به گزارش پلاتو هنر، محمدرضا شجریان استاد موسیقی ایران اولین روز از مهر ماه 1319 در مشهد متولد شد.
محمدرضا شجریان از دوران کودکی به واسطه پدرش که قاری قرآن بود تلاوت قرآن کریم را فرا گرفت. برای اولین بار در سال 1331 تلاوت قرآن با صدای محمدرضا شجریان از رادیوی خراسان پخش شد. او پس از اخذ دیپلم به تدریس در آموزش و پرورش مشغول شد. سپس ساز سنتور را نزد استاد جلیل اخباری آموزش دید. شجریان تا سال 1350 با نام مستعار سیاوش بیدگانی برای تلاوت قرآن با رادیو همکاری می‌کرد.
این هنرمند در سال 1346 پس از انتقالی‌اش به تهران با رادیو ایران شروع به همکاری کرد. اجرا و ضبط نخستین برنامه او در رادیو ایران که با عنوان «برگ سبز شماره 216» پخش شد. به مرور زمان همکاری خود را با برنامه‌های تلویزیونی را آغاز کرد و به یادگیری سنتور و ردیف آوازی صبا پرداخت. در سال 1350 محمدرضا شجریان با هوشنگ ابتهاج (سایه) آشنا شد و به همکاری با برنامه «گلهای تازه» رادیو پرداخت.
او پس از انقلاب اسلامی قطعات ماندگاری نظیر مناجات مثنوی افشاری و ربنا را اجرا کرد. در دهه شصت با پرویز مشکاتیان همکاری گسترده‌ای آغاز کرد و آثاری نظیر «ماهور»، «بیداد»، «آستان جانان»، «نوا»، «دود عود» و «گنبد مینا» را خلق کردند.
همچنین استاد شجریان در دهه هشتاد با همایون شجریان، حسین علیزاده، کیهان کلهر در قالب یک گروه چهارنفره آلبوم های ماندگاری را نظیر «بی تو به سر نمی‌شود»، «زمستان است» «هم‌نوا با بم» را به یادگار گذاشتند.
محمدرضا شجریان چند ساز ایرانی به نام صراحی، شهر آشوب، ساغر، کرشمه، سبو و… را ابداع کرده است که در سال 1390 در نمایشگاهی به نمایش عمومی گذاشت. این سازها در کنسرت‌های مرغ خوش خوان محمدرضا شجریان به همراه گروه شهناز یا برادران پورناظری استفاده می‌شوند. تولید این ساز ها با انتقاد شدیدی مواجه شد.
این هنرمند با تشکیل گروه «شهناز» و استفاده از سازهای ابداعی خود کنسرت های بسیاری را در سراسر دنیا برگزار کرد.
شجریان در طول زندگی‌اش جوایز و افتخارات بسیاری را کسب کرده است. او در پنجمین جشنواره بین‌المللی «هنر برای صلح» نشان عالی هنر برای صلح را در سال ۱۳۹۶ دریافت کرد. در سال ۱۳۷۸ موفق به دریافت جایزه پیکاسو و دیپلم افتخار از طرف سازمان یونسکو در پاریس شد. همچنین در سومین سال بزرگداشت ادب و هنر پارسی در دانشگاه استنفورد آمریکا ،جایزه بیتا را توسط بیتا دریاباری اخذ کرد.
پس از جریانات اجتماعی سال 1388 در ایران پخش ربنا با صدای محمدرضا شجریان از صدا و سیما ممنوع شد. این ممنوعیت ها باعث شد از برگزاری کنسرت هایش در ایران جلوگیری شود.
محمدرضا شجریان پس از تحمل یک دوره بیماری سخت روز پنجشنبه ۱۷ مهرماه 1399 در سن ۸۰ سالگی درگذشت. پیکر این هنرمند در زادگاهش شهر مقدس مشهد دفن شد.
