضیح داد: یک نکته بسیار مهم این است که اصغر در روز اول نمیخواست که کار را سکانسپلان بگیرد. ما میخواستیم که فیلم را به صورت کلاسیک کار کنیم و یک فیلمنامه کلاسیک نیز داشتیم اما درحالحاضر پایان فیلم یک پایان بداهه است. او در بازنویسی به این نتیجه رسید و به صورت گزینشی نکاتی را به هر کدام از بازیگران گفته بود، با توجه به این نکات بازیگران باید یکدیگر را همپوشانی میکردند. اتفاقی که در این فیلم افتاد انتخاب ساختار براساس توصیه دوستان آقای یوسفینژاد یعنی آقای جعفر پناهی، آقای نادر ساعیور و چند دوست دیگرشان بود که معتقد بودند اگر تکنیکی را کار کردهای و از آن جواب گرفتهای بهتر است در همان مسیر ادامه بدهی.
این تهیهکننده در مورد ساختار فیلم چنین گفت: ساختار فیلم به عنوان یک ساختار جستجوگر و معما محور و ساختاری که مخاطب را با خود همراه میکند انتخاب شده و نکتهای که در مورد عاقد به آن اشاره کردید نیز بسیار درست است. از طرفی شخصیت شمسی به عنوان یک شخصیت غایب بسیار مهم بود. مهر مادری که نبودش در تمام فیلم پراکنده شده است و یک خانواده را درگیر بنبستهای عجیبی کرده بود. در حقیقت ساختار با فقدان توانست ارتباط برقرار کند که فیلم را به یکی از فیلمهای مهم سینمای ایران تبدیل میکند. اساساً این فیلم به مسئله فقدان و نبودن میپردازد.
طهماسب صلحجو نکته جذاب فیلم را اینگونه توضیح داد: به نظرم عروسک در ذات، طبیعت و نوع قصه پردازیاش یک ملودرام است. این فیلم یک نکته بسیار جذاب دارد و آن نوع روایت داستان است یعنی ماجرا از ابتدا جوری روایت میشود که ما اصل قضیه را نمیدانیم و طوری در مورد آدمها قضاوت میکنیم که آنها نسبت به هم و بدترین قضاوت را نیز نسبت به کاراکتر رویا داریم و این خیلی خوب است که فیلم توانسته این باورپذیری را ایجاد کند. پایان باز در این فیلم فوقالعاده است. پایان فیلم همه تصورات ما را حتی قصهای که در فیلم دیدهایم را نیز تغییر میدهد و ما را وادار میکند که دوباره قصه جدیدی بسازیم. ماجراهایی در یک خانواده رخ داده و قربانی آن یک بچه است که حال در سن جوانی به دنبال حقیقت است حقیقتی که در پایان فیلم بر منِ تماشاگر آشکار میشود و ذهنیت مرا نسبت به همه آنچه که تا آن لحظه دیدهام عوض میکند. در این نوع روایت و پایانبندی تک تک ما میتوانیم نسبت به سرنوشت رویا یک داستان بسازیم و این پایان بسیار زیبا و ارزشمند است. این فیلم تماشاگر را به درون دنیای خود میکشد و از او میخواهد قضاوت کرده و کمک کند که قصه تمام شود چرا که فیلم پایان مییابد اما قصه تمام نمیشود در واقع قصه تازه شروع شده است. اگر بخواهیم تم فیلم را در یک جمله ساده بیان کنیم میتوانیم بگوییم این فیلم در مورد قضاوت کردن است.
اکبریصحت در پاسخ به اینکه مسیر اکران فیلم در جشنوارههای خارجی چگونه بوده گفت: جشنواره فیلم استانبول به عنوان جشنواره افتتاحیه فیلم بود و بعد از آن در جشنوارههای دیگر شرکت کرد. این فیلم به تمام شبکهها و کشورهایی که فیلم «اِئو» را خریداری کردند ارائه شده است. در اینجا میخواهم از زحماتی که آقای محمد طیب برای این فیلم کشیدهاند تشکر کنم. بههرحال تولید این فیلم ۴ سال طول کشیده بود و اگر میخواستیم منتظر بمانیم تا بتوانیم در گروه سینمایی دیگری فیلم را اکران کنیم باز هم زمان زیادی میبرد و ما به لحاظ زمانی و عاطفی تحت فشار بودیم. ما برای اکران آنلاین فیلم نیز با دو پلتفرم در داخل ایران مذاکرات را به نتیجه رساندهایم.
پرستو فانید در پایان برنامه گفت: نبود آقای یوسفینژاد در این جلسه مرا بسیار غمگین کرد اما از صحبتهایی که در مورد فیلم شنیدم اینطور به نظر میرسد که مخاطبان فیلم را پسندیدهاند و زحمتهای ما نتیجه داده است.
