به گزارش پلاتو هنر، 30 اثر از صادق تبریزی، 24 اثر از فرامرز پیلارام و ده‌ها تابلو و مجسمه از سهراب سپهری، ناصر اویسی، مسعود عربشاهی، پرویز تناولی و … این‌ها، ترکیبی خیره کننده از آثاری است که حدود شش دهه پیش توسط فردی به نام «اریک آذری» از ایران خارج شد تا در آمریکا به فروش برسد و عواید آن به خالقان آن آثار بازگردد؛ اما دیگر پس از آن نه پول حاصل از فروش این آثار به هنرمندان رسید و نه اصل آثار!
صحبت از پرونده موسوم به «کلاهبرداری اریک آذری» است که به باور برخی، «بزرگ‌ترین سرقت آثار هنری هنرمندان معاصر و سقاخانه در نیم قرن اخیر در ایران» است.
اریک داور آذری، فردی بود که در سال‌های پیش از انقلاب، خود را تحت عنوان صاحب گالری ایشتار در آمریکا معرفی کرد و از تعداد زیادی از هنرمندان شناخته شده ایران آثاری را دریافت کرد و آنها را با خود به آمریکا برد تا آنها را به فروش برساند اما هیچگاه آثار به امانت گرفته شده را بازنگرداند. او از هنرمندانی چون سهراب سپهری، صادق تبریزی، ناصر اویسی، فرامرز پیلارام، مسعود عربشاهی، پرویز تناولی و … حدود سیصد اثر هنری اعم از نقاشی و مجسمه را به امانت گرفت؛ ولی هیچگاه این آثار را باز نگرداند.
زنده یاد صادق تبریزی نخستین هنرمندی بود که سال 1391 درباره این کلاهبرداری افشاگری کرد. او خود حدود 30 اثر کوچک را پیش از انقلاب به آذری داده بود تا آنها را به فروش برساند؛ آثاری که بزرگ‌ترین آنها در ابعاد 35 در 45 سانتی متر بود. در همان سال 1391 که خبر عرضه این آثار در حراج کریستیز منتشر شد، تبریزی به همراه پرویز تناولی، با شکایت از اریک آذری، مانع نمایش و فروش این آثار در حراج کریستیز شدند و شکایت این دو هنرمند، باعث خروج این آثار از آن حراجی شد.
پیش از آن، در سال 1358 ،صادق تبریزی ردّی از اریک آذری در محله دروس تهران پیدا می‌کند و به همراه مسعود عربشاهی به خانه او رفته و آذری را می‌بیند که در حال بستن بار سفر به مقصد آمریکا است. آنها قصد داشتند همان‌جا آثار خود و باقی هنرمندان را از این فرد پس بگیرند که متاسفانه باز هم فریب وعده‌های او را خورده و دست خالی باز می‌گردند و دیگر هیچگاه موفق به دیدار او نمی‌شوند تا این که چند سال پیش خبر رسید اریک آذری در آمریکا فوت کرده است.
حالا خانواده‌های هنرمندانی که آثارشان توسط آذری به سرقت رفته است؛ از جمله سهراب سپهری، صادق تبریزی، مسعود عربشاهی، فرامرز پیلارام و … مجدداً پیگیری این پرونده را در پیش گرفته‌اند و قرار است این روند را تا حصول نتیجه ادامه دهند. می‌توان گفت با به جریان افتادن پیگیری‌های خانواده هنرمندان درگیر در این پرونده؛ امیدها برای بازپس گیری آثار هنرمندان ایرانی از بازماندگان آذری، قوت گرفته است.
مهرداد فلاح، هنرمند نقاش و نماینده هنری خانواده زنده یاد صادق تبریزی که از سوی این خانواده مسوول پیگیری این پرونده شده، اخیراً بدین منظور به امارات متحده عربی سفر کرده است. او درباره آخرین اقدام خود در این زمینه می‌گوید: «بنده در دوبی با چارلز پوکاک، بنیانگذار میم گالری و وصیّ اریک آذری تماس گرفتم و برای رسیدگی به وضعیت آثار دایی‌ام و تعیین تکلیف آنها در محل این گالری در دوبی حاضر شدم، ولی متاسفانه جوابی از سوی پوکاک به ما داده نشد. وکیل ایرانی خانواده آذری نیز که برای بازگرداندن تعدادی از آثار تبریزی با او قرار داد داشتیم؛ از بازگرداندن این آثار امتناع می‌کند. ایشان حتی از ما تقاضای انحصار وراثت کرد که انحصار وراثت را تهیه کردیم و به ایشان دادیم؛ اما متاسفانه این اقدام ما هم نتیجه‌ای در بر نداشت.»
فلاح ادامه می‌دهد: «خانواده استاد تبریزی به بنده اختیار تام را داده‌اند که از هر گونه خرید و فروش این آثار جلوگیری کنم و همین جا اعلام می‌دارد هر گونه معامله و خرید و فروش این آثار، مشابه خرید و فروش آثار سرقتی بوده و این جانب در صورت مشاهده خرید و فروش این آثار، پیگرد قانونی لازم را صورت خواهم داد»
او ابراز امیدواری می‌کند با پیگیری‌های خانواده‌های هنرمندان درگیر در این پرونده، در آینده نزدیک شاهد بازپس گیری آثار این هنرمندان از فرزندان آذری باشیم.
«اریک داور آذری»، متولد مسکو، از پدری آذربایجانی و مادری یهودی( با اصالت گرجی )بود. او سال ۱۹۵۹ در حالی برای دیدار با پدرش به ایران سفر کرد که مرگ پدر، سبب شد در ایران ماندگار شود؛ اقامتی که تا سال ۱۹۶۴ به طول انجامید. اریک آذری چند سال پیش در آمریکا درگذشت و از آن زمان، فرزندان او به نام‌های مارک، داریوش و اریکا که در کالیفرنیای آمریکا زندگی می‌کنند؛ آثار هنرمندان ایرانی را نزد خود نگهداری کرده و از تحویل این آثار به صاحبان اصلی آن امتناع می‌کنند.
